یکی از آداب و مستحبات در هنگام دفن میت، دعای تلقین میت است که شامل تلقین دادن شهادتین به متوفی می باشد. طریقه خواندن دعای تلقین میت به شرح ذیل است

دعای تلقین میت مرد

بعد از آن که میت را در قبر گذاشتند، گره‌هاى کفن را باز کرده و صورت میت را روى خاک بگذارند و بالشى از خاک زیر سر او بسازند و پشت میت، خشت خام یا کلوخى بگذارند که میت به پشت برنگردد و پیش از آن که لحد را بپوشانند، دست راست را به شانۀ راست میت بزنند و دست چپ را به قوت بر شانۀ چپ میت بگذارند و دهان را نزدیک گوش او ببرند و به شدّت حرکتش دهند و دعای تلقین میت را این گونه شروع کنند.

ابتدا سه مرتبه بگویند:

«اسْمَعْ افْهَمْ یا فُلانَ بْنَ فُلان» و به جاى فلان، اسم میت و پدرش را بگویند مثلًا اگر اسم او محمد و اسم پدرش على است سه مرتبه بگویند:

«اسْمَعْ افْهَمْ یا مُحَمَّدَ بْنَ عَلى»
 
پس از آن بگویند:

«هَلْ انْتَ عَلَى الْعَهْدِ الَّذِی فَارَقْتَنا عَلَیهِ مِنْ شَهَادَةِ انْ لٰا إِلٰهَ إِلَّا اللّٰهُ وَحْدَهُ لَا شَریکَ لَهُ وَ انَّ مُحَمَّداً صَلّى اللّٰهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ وَ سَیِّدُ النَّبِیّینَ وَ خاتَمُ الْمُرْسَلِینَ و انَّ عَلِیاً أَمیرُ الْمُؤمِنینَ وَ سَیِّدُ الْوصِیِّینَ وَ امامٌ افْتَرَضَ اللّٰهُ طاعَتَهُ عَلَى الْعٰالَمِینَ وَ انَّ الْحَسَنَ وَ الْحُسَیْنَ وَ عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ وَ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِیٍّ وَ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ وَ مُوسَى بْنَ جَعْفَرٍ وَ عَلِیَّ بن مُوسىٰ وَ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِیٍّ وَ عَلى بْنَ مُحَمَّدٍ وَ الْحَسَنَ بْنَ عَلیٍّ وَ الْقٰائِمَ الْحُجَّةَ الْمَهْدِىَّ صَلَواتُ اللّٰهِ عَلَیْهِمْ ائِمَّةُ الْمُؤمِنینَ وَ حُجَجُ اللّٰهِ عَلَى الْخَلْقِ أَجْمَعِینَ وَ ائِمَّتُکَ ائِمَّةُ هُدىً بِکَ ابْرارٌ یا فُلانَ بْنَ فُلانٍ» و به جاى فلان بن فلان اسم میت و پدرش را بگوید.

در این قسمت از دعای تلقین میت بگوید:

«اذا اتٰاکَ الْمَلَکٰانِ الْمُقَرَّبٰانِ رَسُولَیْنِ مِنْ عِندِ اللّٰهِ تَبٰارَکَ وَ تَعٰالَى وَ سَأَلاکَ عَنْ رَبِّکَ وَ عَنْ نَبِیِّکَ وَ عَنْ دِیِنکَ وَ عَنْ کِتابِکَ وَ عَنْ قِبْلَتِکَ وَ عَنْ ائِمَّتِکَ فَلا تَخَفْ وَ لا تَحْزَنْ وَ قُلْ فِی جَوابِهِما اللّٰهُ رَبّی وَ مُحَمَّدٌ صَلَّى اللّٰهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ نَبِیِّی وَ الإِسْلامُ دِینِی وَ الْقُرْآنُ کِتٰابِی وَ الْکَعْبَةُ قِبْلَتِى وَ امیْرُ الْمُؤمِنینَ عَلِىُّ بْنُ أبی طٰالِبٍ امٰامى وَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِیٍّ الُمجْتَبىٰ امٰامى وَ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ الشَّهیدُ بِکَرْبَلاءَ امٰامِى وَ عَلِىٌّ زَیْنُ الْعٰابِدِینَ امَامِى وَ مُحَمَّدٌ البِاقِرُ امَامِى وَ جَعْفَرٌ الصّادِقُ امَامِى وَ مُوسَى الکاظِمُ إِمامی وَ عَلِىٌّ الرِّضٰا إِمامی و مُحَمَّدٌ الجَوادُ إِمامی و عَلىٌّ الْهَادِى امَامِى وَ الْحَسَنُ الْعَسْکَرىُّ امَامِى وَ الْحُجَّةُ الْمُنْتَظَرُ امٰامى هٰؤُلٰاءِ صَلَواتُ اللّٰهِ عَلَیْهِمْ أَجْمَعِینَ ائِمَّتِى وَ سَادَتِى وَ قَادَتِى وَ شُفَعَائِى بِهِمْ أَتَولَّى وَ مِنْ اعدائِهِمْ أَتَبَرَّأُ فِى الدُّنْیَا وَ الآخِرَةِ ثُمَّ اعْلَمْ یا فُلانَ بْنَ فُلان» و به جاى فلان بن فلان اسم میت و پدرش را بگوید.

