لطفاً طريقه تبديل تاريخ هجري قمري به هجري شمسي و هجري شمسي به قمري را بيان بفرماييد.

الف: تبديل هجري قمري به هجري شمسي
نخست روز مورد نظر را محاسبه مي‌كنيم، كه چندمين روز سال است. بدين ترتيب كه از اول سال قمري، يك ماه را 30 روز و ماه بعدي را 29 روز حساب مي‌كنيم و به اين ترتيب عمل مي­کنيم تا به روز مورد نظر در سال قمري برسيم.
سپس سال هجري را با 970225/0 ضرب كرده، حاصل را با عدد 3556/0 جمع مي‌كنيم، رقم صحيح قبل از مميز عددي كه به دست مي‌آيد سال هجري شمسي مورد درخواست شما است.
بعد قسمت اعشاري بعد از مميز را در 365 ضرب مي‌كنيم و با روز سال قمري جمع مي‌كنيم در نتيجه روز سال شمسي مصادف با قمري به دست مي‌آيد.
مثال: 14 جمادي الثاني سال 1324 هجري قمري (روز صدور فرمان مشروطيت) مطابق با چه تاريخ شمسي است؟ (ناگفته نماند چون از قبل مي‌دانيم كه اين روز برابر با 14 مرداد ماه 1258 هجري شمسي است، روي اين اصل، عمداً اين سؤال را انتخاب كرديم كه جوابش روشن است و در صورتي كه در عمل اشتباهي حاصل شود مطلع مي‌شويم).
دستور كار به شرح زير است:
 0/970225 = 1284/57790×) 1324 1
2) 1284/57790 + 0/3556 = 1284/93350
اعداد سمت چپ مميز سال شمسي مورد نظر را نشان مي‌دهد و اعداد سمت راست مميز بايد به روز مبدل شوند.
 365 = 341/72750 ×3) 0/93350
4) 341/7275 + 162 = 503/72750
162 رديف روز 14 جمادي الثاني است.
گاهي ممكن است مجموع رديف روز سال با عدد محاسبه شده از 365 روز بيشتر شود در اين صورت بايد 365 روز معادل يك سال شمسي از او كسر شده و به مقدار سال شمسي اضافه نمود چنين مي‌كنيم:
5) 503 -365 = 138
138 رديف روز 14 مرداد سال شمسي است زيرا تا خود مرداد 124 روز است. 124 از ضرب 124 = 31 × 4
6) 138 – 124 = 14
چون عدد مميز يعني      93350 /0                                                               7) 1284 + 1 = 1285
به يك نزديك بود سال را به علاوه يك كرديم.
پس جواب عبارت است از: 14/ مرداد / 1285.
ب: تبديل تقويم هجري شمسي به قمري
نخست بايد رديف روز تاريخ شمسي را تعيين كنيم، بعد سال شمسي را در 030689/1 كه حاصل نسبت 2422/365 به 367/354 است ضرب مي‌كنيم و عدد 3665/0 را از آن كسر مي‌كنيم، عدد سمت چپ مميز، سال قمري مورد نظر است، قسمت اعشاري بعد از مميز را در عدد 354 ضرب كرده و نتيجه را با رديف روز تاريخ شمسي جمع مي‌كنيم رديف روز سال قمري بدست مي‌آيد.
مثال: مي­خواهيم بدانيم که 2 مرداد ماه 1362 هجري شمسي مطابق با چه روزي از تاريخ هجري قمري است؟
798418/1403 =  030689/1 ×1) 1362
اعداد سمت چپ مميز سال قمري را نشان مي‌دهد.
21403/798418 – 0/3665 = 1403/431918
اعداد سمت راست مميز سال قمري است كه بايد به روز تبديل شود. يعني ضرب در 354 که تعداد روزهاي سال قمري است.
3)0 /431918   354 = 152/8926
ارقام بعد از مميز چون نزديك به يك است مي‌توانيم 153 بگيريم، 126 رديف روز تاريخ شمسي است.
4) 153 + 126 = 279
پس 279 رديف روز سال قمري است.
حالا براي محاسبه اين كه اين عدد چندمين روز كدامين ماه مي‌شود ماههاي قمري را به طور يك در ميان، 29 و 30 روز، تا بدست آمدن عدد حاصل با هم جمع مي‌كنيم و مشخص مي‌شود كه عبارت است از:  13 شوال 1403
براي اين كه به صدق اين محاسبه پي ببريد 2 راه وجود دارد:
1. همين تاريخ را با فرمولي كه در الف گفته شد، به شمسي تبديل كنيد.
2. تاريخ مورد نظر را به رايانه بدهيد و جواب بگيريد.
 
معرفي منابع، جهت مطالعه بيشتر:
1ـ تقويم و تقويم نگاري در تاريخ، ابوالفضل نبي.
2ـ تقويم و تاريخ در ايران، ذبيح بهروز