براساس دو مطالعه منتشرشده در روز چهارشنبه، واکسن کرونای فایزر بیوانتک در محافظت دربرابر بیماری شدید ناشی از دو گونه خطرناک ویروس کرونا بسیار مؤثر است. مطالعات انجامشده که مبتنیبر استفاده از واکسن در قطر و فلسطین اشغالی است، نشان میدهد واکسن فایزر میتواند از بدترین پیامدها (ازجمله ذاتالریه و مرگ) ناشی از گونهی B.1.1.7 شناساییشده در بریتانیا برای اولینبار و گونه B.1.351 شناساییشده در آفریقایجنوبی برای اولینبار پیشگیری کند.
بهگزارش نیویورکتایمز، پژوهشهای گذشته نشان دادهاند که گونه B.1.1.7 از گونههای دیگر واگیردارتر و مرگبارتر است؛ اما واکسن فایزر همچنان بهخوبی دربرابر گونهی مذکور مؤثر بود. براساس مطالعات پیشین، بهنظر میرسید واکسنها دربرابر گونه B.1.351 تأثیر کمتری داشته باشند.
یکی از مطالعات جدید که در مجلهی New England Journal of Medicine منتشر شده است، مبتنیبر اطلاعات مربوط به بیش از دویستهزار نفر است که از پایگاه داده کووید ۱۹ قطر استخراج شد. در آن زمان، گونههای ویروس کرونا در این کشور گسترش زیادی کردند و توالییابی نشان میداد تقریبا نیمی از عفونتهای ویروس کرونا در آن دوره ناشی از گونه B.1.351 و ۴۴/۵ درصد ناشی از گونه B.1.1.7 بود.
مقالههای مرتبط:
پژوهشگران در تجزیهوتحلیلهای متعدد دریافتند که واکسن فایزر در پیشگیری از عفونت B.1.1.7 در میان افرادی که حداقل دو هفته از زمان دریافت دومین دُز واکسن آنها گذشته بود، ۸۷ تا ۸۹/۵ درصد مؤثر است. این واکسن در پیشگیری از عفونت با گونه B.1.351 در میان کسانی که به نقطهی دوهفتهای رسیده بودند، ۷۲/۱ تا ۷۵ درصد مؤثر بود.
لیث ابورداد، همهگیرشناس بیماریهای عفونی و یکی از نویسندگان مطالعه گفت:
حتی این کاهش اندک در اثربخشی دربرابر عفونت B.1.351 هنوز تا حد زیادی خبر خوشی است. در حال صحبت دربارهی گونهای هستیم که احتمالا نگرانکنندهترین گونهها است. این ۹۵ درصدی نیست که به آن امیدوار بودیم؛ اما ۷۵ درصد واقعا رضایتبخش است.
واکسن فایزر در پیشگیری از بدترین پیامدها بسیار مؤثر بود. بهطورکلی، این واکسن در پیشگیری از بیماری شدید و بحرانی و کشنده از هریک از انواع ویروسهای کرونا ۹۷/۴ درصد مؤثر بود و در بیشتری از بیماری شدید و بحرانی یا کشنده ناشی از گونههای B.1.1.7 یا B.1.351 کاملا (۱۰۰ درصد) مؤثر بود. دکتر ابورداد گفت تفاوت اندک در اثربخشی احتمالا نتیجهای از این واقعیت است که اندازه نمونه برای زیرگروههای بیماران یکی از گونهها کوچکتر بود.
دومین مطالعه که در مجله The Lancet منتشر شد، مبتنیبر بیش از ۲۳۰ هزار عفونت ویروس کرونا بود که در جمعیت مطالعهشده بین ۲۴ ژانویه تا ۳ آوریل رخ داده بود. در جریان این دوره، گونه B.1.1.7 تقریبا علت ۹۵ درصد از تمام موارد ویروس کرونا در فلسطین اشغالی بود که بیش از نیمی از جمعیت خود را واکسینه کرده است. پژوهشگران دریافتند این واکسن در محافظت دربرابر عفونت ویروس کرونا و بستریشدن و مرگ درمیان افراد کاملا واکسینهشده ۱۶ ساله و بزرگتر بیش از ۹۵ درصد مؤثر است. واکسن در افراد مسنتر نیز کارایی مناسبی داشت. در میان افراد ۸۵ ساله و مسنتر، واکسن در پیشگیری از عفونت و بستریشدن و مرگ بیش از ۹۴ درصد مؤثر بود.
پژوهشگران دریافتند که با افزایش درصد افراد کاملا واکسینهشده در هر گروه سنی، شیوع عفونتهای ویروس کرونا در آن گروه کاهش پیدا میکرد. کاهش در نرخ عفونتها با زمانبندی افزایش پوشش واکسن در هر گروه سنی همخوانی داشت. نتایج نشان میدهد سرعت زیاد واکسیناسیون این کشور علت کاهش در عفونتها بوده است.
افزونبراین، هر دو مطالعه گزارش کردند که دو دُز واکسن درمقایسهبا یک دُز واکسن محافظت بیشتری فراهم میکند. برای مثال، در مطالعهی دوم یک دُز از واکسن در پیشگیری از مرگ ۷۷ درصد مؤثر بود؛ درحالیکه دو دُز واکسن در این مورد ۹۶/۷ درصد مؤثر بود. این امر بر نیاز به دُز دوم تأکید میکند. مطالعات مذکور نشان میدهند که حتی با گونههای جدید، واکسیناسیون همچنان روش معقولی برای خروج از دنیاگیری است.