مشخصات و فوائد سوره هاي «بقره» و «آل عمران» را به اختصار بيان نماييد؟

محتوي سوره بقره
سوره بقره، طولاني‌ترين سوره قرآن كريم است و به طور حتم يك جا نازل نشده است. بلكه در فواصل مختلف و به مناسبت‌هاي گوناگون جامعه اسلامي در مدينه نازل گرديده است. جامعيت آن از نظر اصول اعتقادي اسلام و بسياري از مسائل علمي (عبادي، اجتماعي، سياسي و اقتصادي) قابل انكار نيست مانند:
1 . توحيدشناسي از طريق مطالعه اسرار آفرينش؛
2 . معاد و زندگي پس از مرگ (ذكر داستان ابراهيم – عليه السلام – و زنده شدن مرغ ها و داستان عزير)؛
3 . اعجاز قران و اهميت اين كتاب آسماني؛
4 . ذكر كارشكني‌هاي يهودومنافقان بر عليه اسلام؛
5 . بحث‌هايي در زمينه احكام مختلف اسلامي از قبيل: نماز، روزه، جهاد، حج، تغيير قبله، ازدواج و طلاق، احكام تجارت، قرض، ربا، انفاق در راه خدا، قصاص، تحريم قمار و شراب و … .

علت نامگذاري به بقره
  اما نامگذاري اين سوره به «بقره» به سبب داستاني كه در مورد گاو بني اسرائيل كه شرح آن در آيات 67 تا 73 آمده است، مي باشد.

فضيلت سوره بقره
در فضيلت اين سوره روايات پراهميتي در منابع اسلامي نقل شده است، از جمله:
از پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله ـ پرسيدند: «كداميك از سوره‌هاي قرآن از همه برتر است؟
 فرمود: سوره بقره.
 عرض كردند: كدام آيه از آيات سوره بقره افضل است؟
فرمود: آية الكرسي.»[1]علي بن حسين ـ عليه السلام ـ  درباره فضيلت سوره بقره فرمودند:«كسي كه چهار آيه از آغاز سوره بقره و آية الكرسي و دو آيه بعد از آن و سه آيه از آخر آن را بخواند، هرگز در جان و مال خود ناخوشي نخواهد ديد. و شيطان به او نزديك نخواهد شد، و قرآن را فراموش نخواهد كرد.»[2]

محتوي سوره آل عمران
هشتاد و چند آيه از اين سوره درباره فرستادگان و مسيحيان نجران[3] كه به نمايندگي از طرف آنان براي تحقيق درباره اسلام به مدينه آمده بودند، نازل شده است.
اين سوره به اتفاق مفسران 200 آيه است و همه آيات آن در مدينه نازل شده است و مطالب مطر شد در اين سور عبارتند از :
1 – ايمان، اسلام و استقامت در راه گسترش اسلام؛
 2 – مبارزه منطقي با يهود و مسيحيان و مشركان؛
3 – درس‌هاي تربيتي فراواني براي مسلمانان در مورد پيشرفت اسلام ؛
4 – نفي عقايد باطل ؛
 5- نفاق و لجاجت منافقان
6 – و … .

فضيلت سوره آل عمران
1 . ابي بن كعب از پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله ـ روايت كرده است: «كسي كه سوره آل عمران را قرائت كند خداوند در ازاي هر آيه او را از آتش جهنم نجات مي‌دهد.»[4]2 . ابن عباس از پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ نقل كرده:‌ «هر كسي كه سوره آل عمران را در روز جمعه قرائت كند خداوند و ملائكه به او درود مي‌فرستند تا اينكه خورشيد غروب كند».[5]

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1 .  جوادي آملي، عبدالله، تفسير تسنيم، ج2.
2 .   طباطبايي، محمد حسين، تفسيرالميزان، ج1 و 2.
3 .   سيوطي، جلال الدين، الدر المنثور في تفسير المأثور، ج1 و 2.

 پي نوشت ها:
[1]  . فضل بن حسن طبرسي، مجمع البيان، بيروت، دار المعرفه، ج 2، ص 32.
[2] . الحويزي، نوراالثقلين، الدروس، ج 2، ص 26؛ و مكارم شيرازي، تفسير نمونه، تهران، دارالكتب الاسلاميه، ج 1، ص 58.
[3]  . نجران، محلي است كه در كوهستان شمالي يمن به فاصله ده منزلي صنعاء و اراضي آن متعلق به قبيله همدان بوده است.
[4]  . فضل بن حسن طبرسي، مجمع البيان، ج 1 و 2، ص 693.
[5]  . همان.