و بعد بگوید:

«انَّ اللّٰهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى نِعْمَ الرَّبُّ وَ انَّ مُحَمَّداً صَلَّى اللّٰهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ نِعْمَ الرَّسُولُ وَ انَّ عَلِىَّ بْنَ أَبِی طالِبٍ وَ اوْلادَهُ الْمَعْصُومینَ الْأَئِمَّةَ الْاثْنَیْ عَشَرَ نِعْمَ الْأئِمَّةُ وَ انَّ مٰا جَاءَ بِهِ مُحَمَّدٌ صَلَّى اللّٰهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ حَقٌ وَ انَّ الْمَوْتَ حَقٌ وَ سُؤٰالَ مُنْکَرٍ وَ نَکیرٍ فِى القَبْرِ حَقٌّ وَ الْبَعْثَ حَقٌّ‌ النُّشُورَ حَقٌّ وَ الصِّرٰاطَ حَقٌّ وَ الْمِیْزٰانَ حَقٌّ وَ تَطٰایُرَ الْکُتُبِ حَقٌّ وَ انَّ الْجَنَّةَ حَقٌّ وَ النّٰارَ حَقُّ وَ انَّ السَّاعَةَ آتِیَةٌ لا رَیْبَ فِیهَا وَ انَّ اللّٰهَ یَبْعَثُ مَنْ فِی الْقُبُورِ»

پس بگوید:

«أَ فَهِمْتَ یا فُلانُ» و به جاى فلان، اسم میت را بگوید.

پس از آن بگوید:

«ثَبَّتَکَ اللّٰهُ بِالْقَولِ الثَّابِتِ وَ هَداک اللّٰهُ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ عَرَّفَ اللّٰهُ بَیْنَکَ وَ بَیْنَ اوْلیٰائِکَ فی مُسْتَقَرٍّ مِنْ رَحْمَتِهِ».

پس از آن برای پایان یافتن دعای تلقین میت بگوید:

«اللّٰهُمَّ جَافِ الْأَرْضَ عَنْ جَنْبَیْهِ وَ اصْعَدْ بِرُوحِهِ الَیکَ وَ لَقِّهِ مِنکَ بُرهَاناً اللّٰهُمَّ عَفوَکَ عَفْوَک»

دعای تلقین میت زن

در صورتى که میت زن باشد قسمتی از دعای تلقین میت تغییر مى‌کند.

به این ترتیب:

«اسْمَعِى، افْهَمِى یٰا فُلٰانَةَ ابْنَةَ فُلٰانٍ» و به جاى «فُلٰانَةَ» نام میت و به جاى فلان نام پدرش را‌ بگوید.

پس از آن بگوید:

«هَلْ أَنْتِ عَلَى الْعَهْدِ الَّذٖى فٰارَقْتِنٰا .. أَئِمَّتُکِ ائِمَّةُ هُدىً ابْرٰارٌ یٰا فُلٰانَةَ ابْنَةَ فُلٰانٍ» و به جاى «فلانة» اسم میت و به جاى فُلان اسم پدرش را بگوید.

پس بگوید:

«اذٰا أَتٰاکِ الْمَلَکٰانِ الْمُقَرَّبٰانِ رَسُولَیْنِ مِنْ عِنْدِ اللّٰهِ تَبٰارَکَ وَ تَعٰالىٰ وَ سَأَلاکِ عَنْ رَبِّکِ وَ عَنْ نَبِیِّکِ وَ عَنْ دِینِکِ وَ عَنْ کِتٰابِکِ وَ عَنْ قِبْلَتِکِ وَ عَنْ أَئِمَّتِکِ فَلٰا تَخٰافِى وَ لٰا تَحْزَنِى وَ قُولِى فى جَوٰابِهِمٰا .. ثُمَّ اعْلَمِى یٰا فُلٰانَةَ ابْنَةَ فُلٰان» و به جاى «فلانة» اسم میت و به جاى فلان نام پدرش را بگوید.

بعد بگوید:

«أ فَهِمْتِ یَا فُلَانَةُ» و به جاى «فلانة» اسم میت را بگوید.

پس از آن بگوید:

«ثَبَّتَکِ اللّٰهُ بِالْقَوْلِ الثّٰابِتِ وَ هَدٰاکِ اللّٰهُ الٰى صِرٰاطٍ مُسْتَقیمٍ عَرَّفَ اللّٰهُ بَیْنَکِ وَ بَیْنَ أَوْلِیٰائِکِ فى مُسْتَقَرٍّ مِنْ رَحْمَتِهِ».

پس برای خاتمه دعای تلقین میت زن بگوید:

«اللّٰهُمَّ جٰافِ الْأَرْضَ عَنْ جَنْبَیْهٰا وَ اصْعَدْ بِرُوحِهٰا إِلَیْکَ وَ لَقّهٰا مِنْکَ بُرْهٰاناً اللّٰهُمَّ عَفْوَکَ عَفْوَکَ».

اعمال مستحب در زمان احتضار

سزاوار است وقتى‏ حالت مرگ مى رسد، باطن قدم هاى محتضر را رو به قبله کنند و نزد او کسى باشد که سوره یس و صافات بخواند و ذکر خدا کند و او را به گفتن شهادتین و اقرار به یک‏یک امامان تلقین نماید و کلمات فرج را تلقین او کند:
 
لا اِلهَ اِلا اللَّهُ الْحَلیمُ الْکَریمُ لا اِلهَ اِلا اللَّهُ الْعَلِىُّ الْعَظیمُ
سُبْحانَ اللَّهِ رَبِّ السَّمواتِ السَّبْعِ وَ رَبِّ الاْرَضینَ السَّبْعِ
وَ ما فیهِنَّ وَ ما بَیْنَهُنَّ وَ ما تَحْتَهُنَّ وَ رَبِّ الْعَرشِ الْعَظیمِ
وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ وَالصَّلوةُ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّیِبینَ

بهتر است که نزد محتضر افراد جنب و حایض حاضر نشود

منبع: سایت ستاره