يك جوان براي كاهش زمينه‌هاي انحرافي اعم از دروني و بيروني مي تواند چه كاري انجام دهد؟

متناسب با زمينة انحراف، براي كاهش آن راه‌هاي متعددي وجود دارد كه عبارتند از:
1. نهادينه كردن باورهاي ديني
بنيادي‌ترين روش براي كاهش زمينه‌هاي انحرافي فكري و عملي، گسترش زمينه‌هاي شناخت معارف الهي و دروني سازي باورهاي مذهبي است؛ چرا كه مذهب و خداپرستي در آيينة فطرت انسان، نقش بسته و صفت كمال جويي در نهاد انسان نهفته است.[1] لذا هيچ عاملي به اندازة ايمان ديني قادر به كنترل و مهار نفس در جواني نيست. اگر تحمّل محروميتي از روي اعتقاد و ميل و رغبت باشد، ايجاد عوارض رواني نمي‌كند.
2. حضور مستمر در مكان‌هاي مذهبي
حضور در مساجد، حرم معصومين و بهره‌گيري از برنامه‌هاي سازنده و روح بخش مذهبي، جوان را با خدا مأنوس مي‌سازد و به زيور خوبي‌ها و زيبايي‌ها مي‌آرايد و در برابر انحرافات ايمن مي‌كند.
3. مطالعة كتاب‌هاي سازنده
ممكن است برخي جوانان به دليل تبليغات رسانه‌هاي گروهي، نسبت به آگاهي از مسائل ديني احساس بي‌نيازي كنند و انگيزه‌اي براي مطالعه نداشته باشند؛ ولي بسياري از انحرافات، از ضعف باورهاي ديني و شك و ترديد در اصول اعتقادي ناشي مي‌شود كه اين مهم با مطالعة كتب مفيد و سازندة فكري و اعتقادي قابل جبران است.
4. انتخاب دوستان خوب و شايسته
گاه ديده مي‌شود كه همة عوامل تربيتي براي يك جوان فراهم بوده، ولي رفت و آمد با دوستان ناباب، او را منحرف كرده و از هدايت و رشد باز داشته است. در دورة جواني، اثر پذيري از همسالان از هر كس ديگر حتّي خانواده، و معلّم بيشتر است و به همين علّت خطر دوستي‌هاي نامناسب در اين دوران بسيار بيشتر و آثار و عواقبش وخيم‌تر است؛[2] لذا جوان مي‌تواند با استفاده از تجارب و رهنمودهاي پدر و مادر، دوستاني خوب و شايسته براي خود انتخاب كند.
5. استفادة صحيح از اوقات فراغت
بيكاري، تنهايي، نداشتن تحرّك و فعاليت، نداشتن سرگرمي‌هايي كه توجّه و علاقة جوان را به خود جلب كند، از عوامل ايجاد انحراف و بزهكاري در جوان است. در اين سنين بدن انرژي فراواني دارد كه بايد به گونه‌اي سالم مصرف شود و در درون انباشته نگردد. ورزش، كوهنوردي، اشتغال به باغباني، كارهاي هنري، و سرگرمي‌هاي علمي، در اين دوران بسيار مفيدند. بالاخره داشتن زندگي پرتحرّك و مثبت و هدفدار و پرهيز از تنهايي و بيكاري و بطالت براي سلامت رواني و اخلاقي جوان ضروري است.[3]6. اجتناب از پرخوري
پرخوري و زياده‌روي در استفاده از از غذاهاي مقوّي و پرانرژي ، استفاده از غذاهاي محرّك، خواب و استراحت بيش از حدّ، برخورداري از رفاه و راحتي بيش از اندازه از جمله عواملي هستند كه نيروهاي اضافي را در بدن جوان انباشته مي‌كنند و زمينه را براي تحريكات مداوم جنسي فراهم مي‌سازد؛[4] بنابراين شايسته است كه يك جوان براي كاهش زمينه‌هاي انحراف در خورد و خواب نيز جانب اعتدال را رعايت كند.
7. عبادت و خضوع در برابر خالق
جواني كه در برابر عظمت خداوند سر تعظيم فرود مي‌آورد و با به زبان آوردن اسماء حقّ و تفكّر و انديشه در مفهوم آن، حقيقت خويش را به نور آن ذكر مي‌آرايد، به حدّ فزاينده اي خود را از انحرافات مصون نگاه مي‌دارد؛ چرا كه خداوند مي‌فرمايد: «اقم الصلاة انّ الصلوة تنهي عن الفحشاء و المنكر و لذكر الله اكبر…»؛[5] نماز را به‌پا دار كه نماز انسان را از زشتي‌ها و گناه باز مي‌دارد و ياد خدا بزرگتر است.
8. پرهيز از افكار، گفتار و رفتاري كه انسان را به انحراف مي‌كشاند
مثلاً از فكر كردن دربارة مسائل جنسي پرهيز كند. از معاشرت و سخن گفتن با جنس مخالف و چهره‌هاي جذّاب در جنس موافق حتّي المقدور خودداري كند. از شنيدن، گفتن و خواندن شوخي‌هاي رکيك بپرهيزد. در روابط خانوادگي و ميهماني‌ها مسئله محرم و نامحرمي را رعايت كند. از نگاه كردن به فيلم‌هاي منحرف كننده و از نگاه كردن به نامحرم و حتّي مواضع حساس بدن محارم خودداري نمايد.
9. مطالعه و بررسي آثار و عواقب خطرناك انحراف
10. حضور در جلسات دعا، نيايش و توسّل و تذكّر  
چرا كه حضرت علي ـ عليه السّلام ـ مي‌فرمايد: «الدعاء تُرسُ المؤمن»[6] دعا سپر مؤمن (از بلايا و انحرافات) است.

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. خانواده و مسائل نوجوان و جوان، علي قائمي، شفق، 1370.
2. گناه و ناهنجاري، عوامل و زمينه‌هاي آن، سيد مجيد حسني، چ1، دار الغدير، قم، 1379.
3. مسائل نوجوانان و جوانان، محمّد خداياري فرد، تهران، انجمن اولياء و مربيان، 1372.
4. فصلنامة صباح، مركز مطالعات حوزة علميه، ش 5 ـ 6، مقالة محمّد صادق شجاعي، ص 38 ـ 41.
 
پي نوشت ها:
[1] . روم/ 30.
[2] . سعادت، محمّد علي، راهنمايي پدران و مادران، نشر فرهنگ اسلامي، چ 5، 1374، ج1، ص 95.
[3] . همان، ص 90 ـ 93.
[4] . همان، ص 93.
[5] . عنكبوت/ 45.
[6] . کليني، اصول كافي، تهران، چاپ مكتبة الصدوق، ج4، ص 214.