چشم چراني چه آثاري دارد؟

چشم‌، دريچة دل و انديشة انسان است، اگر چگونه نگريستن را ياد بگيريم و چگونه ديدن را تجربه كنيم چشم ما چشمه‌ي اميد و ايمان مي‌شود و نگاه، عبادت و سبب رشد و تعالي و تكامل خواهد شد؛ و اگر آن را رها ساخته تا به هر چه هوي و هوس دستور داده است نگاه كنيم، جز آه و حسرت و تباهي نصيب ما نمي‌شود. مگر به هر چه «ديدني است» بايد نگريست؟ مگر از نگاه تا «گناه» چه فاصله‌اي است؟ اگر چشم در اختيار خرد و قلب سليم باشد به هر چه و هر چيز نگاه نمي‌كند و اگر عقل و دل را در اختيار چشم قرار دهيم، هر آنچه ديده بيند دل كند ياد.
روانشناسان چشم‌چراني را يك نوع بيماري رواني مي شمارند،[1] چشمي كه به اين عمل زشت عادت كرده باشد هيچ‌گاه سير نخواهد شد، در اثر همين نگاه ها است كه بسياري از جوانانِ پاكدامن از راه عفت خارج شده و در وادي فساد سقوط مي‌كنند، وقتي چشم ديد، دل مي‌خواهد (مگر چقدر مي‌توان مقاومت نمود؟) بالاخره عنان نفس را از دست مي‌دهد و دنبال دلخواه مي‌رود.
اسلام چون از مفاسد چشم‌چراني و تأثير آن بر سلامت روان و ايمان انسان اطلاع دارد به كلي آن را ممنوع ساخته است.
خداوند در قرآن كريم مي‌فرمايد: «به مؤمنان بگو چشم‌هاي خود را از نگاه به نامحرمان فروگيرند و عفاف خود را حفظ كنند؛ اين براي آنان پاكيزه‌تر است خداوند از آنچه انجام مي‌دهند آگاه‌تر است و به زنان با ايمان بگو چشم‌هاي خود را (از نگاه هوس‌آلود) فروگيرند و دامان خويشتن را خفظ كنند.»[2]در آيه‌ي مباركه‌ به صراحت بيان شده كه براي طهارت دل و ايمان، بايد نگاه را كنترل نمود و در تفسير اين آيه احاديث بسياري وارد شده كه در يكي از آنها  پيرامون علت حرام بودن نگاه به نامحرم ذكر شده:
«حرمت نگاه به نامحرم به سبب تهييج و تحريك شهواني است كه در نگاه نهفته است و اين تحريك سبب فساد و ورود در محرمات است.»[3] در حديث ديگري رسول اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ مي‌فرمايد: «هر كسي چشم را از نگاه حرام و هوس‌آلود پركند خداوند در روز قيامت آن را از آتش پر نموده مگر توبه كند و از اين راه (نادرست) بازگردد.»[4] و همچنين حضرت علي ـ عليه السلام ـ مي‌فرمايد: «هر كس چشم خويش را آزاد گذارد هميشه اعصابش ناراحت خواهد بود و به آه و حسرت دائمي گرفتار مي‌شود.»[5]آثار منفي چشم چراني
از آيه و احاديث فوق به خوبي روشن مي‌شود چشم چراني اين آثار مخرّب را بر روح و ايمان انسان مي‌گذارد:
1 ـ طهارت و پاكيزگي روح را از بين مي‌برد.
2 ـ سبب خشم الهي و عذاب اخروي است.
3 ـ در اين دنيا نيز با شعله‌ور شدن آتش شهوات، انسان را در فساد و تباهي غوطه‌ور مي سازد.[6]4 ـ آرامش روحي، رواني را نابود ساخته و انسان را گرفتار اضطراب و تشويش و حسرت دايمي مي‌نمايد.[7]در نتيجه اگر مي خواهيم با طهارت و سلامت زندگي كرده و دل و انديشه خود را از حرام بازداريم بايد حريم نگاه را پاس داشت و براي آن محدوده‌اي قايل شد و چشم را از محرمات و صحنه‌هاي گناه فرو بست.
5- نگاه بد زمينة گناه
از يحيي بن زكريا پرسيدند كه ابتداي زنا و منشا آن چيست؟ گفت: «نگاه كردن و آرزو نمودن، يعني خيال و تصور كردن.
