انسان براي برقراري ارتباط صحيح و كامل با خداوند متعال، نيازمند به كساني است كه به عنوان وسيله، دست او را بگيرند و او را به خداوند متعال متصل بكنند. چرا كه اشتغال محض انسان به امور دنيوي و ضعف او مانع از دست يابي خالصانه او به منبع نور مي باشد.
اين وسائط و وسائل، نيز انسان هايي نوراني هستند كه مي توان با كمك آنها به منبع نور متصل شد. صلوات فرستادن، دستگيرة محكمي است كه مي توان به کمک آن در خود تحول ايجاد كرد. در اين قسمت چند حديث دربارة صلوات بيان مي شود:
الف: چگونگي صلوات:
عن ابي عبدالله ـ عليه السلام ـ : قال: يا اسحاق بن فرّوخ من صلي علي محمد و آل محمد عشراً صلي الله عليه و ملائكته مائة مرة و من صلي علي محمد و آل محمد مائة مرَّة صلي الله عليه و ملائكته الفاً، اما تسمع قول الله عزوجلّ «هُوَ الَّذِي يُصَلِّي عَلَيْكُمْ وَ مَلائِكَتُهُ لِيُخْرِجَكُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ وَ كانَ بِالْمُؤْمِنِينَ رَحِيماً»[1]امام صادق ـ عليه السلام ـ به اسحاق مي فرمايند: اي اسحاق هر كسي 10 مرتبه بر محمد و آل محمد ـ صلي الله عليه و آله ـ صلوات بفرستد، خداوند متعال و ملائكه او، بر آن شخص، صد مرتبه درود و رحمت مي فرستند و هر كس بر محمد و آل محمد 100 مرتبه صلوات بفرستد، خداوند و ملائكه اش بر او هزار مرتبه صلوات مي فرستند (حضرت اشاره به آيه دارند كه) آيا قول خدا را نشنيده اي كه «او (خدا) آن كسي است كه او و ملائكه اش بر شما صلوات مي فرستند تا شما را از ظلمت ها به نور بكشانند و بر مؤمنين خدا رحيم مي باشد.»
ب: ثواب صلوات
عن الصادق او الباقر ـ عليهما السلام ـ قال: ما في الميزان شيءٌ اثقل من الصلاة علي محمد و آل محمد و انّ الرجل لتوضع اعماله في الميزان فتميل به فيخرج ـ صلي الله عليه و آله ـ الصلاة عليه فيضعها في ميزانه فيرجح به.[2]از يكي از امامان صادق و يا باقر ـ عليهما السلام ـ نقل شده كه:
در قيامت از حيث قدر و منزلت و ارزش، سنگين تر و با ارزش تر از صلوات بر محمد و آل محمد نيست و اين كه اعمال يك شخصي در قيامت سنجيده مي شود (اعمال سبك بوده) به طرف خود شخص مايل مي شوند پس حضرت پيامبر ـ صلي الله عليه و آله ـ صلوات آن شخص را (كه صلوات فرستاده بوده) بر روي اعمال او در ميزان مي گذارد و به خاطر آن اعمال، اعمال او سنگين مي شوند.
ج: زمان صلوات: صلوات در هر زمان خوب بوده و باعث ارتباط با ائمه و بالطبع با خدا مي شود، خصوصاً هنگام دعا، شب هاي جمعه، ماه مبارك رمضان و… .
عن ابي عبدالله ـ عليه السلام ـ قال: لايزال الدعاء محجوباً حتي يصلّي علي محمد و آل محمد.[3]از امام صادق ـ عليه السلام ـ نقل شده كه فرمودند: دعا همواره پوشيده بوده و به اجابت نمي رسد تا اين كه بر محمد و آل محمد صلوات فرستاده شود.
و: عدد صلوات.
عن ابي عبدالله ـ عليه السلام ـ قال: من قال: يا ربّ صلّ علي محمد و آل محمد مائة مرّة قضيت له مائة حاجة ثلاثون للدّنيا و الباقي للآخرة.[4]از امام صادق ـ عليه السلام ـ نقل شده كه فرمودند: هر كس بگويد پروردگارا! بر محمد و آل محمد صلوات بفرست 100 مرتبه، صد حاجت او را برآورده مي كنم به طوري كه 30 حاجت دنيوي و بقيه حاجات اخروي.
آن چه در پايان قابل بيان است، اين است که: در صلوات سه اصل از اصول دين بيان مي شود که عبارتنداز: الف) توحيد، ب) نوبت و ج) امامت. و اين نکته است که ارزش صلوات را بالا مي برد.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. اصول كافي، ثقة الاسلام كليني، (329 هـ ـ ق) دارالكتب الاسلاميه، تهران، 1365، 8 مجلّد.
2. من لا يحضر الفقيه، شيخ صدوق، (381 هـ ـ ق)، انتشارات جامعه مدرسين، قم، 1413، 4 مجلّد.
3. التهذيب، شيخ طوسي،(460 هـ ـ ق)، دارالكتب الاسلاميه، تهران، 1365 ش، 10 مجلّد.
4. الاستبصار، همان، 4 مجلّد.
5. وسائل الشيعه، شيخ حر عاملي، (1104 هـ . ق) موسسه ال البيت، قم، 1409ق، 29 مجلّد.
6. بحارالانوار، علامه مجلسي، (1110 هـ . ق)، مؤسسة الوفاء، بيروت، لبنان، 1404 ق، 110مجلّد.
7. مستدرك الوسائل، محمد شانوري، (1320 هـ .ق) مؤسسه ال البيت، قم، 1408 ق. 18 مجلّد.
لازم به ذكر است، معتبر بودن اين كتابها دليل بر آن نيست كه احاديث ضعيف نداشته باشند احاديث ضعيف و غير موثق نيز در آنها ديده ميشود.
پي نوشت ها:
[1] . محمد بن يعقوب كليني، اصول كافي، دارالكتب الاسلاميه، چاپ ششم، 1375، ج2، ص493 و 494، ح14، ذيل آيه 43 سوره احزاب.
[2] . همان، ص494، ح15.
[3] . همان، ص491، ح1.
[4] . همان، ص493، ح9.