وزن مناسب برای کودک چه وزنی است و چه عواملی بر آن تاثیر دارند؟
بسیاری از والدین در هنگام تولد کودک، نگران وزن کودک هستند. البته وزن مناسب برای کودک از اهمیت بالایی برخوردار است. در بیشتر موارد عدم تعادل وزنی کودک در هنگام تولد به دلیل وجود بیماری است. گاهی نیز عوامل محیطی، تغذیه و شرایط زندگی مادر در افزایش یا کاهش وزن کودک تاثیر داشته است.
وزن مناسب برای کودک چه وزنی است؟
بسیاری از والدین در مورد وزن مناسب برای کودک اطلاع چندانی ندارند. والدین بعد از تولد نیز نیاز به کنترل همیشگی وزن کودک دارند. وزن کودک می تواند وضعیت سلامت عمومی بدن را نشان دهد.
وزن مناسب برای کودک تازه متولد شده حدود 3.5 کیلوگرم است. وزن مناسب برای کودک بین 2.5 تا 4.5 کیلوگرم تخمین زده می شود.
بسیاری از والدین در هنگام تولد کودک، نگران وزن کودک هستند. البته وزن مناسب برای کودک از اهمیت بالایی برخوردار است. در بیشتر موارد عدم تعادل وزنی کودک در هنگام تولد به دلیل وجود بیماری است. گاهی نیز عوامل محیطی، تغذیه و شرایط زندگی مادر در افزایش یا کاهش وزن کودک تاثیر داشته است.
وزن مناسب برای کودک چه وزنی است؟
بسیاری از والدین در مورد وزن مناسب برای کودک اطلاع چندانی ندارند. والدین بعد از تولد نیز نیاز به کنترل همیشگی وزن کودک دارند. وزن کودک می تواند وضعیت سلامت عمومی بدن را نشان دهد.
وزن مناسب برای کودک تازه متولد شده حدود 3.5 کیلوگرم است. وزن مناسب برای کودک بین 2.5 تا 4.5 کیلوگرم تخمین زده می شود.
- به طور کلی عوامل مختلفی بر روی وزن کودک تاثیر دارند. بهتر است در تخمین وزن کودک بر روی عوامل مختلف نظارت داشته باشید.
- وزن و رژیم غذایی مادر قبل از بارداری یا در حین بارداری بر روی وزن کودک بسیار تاثیرگذار خواهد بود. مادرانی که اضافه وزن دارند، احتمالاً کودکان سنگین وزن تری به دنیا خواهند آورد. همچنین در صورت تغذیه نامناسب و عدم دریافت کافی مواد مغذی، صاحب فرزندی لاغر و کوچک خواهند شد.
- سلامت و وزن مناسب برای کودکبه زندگی سالم و سلامت مادر بستگی دارد. مصرف الکل، بیماری دیابت، سیگار کشیدن و … می توانند از عوامل مهم در کاهش یا افزایش وزن کودک باشند.
- ژنتیک به عنوان یکی از عوامل مهم در وزن کودک به حساب می آید. بسیاری از خانم ها به شکل ژنتیک صاحب فرزندهای چاق یا لاغر می شوند. بنابراین در تخمین وزن مناسب برای کودکباید تاثیر عوامل مختلف را مورد توجه قرار داد.
- سن مادر نیز از پارامترهای مهم در وزن کودک می باشد. مادران کم سن و سال و نوجوان فرزندان کم وزن به دنیا می آورند.
- جنسیت نیز در وزن مناسب برای کودک تاثیرگذار است. به طور طبیعی نوزادان پسر با وزن بیشتری نسبت به نوزادان دختر به دنیا می آیند.
- فرزندان متولد شده در اولین بارداری معمولاً نسبت به سایر فرزندان وزن کمتری دارند و لاغرتر هستند.
- تاثیر نژاد در وزن مناسب برای کودک،اهمیت دارد. به طور معمول نوزادان سفید پوست با وزن بیشتری نسبت به نوزادان آسیایی، آمریکایی های بومی و سیاه پوستان متولد می شوند.
کاهش وزن کودک در روزهای اول زندگی
توجه داشته باشید که وزن کودک در هنگام مرخص شدن از بیمارستان، از وزن هنگام تولد حدود 5 تا 10 درصد کمتر است. علت این موضوع کاملاً مشخص است و جای هیچگونه نگرانی وجود ندارد. در واقع کودک در روزهای اول بعد از تولد، مایعات بدن را از دست می دهد و همین موضوع تاثیر زیادی در کاهش وزن کودک دارد. به همین خاطر وزن کودک در هنگام مرخص شدن از بیمارستان با وزن هنگام تولد برابری نمی کند.
وزن مناسب برای کودک در همان روزهای اول زندگی دریافت می گردد. در واقع کودک مرخص شده از بیمارستان باید در طی 5 روز اول افزایش وزن داشته باشد. ضمن اینکه در طی 10 الی 14 روز به وزن هنگام تولد برسد.
