معنای مسخ و قذف و خسف

مسخ در لغت عوض شدن شکل و صورت است به شکل قبیح، راغب آنرا عوض شدن شکل و اخلاق گفته است این کلمه در قرآن کریم یک بار آمده که در سوره یس آیه 67 می باشد (1) مسخ شدن حالتی است که انسان در اثر انجام اعمالی قیافه معنوی خود را از دست می دهد و به شکل مناسب با اعمال خود تغییر شکل می دهد مثلاً اگر شهوت پرست باشد به شکل خوک ، اگر حیله گر باشد به شکل روباه و … منتها بعضی از انسانها را خداوند در همین دنیا تغییر شکل می دهد و شکل باطنی آنها را ظاهر می کند تا عبرتی برای دیگران باشد ولی بقیه در روز قیامت به شکل اصلی ظاهر خواهند شد. اما اعمالی که در اقوام گذشته موجب مسخ شدن گردیده به بعضی از آنها اشاره می گردد: 1-کسانی که امر به معروف و نهی از منکر نمی کنند و ساکت هستند (2) و در مقابل گناه از خود عکس العملی نشان نمی دهند. 2-طغیان و سرکشی از نهی از منکر دیگران : زمانیکه از آنچه نهی شده بودند سرکشی کردند گفتیم بوزینه باشید طرد شده .(3)
ادامه بحث را در ذیل آیات 65 بقره – 60 سوره مائده آیه 166 – 163 اعراف از تفسیر نمونه مطالعه فرمایید.
همچنین به کتاب چه کسانی در قیامت به شکل حیوان محشور می شوند نوشته آقای اسدالله محمدی نیا مراجعه فرمایید.
قذف : در لغت به معنی انداختن گذاشتن و رها کردن است (4) و در اصطلاح فقهی به نسبت زنا و لواط دادن به افراد پاکدامن را می گویند (5)
که اگر فرد نسبت دهنده نتواند آن را اثبات کند باید 80 ضربه شلاق بخورد. و تا در دادگاه اثبات نشده کسی به او تازیانه نمی زند و اگر توبه نکند گناه آن در قیامت محاسبه خواهد شد. به تفسیر نمونه ،جلد 14 ذیل آیه 6 سوره نور مراجعه فرمایید.
= خسف در لغت به معنی فرو رفتن و فرو بردن می باشد (6) این کلمه و مشتقات آن در قرآن کریم 8 بار بکار رفته است.
آنچه در قرآن کریم از اعمال قارون را که موجب خسف و فرو بردن در زمین بیان شده چند مورد زیر است :
1- غرور و مستی ثروت .
2- جنون نمایش دادن ثروت و به رخ دیگران کشیدن .
3- جنون لذت بردن از تحقیر تهی دستان .
غرور و مستی و عشق بی حد و حصر به سیم و زر و ثروت خود موجب گناهانی از قبیل گناهان ذیل است.
1- در مقابل پیامبر پاک خدا قیام کردن .
2- مبارزه و ستیز با حق و حقیقت .
3- تهمت به پاک ترین انسانها.
4- استفاده از زنان آلوده و جانی برای رسیدن به مقاصد شوم .
5- نصیحت اندرزگویان و خیر خواهان را نشنیدن و بکار نبستن .
6- خود را از همه دانشمند تر و آگاهتر دانستن .
7- اظهار وجود در مقابل پروردگار (1) .
از جمله گناهان موجب خسف در قرآن :
الف – کفر .
ب – انکار قیامت .
ج – انکار نبوت .
د- توطئه گران برعلیه دین ، نحل آیه 45
برای ادامه مطالعه به تفسیر آیات ذکر شده در تفسیر نمونه مراجعه فرمایید.
منابع:
(1) تفسیر نمونه جلد 16 صفحه 172-170 ، ذیل آیه 9-7 به بعد از سوره قصص
(2) قاموس قرآن ،جلد 6، صفحه 256 .
(3) قاموس قرآن ،جلد 5 ،صفحه 301 .
(4) اعراف آیه 166-163 .
(5) قاموس قرآن ،جلد 6 ،صفحه 259 .
(6) آموزش فقه ،صفحه 407 ف محمد حسین فلاح زاده .
(7) قاموس قرآن جلد 2 صفحه 246
به نقل از اداره پاسخگویی آستان قدس رضوی