وضوی اهل سنت و آیه ۶ سوره مائده

کیفیت وضوی اهل سنت به جهت تعبیری است که ایشان از آیه “فاغسلوا وجوهکم و ایدیکم الی المرافق” (1) دارند.ظاهر معنای آیه چنین است که صورت و دست ها را تا آرنج بشویید. اهل سنت از کلمه “الی” خیال می کنند که آیه می گوید دست ها را از سرانگشتان به طرف آرنج بشویید، ولی با اندکی دقّت روشن می شود که کلمه “الی” تنها برای بیان حدّ شستن است، نه کیفیّت شستن. توضیح: آیه درست به آن می ماند که انسان به کارگری سفارش می کند دیوار اتاق را از کف تا یک متر رنگ کند. بدیهی است منظور این نیست که دیوار از پایین به بالا رنگ شود، بلکه منظور این است که این مقدار باید رنگ شود، نه بیشتر و نه کمتر. بنابراین فقط مقداری از دست که باید شسته شود، در آیه ذکر شده اما کیفیت آن در سنت پیامبر (که به وسیله اهل بیت به ما رسیده) آمده است و آن شستن آرنج است به طرف سر انگشتان.(2)البته مذاهب چهارگانه اهل سنت، شستن دست هنگام وضو از سر انگشتان تا آرنج را واجب نمی دانند و می گویند بهتر است که بدین طریق وضو گرفته شود. امامیه گفته اند: از آرنج واجب است و عکس آن باطل است، هم چنان که مقدّم داشتن دست راست بر چپ واجب است. باقی مذاهب گفته اند: شستن آن ها به هر طریقی که باشد، واجب بوده و تقدیم دست راست و شروع از انگشتان تا آرن 0ج افضل است؛ (3) یعنی ثواب بیشتری دارد.شستن پا به جای مسح که میان اهل سنت رواج دارد، سیر خاصی است که از ادامه همان آیه ارائه داده اند. به نظر آنها کلمه “ارجلکم” (پاها) بر “وجوهکم” (صورتها) عطف شده و باید مانند آن شسته شود، اما شیعه معتقد است این کلمه بعد از کلمه رئوس (سرها) ذکر شده و عطف به آن است و باید پاها را مانند سر مسح کنید.در هر حال اختلاف عمل در مذاهب اسلامی ناشی از اختلاف برداشت و فهم متفاوت از آیات بوده و سنت پیامبر را هر دو گروه طبق عقیده خود می دانند، اما شیعه افتخار دارد که پیرو ائمه اطهار بوده و پیشوایان معصوم(ع) از آیات الهی و روش و سنت و گفتار رسول خدا(ص) آگاه تر بوده و درست تر تفسیر می کنند. در روایات ائمه(ع) بیان شده که روش وضوی پیامبر(ص) به روش شیعه بوده است.
پی نوشت ها:
1 – سوره مائده (5) آیه 6.
2 – تفسیر نمونه، ج 4، ص 286.
3 – محمد جواد مغنیه، فقه تطبیقی،ترجمه کاظم پورجوادی، ص 40.
به نقل از: اداره پاسخگویی آستان قدس رضوی.