پاسخ شيعه در برابر اهل سنت در مورد يكجا خواندن نمازها]ظهر و عصر[ و]مغرب و عشا[ چيست و اهل سنت در اين مورد چه مدركي دارند؟

نماز ظهر و عصر و نيز مغرب و عشا را با هم خواندن از زمان پيامبر اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ شروع شده است و پيامبر اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ هم بين اين دو نماز جمع مي كردند و هم در پنج نوبت جداگانه مي خواندند و به اين مطلب در روايات شيعه و سني تصريح شده كه به چند نمونه اشاره مي كنيم:

الف: روايات شيعه:
1. عبدالله بن سنان از حضرت صادق ـ عليه السّلام ـ نقل كرده كه پيامبر خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ بدون اينكه عذري در كار باشد ظهر و عصر و نيز مغرب و عشا را با يك اذان و دو اقامه خواندند.[1]2. اسحاق بن عمار از امام صادق ـ عليه السّلام ـ نقل مي كند كه پيامبر خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ بدون اين كه عذري در كار باشد ظهر و عصر را در يك جا خواندند عمر به آن حضرت گفت آيا در نماز چيز تازه اي پيدا شده؟ پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمود: نه، چيز تازه اي درباره نماز نيامده ولي خواستم بر امت خود گشايشي بدهم.[2]3. عبدالملك قمي مي گويد: به امام صادق ـ عليه السّلام ـ گفتم: مي توانم بين دو نماز بدون اين كه عذري داشته باشم جمع كنم؟ امام فرمود پيامبر خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ اين كار را انجام داد و خواست كه امت را در آسايش و سبكي قرار دهد.[3]روايات ديگري نيز شبيه اين روايات در كتاب تهذيب ج 3، ص 18 روايت 66 باب 13 و كتاب استبصار ج 3، ص 254روايت 1، باب 170 و كتاب من لا يحضره الفقيه، ج1، ص 286 روايت 885، آمده است كه بخاطر طولاني شدن از آنها صرف نظر شده است.

ب: روايات اهل سنت:
در كتب روايي اهل سنت در جواز جمع بين دو نماز، روايات فراواني ذكر شده است كه به چند مورد اشاره مي كنيم:
1. در سنن ترمزي نقل شده است كه پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ بين نماز ظهر و عصر و بين مغرب و عشا در شهر مدينه بدون ترس و بدون قصد سفر و بدون اينكه هوا باراني باشد جمع كرد.[4]2. بيهقي مي نويسد: پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ در شهر مدينه بدون خوف و بدون قصد مسافرت نماز ظهر و عصر را با هم خواند تا امتش به زحمت نيافتد.[5]3. ابن قتيبه هم نقل مي كند كه: پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ در حالت امن و بدون ترس در مدينه، نماز ظهر و عصر و نماز مغرب و عشا را با هم خواندند.[6]4. طبراني در المعجم الكبير آورده است: رسول الله ـ صلّي الله عليه و آله ـ در مدينه بدون هيچ ترسي و بدون اينكه چيزي او را مضطر كند نماز ظهر و عصر و نماز مغرب و عشا را با هم خواند و اين كار را براي راحتي امتش كرد.[7] شبيه اين روايت در همين كتاب در ص 68 و ص 93 از روات ديگر نقل شده است.
5. در ارواء الغليل هم ذكر شده كه: نبي اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ نماز ظهر و عصر و نماز مغرب و عشا را بدون خوف و بدون علت و بدون اينكه هوا باراني باشد با هم خواند.[8]6. ابن قدامه در مغني آورده است: پيامبر اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ براي راحتي امتش و بدون خوف و در هواي غير باراني نماز ظهر و عصر و نماز مغرب و عشا را با هم خواند.[9]7. عبدالله بن شقيق از ابو هريره پرسيد آيا درست است كه پيامبر بين نماز مغرب و عشا و نماز ظهر و عصر جمع كرد؟ گفت: بلي درست است.[10]8. در صحيح مسلم آمده است كه: ابن عباس گويد پيامبر اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ نماز ظهر و عصر و نماز مغرب و عشا را با هم خواند.[11]9. در صحيح بخاري آمده: پيامبر خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ هفت ركعت مغرب و عشا را با هم خواند و هشت ركعت ظهر و عصر را با هم خواند و آن حضرت در مدينه بود.[12]