میزان معنویت هر کس بستگی به میزان معرفت و شناخت او از خدای متعال و اسماء و صفات و افعال او و نیز نیت و اخلاص در بندگی خدای متعال دارد و چون درجات معرفت انسان ها و نیز نوع نیت و اخلاص آنان در بندگی خداوند و انجام اعمال صالح، متفاوت است. لذا درجات معنویت انسان ها، گوناگون و متفاوت است. هر چند ارزش و قیمت اعمال خیر انسان را جز خداوند متعال و بندگان خاص او که به اذن او بر نیت ها و میزان اخلاص انسان ها آگاهند و حتی از خطور ات اندیشه انسان ها نیز آگاهند. ولی در عین حال به فرموده قرآن کریم: بل الانسان علی نفسه بصیرة و لو ألقی معاذیره(قیامت، آیه ی 14 و 15).انسان نسبت به خود بصیر و آگاه است. هر چند بهانه تراشی کند و با مقایسه بین اعمال مختلف خود می تواند درک کند که بعضی اعمال نسبت به برخی دیگر از معنویت و صفا و روحانیت بیشتری برخوردار است.