درجات سوختگی در کودکان

امیدواریم سوختگی هرگز برای کسی، به ویژه کودکان ما پیش نیاید، اما برای تشخیص، شروع درمان و اقدامات کمکی اولیه لازم است بدانید که سوختگی‌ها سه درجه دارند:
 

سوختگی درجه یک

سوختگی درجه یک خفیف‌ترین نوع سوختگی است که در آن فقط لایه‌ٔ بیرونی پوست آسیب دیده است. سوختگی درجه یک به قرمزی و گاهی اوقات ورم جزئی منجر می‌شود. این نوع سوختگی ممکن است شبیه آفتاب‌ سوختگی به نظر برسد.
 

سوختگی درجه دو

سوختگی درجه دو نوعی است که در آن لایه‌ٔ دوم پوست آسیب دیده است و به تاول و ورم منجر می‌شود. این نوع سوختگی معمولاً بسیار دردناک است. سوختگی درجه دو گاهی اوقات بدون بستری در بیمارستان قابل درمان است. اما کودکتان برای عوض کردن پانسمان و پیگیری، به مراجعه‌ٔ مکرر به پزشک نیاز دارد.
 

سوختگی درجه سه

این مورد، جدی‌ترین نوع سوختگی است. پوست که ممکن است سفید یا سوخته و ذغالی شود، به شدت آسیب دیده است و گاهی اوقات عمق خیلی بیشتری از پوست بدن سوخته است. سوختگی‌های درجه سه اغلب دردناک نیستند، چون عصب‌ها آسیب دیده‌اند. اگر کودکتان دچار سوختگی درجه سه شده باشد یا سوختگی‌های خفیف‌تری که وسیع است، شاید لازم باشد در بیمارستان تحت نظارت باشد.1

اقدامات اولیه در برخورد با سوختگی کودکان 

1- اولین و مهمترین اقدام دور کردن کودک از منبع گرما است. 

2- اگر قسمتی از بدن کودک آتش گرفته است، با استفاده از پتو ، ملحفه یا بدن خود ، کودک را بپوشانید ، با چرخاندن کودک روی زمین ، شعله­ ها فروکش می کنند. 

3- در صورت سوختن کودک با مواد شیمایی ، قبل از درآوردن لباس­ ها پنج تا بیست دقیقه محل سوختگی را با آب سرد بشویید . شستشو با آب سرد موجب می شود تا سایر اعضا بدن کودک در معرض خطر قرار نگیرند. در صورت پودری بودن مواد شیمیایی ، پیش از شستن محل سوختگی ابتدا آن را از روی پوست پاک کنید. 

4- در صورت سوختگی با برق ، ابتدا جریان برق را قطع کنید . اگر نمی­توانید این کار را انجام دهید، با استفاده از یک شی­ء غیر فلزی مانند قاشق چوبی، طناب یا یک کتاب قطور، کودک را از برق جدا کنید. هرگز از دستان بدون محافظ خود برای این کار استفاده نکنید زیرا خود شما نیز در معرض خطر برق­ گرفتگی قرار خواهید گرفت. 2
 

مراجعه به پزشک برای سوختگی کودک

اگر جایی از بدن کودکتان بسوزد، لازم است به پزشک مراجعه کنید، به ویژه اگر سن کودکتان کم است. اما در صورت وجود موارد زیر باید حتماً و فوراً به پزشک مراجعه کنید:

اگر سوختگی چیزی غیر از سوختگی جزئی درجه اول باشد.

اگر سوختگی گسترده باشد، یعنی قطر آن بیشتر از ۵ سانتی‌متر باشد.

اگر سوختگی روی صورت، دست‌ها یا اندام تناسلی کودکتان باشد.

اگر محل سوختگی عفونت کرده باشد.

اگر جراحت ایجادشده سوختگی الکتریکی، یعنی توسط جریان الکتریکی ایجاد شده است.1
 

برای درمان سوختگی کودک چه کنیم؟ 

درجه اول و درجه دوم جزئی

در این نوع سوختگی ها ، باید لباس­های ناحیه­ آسیب ­دیده را از بدن کودک خارج نمایید. همانطور که ذکر شد ،در صورت بروز سوختگی شیمیایی، قبل از خارج کردن لباسها ، بهتر است شما بایدقبل از درآوردن لباس­ها، ناحیه آسیب­ دیده را چند دقیقه بشویید.

پارچه­ خیس تمیز را نیز می توان به مدت چند دقیقه برای کاهش درد روی سوختگی قرار دهید . برای این نوع سوختگی نباید از یخ، کره یا پودر استفاده کنید زیرا باعث تشدید آنها می­شوند.

ترکاندن تاول ها موجب آسیب پذیر بودن زخم ها در برابر عفونت می شود .برای محافظت از پوست ، باند یا گاز استریل را طوری ببندید که خیلی محکم نباشد . 
 

درجه دوم بزرگ و درجه سوم

به این درجه سوختگی ، سوختگی با ضخامت نسبی می گویند که کمی گسترده تر از سوختگی های درجه یک می باشد و لایه بیرونی پوست یعنی اپیدرم و بخشی از لایه زیرین آن را تحت تاثیر قرار می دهد . این سوختگی ها باعث ایجاد تاول، دردهای شدید، قرمزی و تورم می شود. 

