1. روایت مطرح شده در پرسش چنین است: «وَ قَالَ (ع) بَرُّوا آبَاءَکُمْ یَبَرَّکُمْ أَبْنَاؤُکُمْ وَ عِفُّوا عَنْ نِسَاءِ النَّاسِ تَعِفَّ نِسَاؤُکُمْ»؛[1] امام صادق(ع) فرمود: با پدران خود به نیکى رفتار کنید تا فرزندانتان با شما به نیکى رفتار نمایند، و نسبت به زنان مردم به عفت و پاکی رفتار کنید تا دیگران با همسران و محارم شما عفت ورزند و پاکدامنى کنند.
2. معنای عفت در اینجا روشن است؛ یعنی نباید با زنان نامحرم ارتباط نامشروع و نیز نسبت به آنان قصد و نگاه هوس آلود داشت.
3. این روایت ناظر به اثر وضعی اعمال انسان است؛ چرا که عالم هستی، عالم اسباب و مسببات است و آنگونه که تو با دیگران رفتار کردی با تو همان رفتار خواهد شد. به بیان دیگر، انسان نمیتواند نسبت به پدر خود بدرفتاری کند و یا با ناموس دیگران ارتباط نامشروع برقرار کند، آنگاه از خدا انتظار داشته باشد که فرزندانش به او نیکی کنند و یا ناموسش از تعرض و یا نگاه ناپاک دیگران در امان باشد! این انتظار نابجایی است. البته، این روایت نشانگر آن نیست که در همه موارد لزوماً انسان اثر وضعی اعمال خود را در همین دنیا دیده و یا هر آنکه به مصیبتی گرفتار شد، حتماً خودش همان مصیبت را بر سر دیگران درآورده است، بلکه معنای روایت، آن است که اگر فردی چنین اثری را ببیند، نباید به پیشگاه پروردگار گلایه کند و البته بسیار اتفاق خواهد افتاد که انسان نتیجه اعمال و رفتار ناشایست خویش را در همین دنیا با چشم خویش ببیند.
در روایت آمده است: در زمان داوود پیامبر(ع) زنى بود که مردى پیوسته مزاحم او مىشد و از او درخواست عمل نامشروع میکرد، در حالیکه زن امتناع مىورزید، اما او به زور او را مجبور مىکرد، تا اینکه خداوند بر دل آن زن انداخت، و به آن مرد گفت هیچگاه تو نزد من نمیآیی مگر اینکه مرد دیگرى با همسرت ارتباط نامشروع دارد. مرد به سوى خانه خود رفت و مردى را در کنار همسر خود دید، او را نزد داوود(ع) آورد و شکایت کرد؛ گفت اى پیامبر خدا بلایى به سرم آمده که بر سر کسی نیامده است، پرسید آن چیست؟ مرد گفت: این شخص را در کنار همسرم در خانهام یافتم. خداوند متعال به داوود وحى فرستاد به او بگو همان که تو خود در باره دیگران کردى به سرت آمد.[2]
4. در دنیای کنونی هرکس که برای خدا تقوا پیشه کند و از گناهان دوری نماید، خداوند نیز وعده داده که برای او راه خروجی از مشکلات و نابسامانیهای جامعه فراهم آورد تا مفاسد اجتماعی دامنگیر او و خانوادهاش نشود: «… مَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً»؛[3] هر کس تقواى الهى پیشه کند، خداوند راه نجاتى براى او فراهم مىکند.
این آیه تصریح به آن دارد که هر کس از گناهان بپرهیزد، پروردگار او را از خطر حوادث دنیا ایمن میکند.
برای آگاهی بیشتر:
بروز آثار گناه در نسل های بعد، ۱۰۷۶۲
ازدواج زناکار با همسری مانند خود ۲۲۳۴۵
[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، غفارى، على اکبر، آخوندى، محمد، ج 5، ص 554، دار الکتب الاسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.
[2]. ابن بابویه، محمد بن على، من لا یحضره الفقیه، محقق، مصحح، غفارى، على اکبر، ج 4، ص 21- 22، دفتر انتشارات اسلامى، قم، چاپ دوم، 1413ق. «وَ فِی رِوَایَةِ إِبْرَاهِیمَ بْنِ أَبِی الْبِلَادِ قَالَ: کَانَتِ امْرَأَةٌ عَلَى عَهْدِ دَاوُدَ (ع) یَأْتِیهَا رَجُلٌ یَسْتَکْرِهُهَا عَلَى نَفْسِهَا فَأَلْقَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِی قَلْبِهَا فَقَالَتْ لَهُ إِنَّکَ لَا تَأْتِینِی مَرَّةً إِلَّا وَ عِنْدَ أَهْلِکَ مَنْ یَأْتِیهِمْ قَالَ فَذَهَبَ إِلَى أَهْلِهِ فَوَجَدَ عِنْدَ أَهْلِهِ رَجُلًا فَأَتَى بِهِ دَاوُدَ (ع) فَقَالَ یَا نَبِیَّ اللَّهِ أُتِیَ إِلَیَّ مَا لَمْ یُؤْتَ إِلَى أَحَدٍ قَالَ وَ مَا ذَاکَ قَالَ وَجَدْتُ هَذَا الرَّجُلَ عِنْدَ أَهْلِی فَأَوْحَى اللَّهُ تَعَالَى إِلَى دَاوُدَ (ع) قُلْ لَهُ کَمَا تَدِینُ تُدَانُ».
[3]. طلاق، 2.