اندازه گیری وزن مناسب برای کودک در بازه های مختلف
وزن مناسب برای کودک به طور مرتب در هفته های مختلف زندگی کنترل می شود. متخصص اطفال در معاینات تخصصی، وزن کودک را در بازه های یک، 2 و 4 هفتگی اندازه گیری می کند. در واقع وزن کودک در هر معاینه و تشخیصی مورد توجه قرار می گیرد.
در حالت نرمال بعد از اینکه نوزادان به وزن هنگام تولد رسیدند، در 4 تا 6 ماه اول زندگی هر هفته حدود 4 تا 7 اونس (113 گرم تا 198 گرم)وزن دریافت می نمایند. در واقع میزان افزایش وزن در هر ماه برابر با یک تا 2 پوند(453 گرم تا 907 گرم) خواهد بود.
کودکانی که مصرف کننده شیر خشک هستند، سریعتر از کودکانی که شیر مادر می خورند، وزن به دست می آورند. در واقع کالری دریافتی از شیر خشک به نسبت شیر مادر بیشتر است و همین موضوع کودک را با رشد وزنی سریع مواجه می کند. همچنین بیشتر مادران در هنگام تغذیه کودک با شیر خشک، کودک را وادار به خوردن تمام شیر داخل شیشه می کنند. در حالی که این شرایط در مورد شیر مادر وجود ندارد. کودک در حین تغذیه با شیر مادر در هر زمان که تمایل داشته باشد، دست از خوردن شیر می کشد.
اطمینان از شیر خوردن نوزاد به قدر کافی
بسیاری از والدین دغدغه های بیشتری در مورد وزن مناسب برای کودک دارند. آن ها نمی توانند از شیر خوردن کامل و کافی نوزاد مطمئن شوند. برای اطمینان از شیر خوردن کافی نوزاد باید تعداد پوشک های نوزاد را مدنظر قرار دهید. به طور طبیعی هر کودکی که شیر کافی می خورد، روزانه 8 تا 10 پوشک مرطوب تولید می نماید. اگر شیردهی به شکل کم و حداقل برای کودک فراهم شود، در این صورت به شکل روزانه حدود 5 پوشک مرطوب خواهیم داشت. این تعداد پوشک برای کودکانی که به تازگی با شیر خشک تغذیه می شوند، کمتر است.
جهش وزنی در کودک
جهش وزنی از جمله مسائلی است که در دانستن وزن مناسب برای کودک اهمیت دارد. جهش وزنی باعث می شود کودک در هفت تا 10 روز اول زندگی افزایش وزن داشته باشد و آن گاه مجدداً افزایش وزن را در 3 هفته و 6 هفتگی تجربه نماید. در فواصل بین دو جهش کودک وزن چندانی به دست نخواهد آورد.
علت عدم تعادل وزنی کودک
گاهی اوقات کودک در هر هفته وزن بیشتری از حد نرمال دریافت می کند. نحوه غذا دادن به کودک تاثیر زیادی در به دست آوردن وزن مناسب برای کودک دارد. بهتر است دفعات تغذیه کودک افزایش یابد. در واقع این دفعات باید حدود 8 تا 10 بار در طی یک روز کامل(24 ساعت شبانه روز) باشد. فواصل بین تغذیه ها نباید بیش از 3 یا 4 ساعت باشد. فراموش نکنید که کودکان نیاز به پرخوری ندارند. کودکان زود گرسنه می شوند. از این رو برای به دست آوردن وزن مناسب برای کودک باید دفعات تغذیه را افزایش دهید.
عدم شیردهی کامل
وزن مناسب برای کودک با نحوه شیر خوردن صحیح او ارتباط دارد. کودک در هر بار تغذیه با شیر مادر باید شیر یک سینه را به شکل کامل تمام کند. زمانی که کودک دست از شیر خوردن می کشد، مطمئن شوید که شیر یک سینه را به شکل کامل تخلیه کرده است. به طور میانگین تخلیه شیر یک سینه به زمانی برابر با 10 الی 15 دقیقه نیاز دارد.
چسبندگی زبان
چسبندگی زبان از جمله مشکلات مادرزادی است که برخی از نوزادان در هنگام تولد با آن مواجه هستند. این مشکل از شیر خوردن کافی نوزاد جلوگیری می کند. همچنین ممکن است نوزاد در هماهنگ کردن عضلات زبان و فک برای خوردن شیر مادر مشکل داشته باشد. در این صورت خوردن شیر برای نوزاد بسیار ناامید کننده و خسته کننده خواهد بود. چنین نوزادی طبیعتاً سریع تر دست از شیر خوردن می کشد. در چنین شرایطی استفاده از مکمل شیر مادر نقش مهمی در به دست آوردن وزن مناسب برای کودک دارد.
