یک جوان برای پاک‌سازی خود، قبل از حج یا عمره چه اقداماتی را باید انجام دهد؟

از آن‌جا که حج یا عمره یکی از کارهای بسیار مهم است و انسان می‌خواهد در این سفرهای معنوی بهره‌های فراوانی به دست آورد، لازم است قبل از ورود به آن، خود را آماده کند و شرایط خاصی را در خود فراهم نماید[1] که در زیر به پاره‌ای از آنها اشاره می‌شود:

اوٌل) نیٌت خود را برای خدا خالص کنید، به شکلی که هیچ غرضی از اغراض دنیایی؛ مثل ریا، پرهیز از مذمٌت مردم به سبب نرفتن به حجٌ و یا قصد تجارت و… در خفایای دل نباشد؛ زیرا همۀ اینها، عمل را از قربت و اخلاص خالی می‌کند و مانع رسیدن به ثواب موعود می‌گردد.

دوم) از گناهانی که انجام داده توبه خالص نمایید؛ یعنی از انجام آنها پیشیمان باشید و تصمیم جدی بگیرید که  هیچ‌گاه آنها را انجام ندهید و گذشته را جبران کنید و در همه حال از خداوند طلب عفو و بخشش کنید. حق و حقوق مالی و مادی دیگران را که به ناحق تصاحب نموده و یا از بین برده (خودِ آن مال یا عوض آن‌را) به صاحبانش برگردانید و نسبت به حق و حقوق معنوی و غیر مادی مردم؛ مثل تهمت، غیبت، هتک حرمت از آنها حلالیت بخواهید و اگر مفسده‌ای در طرح اینها وجود دارد به نوعی جبران نمایید؛ مثلا خوبی‌های او را در میان مردم بیان و از خداوند برای آنها طلب مغفرت کنید و در مورد آن حقوق و تکالیف الاهی که از طریق کفاره و قضا قابل جبران است تصمیم داشته باشید که جبران نمایید.

برای اطلاع از نحوۀ از بین بردن آثار تخریبی گناهان بر روی روح و روان به کتاب‌های اخلاقی؛ مانند کتاب معراج السعادة مرحوم نراقی و امثال آن مراجعه فرمایید.

سوم) اگر تا به حال خمس مال خود را پرداخت نکرده و سال خمسی نداشتید، برای خود سال خمسی قرار دهید و خمس مال را پرداخت نمایید.

چهارم) بعد از ورود به سرزمین وحی و قبل از انجام اعمال، سعی کنید از اموری که موجب دل‌مشغولی و مانع توجه به امور معنوی است اجتناب کنید؛ مثلا کمتر به بازار جهت خرید و… مراجعه کنید.

پنجم) توشه سفر و خرجی راه خود را از راه حلال تهیه نمایید و در آن سخاوت، گشاده‌دستی داشته باشید و بخل نورزید.

ششم) با دوستان و اهل سفر خوش خلقی نمایید و گشاده‌رو و شیرین کلام باشید و تواضع را پیشۀ خود سازید و از کج خلقی، سخن لغو و درشت‌گویی اجتناب نمایید و سخنی که رضای خدا در آن نیست نگویید و با کسی جدال و خصومت نکنید.

هفتم) بر توان و نیروی خود اعتماد و تکیه نداشته باشید، بلکه فقط بر خداوند توکل کنید و فقط از او یاری بخواهید تا بتوانید همراه با عمره یا حجٌی مقبول و سعیی مبرور به وطن خود برگردید.[2]

[1]. «راه های پاک شدن از گناه»، 798؛ «راه نجات و رستگاری در قرآن»، 49100؛ «ویژگی بهترین مردم در قرآن»، 27103؛ «برترین و جامع ترین صفت انسانی»، 26557.

[2]. ر. ک: مجلسی، بحار الانوار، ج 96، ص 124- 126، بیروت، دارالوفاء، 1404ق.