خلاقیت محصول طرز تفکر است. پس با تمرین آداب تفکر خلاق می‌توانید مشکلات بازدارنده‌ای را که مانع تحقق اهداف دست‌یافتنی می‌شوند، از میان بردارید. در یک نظرسنجی جهانی که توسط شرکت اَدوبی انجام شد، فقط ۱ نفر از هر ۴ نفر اعلام کردند که معتقدند خلاقیت بالقوه‌ی خود را به حالت بالفعل درآورده‌اند، در حالی‌که داشتن ذهن خلاق و شکوفایی خلاقیت، خیلی امکان‌پذیرتر از چیزی است که فکرش را می‌کنید. داشتن ذهن خلاق به ویژه برای افرادی که آزادکار (فریلنسِر) هستند و به صورت پروژه‌ای کار می‌کنند، یک امتیاز محسوب می‌شود. یک فریلنسر موفق پروژه‌های مشتریان را باکیفیت‌تر و خلاقانه‌تر به انجام می‌رساند و در نتیجه، در جلب رضایت مشتری تواناتر است. در ادامه با ما همراه باشید تا برجسته‌ترین عادت‌های افرادی را که ذهن خلاق دارند، بشناسید و موانع خلاقیت خودتان را کنار بزنید.

هر روز یک چیز جدید یاد بگیرید

برای اینکه به موفقیت برسید و زندگی دلخواه‌تان را بسازید، برای اینکه یک ذهن خلاق داشته باشید و محدودیت‌ها را کنار بزنید، فقط و فقط باید به یک موضوع مهم پی ببرید و آن اینکه:

زندگی شما پر از چیزهایی است که افرادی آنها را ساخته‌اند که باهوش‌تر از شما نبوده‌اند. شما می‌توانید این چیزها را تغییر دهید. شما می‌توانید روی‌ این چیزها تأثیر بگذارید. شما می‌توانید خودتان چیزهایی بسازید که دیگران بتوانند از آنها استفاده کنند.

افرادی که ذهن خلاق دارند، اجازه نمی‌دهند دستاوردهای دیگران مانع آنها در خلق آثار بی‌نظیر شوند. اگر فکر می‌کنید در انجام کاری توانایی ندارید، باید یک بار دیگر روی این قضیه تأمل کنید. قطعا شما نیز می‌توانید کتاب بنویسید، برنامه‌نویسی یاد بگیرید یا محصولی بسازید که گوشه‌ای از نیازهای مردم را رفع کند. یادتان باشد تک‌تک چیزهایی که اکنون در پیرامون‌تان می‌بینید توسط افرادی ساخته شده‌اند که دارای نیروهای ماوراءالطبیعه نبودند، بلکه موفقیت‌شان در پرورش عادت‌های تفکر خلاق ریشه داشته است.

پرورش خلاقیت یعنی اینکه هر روز یک چیز جدید یاد بگیرید و مهارت‌های یادگیری خود را افزایش دهید. مثلا به وب‌سایت‌هایی سر بزنید که روزانه مقالات و ویدئوهای آموزشی مرتبط با شغل‌تان را منتشر می‌کنند. بین پروژه‌ها و مأموریت‌های کاری، یک مهارت جدید یاد بگیرید. این مهارت جدید حتی می‌تواند یک شیوه‌ی نو در استفاده‌ی بهینه‌تر از ابزاری باشد که در شغل‌تان با آن سروکار دارید.

برای مثال یک عکاس حرفه‌ای را در نظر بگیرید که به طراحی نیز علاقه‌مند است. این فرد نه تنها می‌تواند با تمرین روزمره‌‌ی طراحی یک مهارت جدید یاد بگیرد، بلکه در هنر عکاسی نیز پیشرفت خواهد کرد، چرا که آشنایی با شیوه‌های ترسیم خطوط نقش مؤثری در پرورش خلاقیت یک عکاس دارد.

زمانی یک ذهن خلاق خواهید داشت که هر روز سعی کنید یک چیز جدید یاد بگیرید یا امتحان کنید. این رفتار خیلی زود به یک عادت خلاق تبدیل می‌شود و ذهن شاداب‌تری را برای‌تان به ارمغان خواهد آورد.

