مقام عارفان

از آن جا که اولیاء الله همان انسان های کامل اند، اگر ویژگی هایی که برای انسان کامل ذکر شد، در عارفان وجود داشته باشد، عارفان نیز اولیای الهی خواهند بود. مرحوم سید حیدر آملی (از عرفای به نام امامیه و از معتقدان به ولای اهل بیت(ع) می گوید: «به کسی که در علم شریعت سرآمد و در علم طریقت دارای کارآیی لازم و در علم حقیقت، صاحب بصر باشد، شیخ می گویند». بنابراین شیخ انسان کاملی است که دارای این ویژگی ها باشد، (به نقل از تفسیر موضوعی قرآن کریم، ج 1، ص 52). البته چنان که گذشت، انسان کامل بالاصالة رسول خدا و عترت آن حضرت است و در مراتب بعد، هر کس به مراتبی از این مقام نایل آید، انسان کامل با واسطه و عاریتی است. باید به این نکته توجه داشت که ولی الله شدن، در بینایی و دارایی انسان است. او باید معارف الهی را به خوبی بفهمد (بینایی) و بر اساس آن عمل کند، (دارایی). اگر چنین ولیّ ای یافتید، حتماً از او مدد جویید؛ زیرا: حلقه کوران به چه کار اندرید؟ دیدبان را در میانه آورید
دامن او گیر کاودادت عصادرنگر کآدم چه ها دید از عصی
(مثنوی/1/2139 – 2140)