عدم شیردهی صحیح به نوزاد
برای شیر دادن به کودک می توانید از مشاوره و راهنمایی متخصص اطفال کمک بگیرید. ممکن است شما از تبحر و تخصص لازم در زمینه شیردهی به نوزاد برخوردار نباشید. اگر کودک شما تمایل به خوردن پستانک یا آب دارد، احتمالاً به قدر کافی شیر نمی خورد. بهتر است پستانک را از کودک دریغ کنید. کودکان برای رفع تشنگی، شیر می خورند. بنابراین به کودک خود آب ندهید و برای آب دادن به کودک حتماً با پزشک متخصص مشورت نمایید.
کم بودن شیر مادر
دریافت وزن مناسب برای کودک به تولید شیر توسط مادر نیز مربوط می گردد. گاهی اوقات بدن مادر قادر به تولید شیر بیشتر نیست. در نتیجه وزن مناسب برای کودک دریافت نمی گردد. مادر باید همواره از مواد مغذی و ریز مغذی در برنامه غذایی خود بهره مند شود و کالری زیادی دریافت کند. به اندازه کافی آب بنوشد. تمام این اقدامات در افزایش شیر مادر تاثیر دارد.
علت افزایش وزن کودک بعد از تولد
ممکن است نوزاد شما به شکل هفتگی وزن بیشتری را نسبت به سایر نوزادها تجربه کند. نوزادان از نظر وزن دریافتی با هم متفاوت هستند. برخی از نوزادان سریع تر رشد می کنند. اگر افزایش سریع وزن کودک تنها در یک هفته مشاهده شد، جای هیچ نگرانی وجود ندارد اما اگر این اتفاق در هفته های دیگر نیز تکرار شد، بهتر است این موضوع با متخصص اطفال در میان گذاشته شود.
افزایش وزن نسبت به سایر نوزادان در کودکانی که فقط شیر مادر می خورند، می تواند نشان دهنده پرخوری و افزایش اشتهای کودک باشد. در واقع شما باید نشانه های سیر شدن کودک را بدانید. در این صورت می توانید از پرخوری یا کم خوری او جلوگیری نماید. گاهی اوقات مادر به اشتباه کودک را علیرغم سیری وادار به خوردن شیر می کند. طبیعتاً با وجود این اتفاقات نمی توان انتظار وزن مناسب برای کودک را داشت.
وزن مناسب برای کودک می تواند به شکل تدریجی به دست آید. بنابراین همیشه پایین بودن یا افزایش وزن کودک به معنای وجود نقص، اشکال یا بیماری نیست. به طور طبیعی نوزادان مانند همه انسان ها دارای فرآیند متفاوتی از متابولیسم، رشد و … می باشند. از این رو سرعت رشد در نوزادان مختلف متفاوت خواهد بود. برخی از نوزادان سرعت بیشتری در افزایش وزن دارند و سریع تر رشد می کنند. برخی از نوزادان برای رسیدن به وزن مناسب نیاز به زمان بیشتری دارند. در حالی که هیچ کدام از این دو نوزاد ابداً بیمار نیستند.
موارد مهم در وزن مناسب برای کودک
مواردی که در وزن مناسب برای کودک اهمیت دارند و باید بررسی شوند:
- اگر با وجود گذشت 2 سال از زندگی، نوزاد نتوانسته به وزن هنگام تولد برسد.
- اگر نوزاد با رسیدن به وزن هنگام تولد، دچار کم شدن ناگهانی و چشمگیر وزن شده است.
- اگر نوزاد زمانی که از خواب بیدار می شود، بسیار بی حال و بی حوصله به نظر می رسد.
- شیر خوردن کودک از شیشه شیر یا سینه مادر به گونه ای است که هرگز کودک به آن ها به شکل کامل قفل نمی شود.
- کودک تمایل زیاد و بیش از اندازه به شیر خوردن دارد و بسیار پرخور است. در نتیجه دچار افزایش وزن شده است.
توجه داشته باشید که رشد طبیعی کودک در بازه زمانی طولانی مشخص می شود. بنابراین با نوسان های هفتگی و ماهانه دچار وحشت و نگرانی نشوید. متخصص اطفال تنها فردی است که می تواند نظر قطعی و قانع کننده درباره الگوی رشد طبیعی نوزاد به شما بدهد.
اگر چه رشد کودک به همراه فراز و نشیب های بسیاری است اما این فراز و نشیب ها بعد از گذشت مدتی به شکل تثبیت شده نمایان می گردند. از این رو فراز و نشیب های جزئی و طبیعی نیاز به بررسی و نگرانی ندارند. این نوسان ها مختص زندگی نوزادان نیست و در زندگی هر فرد بزرگسال نیز دیده می شود. به طور طبیعی افراد تحت تاثیر شرایط مختلف دچار کاهش یا افزایش وزن در بازه زمانی مشخصی می شوند. در صورت نگرانی بیش از اندازه در مورد وزن مناسب برای کودک به پزشک متخصص مراجعه کنید.