معنای ، اقسام و ملاک تقیه

تقیه، به معنای مستور‌ داشتن اعتقاد باطنی و کتمان نمودن ایمان در برابر مخالفان به منظور پیشگیری از زیان‌های دنیوی و خسارت‌های معنوی و دینی است. تقیه، یکی از وظایف شرعی هر مسلمان می‌باشد که ریشه در قرآن دارد.(1) امام صادق، علیه‌السلام، در روایتی صحیح می‌فرمایند: «تقیه در هر چیزی است که فرزند آدم به آن ناچار شود و خداوند آن‌را برای وی حلال کرده است». امام صادق، علیه‌السلام، درباره‌ی تقیه‌مداری می‌فرمایند: «از عملی که باعث ننگ و عار ما می‌شود بپرهیزید. مایه‌ی سرفرازی ما باشید نه سر‌افکندگی. در نماز جماعات آن‌ها، (برادران اهل سنت) شرکت کنید. بیمارانشان را عیادت نمایید. در مراسم تشییعشان حضور به هم رسانید و مبادا آنان در کارهای نیک بر شما سبقت بگیرند که سزاوار است شما بر آنان پیشی گیرید. به‌ خدا هیچ چیز محبوب‌تر از خباء نیست. پرسیده شد خباء چیست؟ فرمودند : تقیه».
اقسام تقیه:
الف) تقیه‌ی اضطراری؛
ب) بیم از زیان جانی، آبرویی و مالی یا آن‌چه متعلق به اوست.
ج) بیم از ضرر به برادران ایمانی؛
د) بیم از ضرر به حوزه‌ی اسلام و ترس از ایجاد اختلاف کلیه‌ی مسلمانان.
آنچه مطلوب است وحدت کلمه‌ی مسلمین با محبت و دوستی و مدارا با مخالفین بدون این‌که ترس و بیمی باشد. (2)
منابع:
1. رساله‌ی نوین امام خمینی (ره)، ج‌1،ص266،267.
2. شیعه پاسخ می‌دهد، حسینی‌نسب، ص‌111.
به نقل از اداره پاسخگویی آستان قدس رضوی