نقطه‌ها را به هم وصل کنید

استیو جابز در سخنرانی معروف خود در مراسم فارغ‌التحصیلی دانشجویان دانشگاه استنفورد درباره‌ی وصل کردن نقطه‌ها صحبت کرد و گفت خلاقیت چیزی جز وصل کردن نقطه‌ها به همدیگر نیست.اگر بتوانید ارتباط بین حقایق را ببینید، آن‌وقت می‌توانید چیزی متفاوت خلق کنید. این دقیقا همان قابلیتی است که مشتریان‌تان از شما انتظار دارند. شاید خود مشتری به این امر آگاه نباشد، اما وقتی به شما مراجعه می‌کند ناخودآگاه انتظار دارد یک دیدگاه نو در اختیارش بگذارید.

برای اینکه بتوانید ارتباط بین ایده‌های مختلف را بهتر درک کنید، باید مهارت‌های متنوعی را در خودتان پرورش دهید. فقط به مهارتی که ذاتا در آن توانایی دارید بسنده نکنید. مثلا اگر طراح وب‌سایت هستید برنامه‌نویسی نیز یاد بگیرید، چرا که با یادگیری دانش فنی برنامه‌نویسی به عنوان مهارت جدیدی که تا به حال با آن آشنا نبودید، می‌توانید جرقه‌های خلاقیت را در ذهن خود بارور کنید. شاید هرگز طراحی وب‌سایت با متن عمودی به ذهن‌تان هم خطور نکرده باشد، اما وقتی با اصول HTML و CSS آشنا شوید نه تنها یاد می‌گیرید چگونه متن عمودی ایجاد کنید، بلکه ممکن است بخواهید از متن عمودی در طراحی وب‌سایت نیز استفاده کنید.

ارتباط بین ایده‌های مختلف با اندکی مطالعه و کندوکاو بیشتر بر شما آشکار خواهد شد. مهارت‌هایی را یاد بگیرید که استعدادهای ذاتی‌تان را تقویت کنند. یادگیری عکاسی را به نویسندگان، توسعه‌ی نرم‌افزار را به طراحان وب‌سایت و بالعکس، پیشنهاد می‌کنم. مطمئن باشید اگر فراتر از موضوع در دست بررسی را ببینید، در جلب رضایت مشتریان‌تان موفق‌تر خواهید بود. شاید شما به موجب این توانایی به نکته‌ای پی ببرید که مشتری از آن غافل بوده است و از این رو توصیه‌هایتان تا حد زیادی کارساز واقع شوند.1

از روش فهرست‌‌نویسی استفاده کنید

اگر در حال حاضر از فناوری، سرمایه یا هرگونه پشتوانه‌ی دیگری که برای تحقق ایده‌های‌ خود لازم دارید محروم هستید، باز هم نباید دست از تفکر بردارید. امیدوار باشید که روزی منابع مورد نیازتان را به دست آورید. فراموش نکنید که واقعیت زاده‌ی تخیل است. ماشین خلاقیت را با هر تخیلی که پر کنید، در نهایت همان را در قالب یک محصول یا نوآوری منحصربه‌فرد تولید خواهد کرد.

برخی فکر می‌کنند روش فهرست‌نویسی برای افرادی که ذهن خلاق دارند محدودکننده است، اما همیشه این‌طور نیست. فهرست‌ها در صورتی برای تفکر خلاق محدودکننده محسوب می‌شوند که فقط حاوی وظایف تکراری روزمره و زمان انجام این امور باشند، در حالی‌که یک فهرست کارآمد نباید صرفا ابزاری پیش پا افتاده برای مدیریت امور در نظر گرفته شود.

فهرست‌نویسی برای متفکران خلاق به منزله‌ی ترسیم یک نقشه‌ی راه ذهنی است؛ نقشه‌ای که تمامی ایده‌هایشان را قبل از اینکه توسط موجی دیگر از افکار خلاق نابود شوند، ثبت می‌کند. توماس ادیسون، جان لِنون و لئوناردو داوینچی از جمله متفکران خلاق در تاریخ هستند که از این روش به عنوان یک ابزار خلاقیت استفاده می‌کردند. طراحان و تصویرگران نیز می‌توانند از این روش برای ثبت سریع ایده‌های خود در قالب نوشته یا شکل استفاده کنند. به این ترتیب، هر وقت درگیر یک پروژه‌ی جدید می‌شوید، می‌توانید تمامی ایده‌های خلاق خود را جلوی چشم داشته باشید و از آنها الهام بگیرید.