برای خارج کردن لباس کودکان در هنگام سوختگی ، تنها لباس­هایی که به زخم نچسبیده ­اند را باید خارج کنید . با خواباندن کودک در سطح صاف ، در صورت امکان اعضای سوخته را بالاتر از سطح سینه­ اش قرار دهید. 

جواهرات و لباس های نزدیک به سوختگیرا در صورت امکان خارج کنید، تاول و زخم ها را نباید دست بزنید و محل سوختگی را 3 تا 5دقیقه با آب سرد بشویید .

برای پیشگیری از بدتر شدن سوختگی یا عدم بروز عفونت، از کره، گریس یا هر نوع خوددرمانی استفاده نکنید. اقدامات پزشکی شامل استفاده از پمادهای آنتی بیوتیک، داروهای حاوی آنتی بیوتیک، عوض کردن لباس و تمیز کردن منطقه موردنظر باید توسط پزشک صورت بگیرد . 

پوست را به آرامی لمس کنید و با یک باند یا گاز استریل بدون چسب طوری آن را ببندید که خیلی محکم نباشد. کودک را گرم نگه دارید و تا جایی که ممکن است به او آرامش بدهید تا دچار شوک عصبی نشود.
 

سوختگی با غذا یا شیر داغ 

متاسفانه سوختن با غذا یا شیر داغ به دلیل داشتن مواد مغذی احتمال عفونت های ثانویه را در پی خواهد داشت ، به همین علت باید سریع تر اقدامات تخصصی و درمانی باید صروت گیرد .حتی متخصصان نیز نمی توانند درصد سختگی و ماهیت آن را در روز اول مشخص کنند .

برای تعیین عمق سوختگی باید حداقل سه تتا چهار روز از زمان بروز حادثه بگذرد،، سوختگی 15 درصد به بالا در کودکان باید تحت نظر مراکز درمانی قرار گرفته شود .

اما در سوختگی های سطحی و کمتر از 15 درصد را می توان با روشهای درست در منزل درمان کرد و با نوشاندن مایعات به او از کم آبی بدن کودک که از عوارض اولیه پس از سوختگی است، جلوگیری کرد. 

استفاده از داروهای آنتی بیوتیک خوراکی و کرم های موضعی برای کاهش درد و سوزش محل سوختگی بسیار مفید است . بدون شک بهترین روش ، برای کاهش درد ناشی از سوختگی در کودکان ، پیشگیری از سوختگی و حفظ ایمنی کودکان در مواجهه با عوامل خطرساز در منزل یا خارج از آن می باشد.2

پیشگیری از سوختگی در کودکان

در اینجا به برخی اقدامات لازم به‌منظور کاهش خطر سوختگی اشاره می‌کنیم:

-تمام پریزهای برق را با سرپوش بپوشانید.

-تمام مواد قابل اشتعال و سمی را از دسترس کودک دور نگه دارید.

-از لباس خواب پیشگیرنده شعله استفاده کنید.

-مطمئن شوید سیم‌های برق آسیبی نمی‌زنند و بی‌خطر هستند.

-وقتی از اتو، اتوی مو و اتوی فر مو کنار کودکان استفاده می‌کنید حتما مراقب باشید.

-از هشداردهنده‌های دود در اتاق خواب‌ها یا سایر نقاط خانه استفاده کنید؛ اگر ۱۰سال از کارکرد آنها گذشته حتما تعویض‌شان کنید.

-در خانه سیگار نکشید و از آتش‌بازی در خانه خودداری کنید.

-سعی کنید ترموستات آبگرمکنتان روی ۴۹درجه بوده یا آن را روی درجه کم‌ متوسط تنظیم کنید.

-آب حمام کودک را پیش از آنکه بگذارید به آن وارد شود حتما با آرنج تان چک کنید و همیشه زمانی که از وان یا دوش استفاده می‌کنید اول و آخر کار آب سرد را باز کنید.

-موقع پخت‌وپز، دستگیره قابلمه را به طرف داخل قرار دهید نه در جلوی خود گاز که کودکان نتوانند به آن دست بزنند یا خرابش کنند. برای پیشگیری از هرنوع صدمه‌ای اجازه ندهید کودکان در آشپزخانه از واکر استفاده کنند.

-از رومیزی یا زیربشقابی‌های بزرگ استفاده نکنید چراکه کودک به‌راحتی می‌تواند آن را بکشد.

-هنگام پخت‌وپز، نوشیدن یا خوردن چیزهای داغ کودک‌تان را بغل نکنید.

-بطری‌های شیر بچه را در داخل مایکروفر گرم نکنید.

– جلوی شومینه یا اجاق، رادیاتور و سایر منابع گرمایی از حفاظ استفاده کنید.

-برای پیشگیری از سوزش‌های ناشی از نور خورشید از کرم‌های ضدآفتاب استفاده کنید و هنگام کار یا بازی با فلز داغ یا اسباب‌بازی‌های پلاستیکی خیلی مراقب باشید.

-ترکیبات فلزی یا وینیل موجود در صندلی ماشین‌ها و کالسکه‌ها می‌تواند به کودکان آسیب وارد کند، بنابراین سعی کنید آنها را در‌معرض تماس با نور خورشید قرار‌ندهید.3

پینوشتها
1.www.madarsho.com
2.www.namnak.com
3.www.mizanonline.com