6. نگاه، زناي چشم
امام باقر-عليه السلام-: «زناي چشم، نگاه به نامحرم و زناي دست لمس كردن نامحرم و زناي دهان، بوسه زدن بر نامحرم است». [8]7. بلوغ زودرس و….
اگر جواني به نگاه بد عادت كند و شرايط ازدواج نداشته باشد، خاسته هاي جنسي عرصه را بر او تنگ مي كند و سعي خواهد كرد كه از راه هاي ديگر عطش خود را خاموش كند كه به مشكلات و انحراف هاي جنسي رو مي آورد كه از آثار بد آن بلوغ زودرس، ضعف جسماني، افت تحصيلي، دوري از معنويت و… خواهد بود.
امروزه در اثر تهاجم فرهنگي و ضعف ايمان بدحجابي‌هاي مرد و زن، رواج يافته و صحنه‌هاي محرِك در جامعه و رسانه‌هاي تصويري فراوان شده است و جوانان عزيز بايد بدانند كه نگاه به حرام و عادت به آن، آرامش روحي را از آنها گرفته و اضطراب را به وجود مي آورد؛ زيرا هرچه ديدني است، دست يافتني نبوده و نگاه به آن جز آه و حسرت حاصلي ندارد. و اگر چشم جواني بر نامحرم بيفتد بايد حرمت «ناظر آگاه» را نگه داشته و از اين لذت زودگذر، چشم فرو بست در حديثي پيرامون راز چشم‌پوشي از حرام آمده است:
«چشم پوشي از محرمات الهي ممكن نيست مگر آنكه بيننده با چشم دل عظمت و جلال الهي را مشاهده نموده است» و از حضرت علي ـ عليه السلام ـ سؤال شده: چگونه مي‌توان چشم از حرام فروبست؟ در پاسخ فرمود: «با اطاعت و فرمانبرداري در زير نظر سلطاني كه مطّلع بر اعمال مخفي توست»[9]شخص مؤمن كه درپي كمال و طلب رضايت الهي و به دنبال سعادت دنيا و آخرت است از فرمان الهي پيروي كرده و به نصايح معصومين گوش فرا داده و خود را از آلودگي نجات مي‌دهد و چشم را از حرام بازمي‌دارد؛ زيرا به فرموده‌ي امام صادق ـ عليه السلام ـ : «نگاه پي در پي در قلب شهوت را ايجاد مي‌كند و همين مطلب براي انحراف بيننده كافي است».[10] و بديهي است، فساد و انحرافِ دوري از خدا را در پي داشته و سبب محروميت از فيض الهي است؛ اما جواني كه با آن مبارزه مي‌كند و از اين لذّت زورگذر چشم مي بندد و به پاس حرمت پاكي و سلامت چشم را كنترل مي‌كند خداوند نيز پاداش او را داده و او را از رحمت خويش بهره‌مند مي‌سازد.
در حديثي از پيامبر نقل شده: «نگاه تير مسمومي از تيرهاي شيطان است و هر كس به پاس عظمت و جلال و خوف الهي از آن چشم پوشي كند خداوند در قلب او ايماني قرار مي‌دهد كه حلاوت و شيريني آن را مي چشد.»[11]

معرفي منبع جهت مطالعه بيشتر:
ـ مشكلات جنسي جوانان، ص 175، 179، آيت الله مكارم شيرازي، نشر نسل جوان.
-گناهان كبيره،عبدالحسين دستغيب

پي نوشت ها:
[1]- احمدي، احمد، روان‌شناسي نوجوانان و جوانان، اصفهان، نشر مشعل، چاپ چهارم، 1373، ص 125.
[2] ـ نور/30 و 31.
[3] ـ محمدي ري شهري، محمد، ميزان الحكمه، قم، دفتر تبليغات، چاپ اول، 1363، ج10، ص 74.
[4] ـ ميزان الحكمه، همان، ج 10. ص 77.
[5] ـ همان، ج 10، ص 71.
[6]- اميني، آئين همسرداري، انتشارات اسلامي، چاپ چهل و دوم، 1377، ص 281.
[7]- مكارم، مشكلات جنسي جوانان، نسل جوان، 177.
[8]- حرعاملي، وسايل الشيعه، تهران، كتابفروشي اسلاميه، ج14، ح6.
[9] ـ ميزان الحكمه، همان، ج 10، ص 81.
[10] ـ همان، ج10، ص80.
[11] ـ همان، ج10، ص78.