معناى «ظاهر» این است که: وقتى قرآن را مطالعه میکنیم با دقت و تدبر در آیات، مطالبى را میفهمیم که مطابق با ظاهر آیات بوده و طبق اصول محاوره میتوان به آن احتجاج نمود و هر کسى که با اصول محاوره زبان عرب آشنا باشد، از عبارات قرآن همان معانى و مطالب را میفهمد. اما «باطن» این چنین نیست؛ زیرا معناى باطنى، مدلول لفظ قرآن نیست، بلکه با مراجعه به آیات دیگر و روایات باید فهمیده شود.
مشهور است که قرآن، داراى هفت بطن یا هفتاد بطن است.
در روایات ظاهر و باطن قرآن با نگرشهای متعددی مانند عقیدتی و اخلاقی معنا شده است.
یکى از رایجترین گونههاى تفسیر در سخنان تفسیرى پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع)، تبیین باطن آیات قرآن است که نمونههایی از آن در پاسخ تفصیلی آمده است.