یکی از زیبایی های فوق العاده دین مقدس اسلام، این است که انسان را با تمام جنبه هایش نگریسته و تعلیمات خود را به نحوی تنظیم کرده است که از هر جهت پاسخگوی نیازمندیهای مادی و معنوی او باشد و اگر انسان به آن عمل کند، به آزادگی نفس خواهد رسید.

اسلام بزرگترین دشمن خانمانسوز بشر را همان هوای نفس و خواهش دل او قرار داده و جنگ و ستیز با این دشمن بزرگ داخلی را ((جهاد اکبر)) خوانده و کسی را که بر هوای نفس خود غالب آید، مرد تمام عیار و شجاعترین شجاعان شناخته است.

در کلام امام رضا (علیه السلام ) آزادی حقیقی، همان ترفع روح و عزت نفس و رهاساختن خویش از قید اسارت شهوات حیوانی و از بند استعباد و استبداد دیگران است و مقاومت و پیروزی، در این دو جبهه داخلی و خارجی که یکی ((جهاد اکبر)) و دیگری ((جهاد اصغر)) نامیده شده است، جز با سلاح قاطع عزم و اراده میسر نمی گردد.
 

پیروی از هوای نفس، ممکن است در نظر انسان زیبا جلوه گر شود، ولی این زیبایی حقیقی نیست، بلکه فریب شیطان است، ماری است که زیر ظاهر خوش خط و خال آن دندان زهرآگین پنهان است. آتشی است که با وجود رنگ فریبنده اش، خرمن وجود را می سوزاند.

قشر عظیمی در برابر دیده باطن می کشد و دیده را کور کرده، آدمی را از مشاهده زیبایی روحی و اخلاقی محروم می نماید.
 

اولیا و مربیان لایق، باید اساس تربیتها را بر این پایه استوار نمایند، و این امر در صورتی امکان پذیر است که آنها بین گفتار و عمل خود، هماهنگی لازم برقرار نمایند تا بتواند فرزندان را برای زندگی توام با فضیلت، عدل، آزادگی، عشق به کمال و سعادت پرورش دهند.

((خوشبختانه شخصیت قابل پرورش و دائما در حال رشد و نمو است و هیچ سنی مانع تغییر و اصلاح نیست. . . البته هر چه عمر بگذرد، تغییر عادت و طرز فکر و عمل دشوارتر خواهد بود و کوشش بیشتری لازم دارد)).[1]

فروی ان سیدنا رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم ) رای بعض اصحابه منصرفا من بعث کان بعثه وقد انصرف بشعثه وغبار سفره وسلاحه یرید منزله فقال (صلی الله علیه و آله و سلم ): انصرفت من الجهاد الاصغر الی الجهاد الاکبر فقال له او جهاد فوق الجهاد بالسیف؟! فقال: نعم، جهاد المرء نفسه. [2]

امام رضا (علیه السلام ) فرمود: رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) در رهگذر با یکی از اصحاب خود که از جبهه جنگ بر می گشت، روبرو شد، او ژولیده و غبار آلوده و مسلح به طرف منزل خود می رفت. حضرت به وی فرمود: از جهاد اصغر بر گشته ای و به جهاد اکبر باز می گردی. عرض کرد، مگر جهاد بالاتر از جنگ با شمشیر هست؟! حضرت فرمود: آری، جهاد آدمی با نفس خود.
 

پی نوشت:
[1] رشد شخصیت ، ص 19.
[2] مستدرک الوسایل ، جلد 2، ص 144.

منبع: حوزه نت