مثلا بدون اینکه خیلی فکر کنید یا روی چیزهای غیرممکن دست بگذارید، فهرستی از اهدافی که دوست دارید به عنوان یک آزادکار در حیطه‌ی شغلی خود به آنها برسید، تهیه کنید. فقط کافی است هرچه را به ذهن‌تان می‌رسد بنویسید، اما نوشته‌های خود را ویرایش نکنید. سپس فهرستی را که تهیه کرده‌اید با خودتان مرور کنید. باید بفهمید چه چیزی مانع رسیدن به اهداف دلخواه‌تان شده است. یادتان باشد این شما هستید که واقعیت را می‌سازید. پس خلاقانه فکر کنید و ذهن خلاق خود را پرورش دهید تا بتوانید برای مشکلاتی که ممکن است در شغل‌تان به وجود بیایند، راه‌حل‌های مناسب پیدا کنید و در نزد مشتری نیز یک مشکل‌گشای توانا جلوه کنید.

درهای خلاقیت را باز بگذارید

البته که باید به بازخوردهای دیگران اهمیت بدهید، اما اگر کسی بدون اینکه تمام ماجرا را بداند نتیجه گرفت که کاری انجام شدنی نیست یا نباید انجامش دهید، بهتر است حرفش را گوش نکنید.اگر آزادکار هستید، حتما می‌دانید که گاهی باید جلوی سرکشی ذهن خلاق خود را بگیرید تا با سفارش مشتری هماهنگ شوید، اما نباید از همان ابتدای کار جلوی ایده‌های خلاقانه‌ی خود را بگیرید. مثلا اگر مشتری سفارش طراحی یک لوگوی خیلی خاص را داده است، ابتدا هر طرحی را که به ذهن‌تان می‌رسد پیاده کنید. سپس ببینید کدام ایده‌هایی که در طرح‌تان پیاده کرده‌اید، در سفارش مشتری نبوده‌اند و آن قسمت‌ها را مطابق سفارش تغییر دهید. اما طرح اولیه را نگه دارید و به مشتری نشان دهید. شاید مشتری از ایده‌هایی که اضافه کرده بودید خوشش بیاید و بخواهد باقی بمانند. اما اگر قصد این پیشنهاد را دارید، اطمینان حاصل کنید که بیشتر طرح لوگو مطابق سفارش مشتری باشد. یا مثلا حین نوشتن برای ویرایش متن مکث نکنید تا رشته‌ی افکار از دست‌تان در نرود. اول بنویسید و بعد ویرایش کنید. در مجموع، هدف این است که درهای خلاقیت را به روی خود نبندید.2

کنجکاوی و امتحان چیزهای جدید

سعی کنید در زندگی به دنبال راه های جدید باشید. برای داشتن ذهن خلاق باید محدودیت را کنار گذاشت و چیزهای جدید را امتحان کرد حس کنجکاوی می تواند یک ایده خام را به یک ایده ناب تبدیل کند. افرادی که حس کنجکاوی دارند می توانند به راحتی به موضوعات متنوع علاقه نشان دهند. چنین رفتاری به تدریج در قوه خلاقیت و عملکرد بهتر آنها کمک می کند.

قدرت نه گفتن

باید  هر کاری که برای شما ارزش خاصی ندارد و به درد نمی خورد را کنار بگذارید. یاد بگیرید کارهایی بیشتر انجام دهید که باعث پیشرفت شما می شود. حتی گاهی اوقات باید بین ایده های خود تنها چند تا را انتخاب کنید و بقیه را کنار بگذارید. برای عملکرد بهتر، ابتدا ایده های خود را بدون رعایت هیچ قانونی بنویسید سپس قسمت هایی را ویرایش کنید و تنها ایده های واقعی و قابل اجرا عملی کنید.

مشورت و همفکری

همیشه با مشورت و همفکری می توان ایده های زیادی را پیدا کرد. حتی می توان از دیگران برای اجرای آنها بهره برد. جرقه های یک ایده بیشتر با همفکری بدست می آیند. الیته بهتر برای مشورت از افراد متخصص و یا حداقل با تجربه کمک بگیرید گاهی مشورت با برخی افراد با افکار منفی شما قوه خلاقیت شما را کور می کند و به جای رشد ناامیدی و یاس برای شما به همراه دارد.

نتیجه

نباید منتظر یک اتفاق باشید باید آن اتفاق را ایجاد کنید. برای ایجاد عملکرد بهتر باید از درون خود جستجو و کاوش را آغاز کنید و منتظر رویدادهای بیرونی نباشید. باید تکنیک های تقویت هوش و ذهن خلاق را پیدا کنید و برای اجرای آنها تلاش خود را بکار گیرید. این کار علاوه بر پیشرفت کاری برای رشد شخصی و فردی شما هم موثر است.3

پی نوشت:
1.www.chetor.com
2.www.vista.ir
3.www.amirshafiei.com