با عرض سلام خدمت پرسشگر محترم
ضمن تشکر از ارتباط جنابعالی با این مرکز، جهت پاسخ به پرسش شما مطالبی را از سایت مرجع عالیقدر ایت الله سیستانی خدمت شما ارائه مینماییم.
پرسش و پاسخ » حجاب
پرسش: اخیراً مجموعه ای از استفتاءات پیرامون حجاب در بعضی از سایتهای خبری به آیت الله سیستانی نسبت داده شده . از جمله اینکه مرد حق اجبار همسر و دخترش را بر حجاب ندارد . و اینکه حضور در مجالس عروسی مختلط زنان و مردان و همراه با رقص و موسیقی جایز است . آیا اینها صحت دارد ؟
پاسخ: مقصود از اینکه شوهر و پدر حق اجبار بر حجاب را ندارند اینست که ـ بنابر احتیاط لازم ـ آنان نمی توانند بدون اجازه حاکم شرع از إعمال قوه ـ مانند گوش مالیدن و کتک و حبس ـ در امر به حجاب استفاده نمایند ؛ اما استفاده از روشهای مسالمت آمیز ـ حتی تند خویی اگر ملایمت موثر نباشد ـ جایز بلکه با مراعات شرایط یاد شده در رساله عملیه واجب است .
و نیز حضور در مجالس عروسی مختلط و یا مشتمل بر گناه های دیگر در صورتی جایز است که به هیچ وجه تایید عملی حرام محسوب نشود ؛ و شخص با حضورش به گناهی ـ مانند نظر حرام و گوش دادن به آواز ـ مبتلا نگردد ؛ و در اینصورت باید ـ طبق شرایط یاد شده در رساله عملیه ـ حاضرین را امر به معروف و نهی از منکر کند ؛ بلکه اگر احتمال تاثیر را هم نمی دهد باید ـ بنابر احتیاط لازم ـ با ترش رویی در مقابل گناه کاران ناراحتی و تنفر خود را از کار آنان اظهار نماید .
۲پرسش: آیا زن مؤمنه می تواند با روی باز و مستقیم و با خنده ـ بدون اینکه موهایش پیدا باشد ـ با نامحرم حرف بزند؟
پاسخ: چنانچه مهیج نباشد و به قصد وادار کردن طرف به گناه نباشد اشکال ندارد.
۳پرسش: آیا بیرون گذاشتن قسمتی از روسری از زیر چادر برای زنان اشکال دارد؟
پاسخ: فی نفسه مانعی ندارد ولی موهایش را باید بپوشاند.
۴پرسش: آیا پوشیدن جورابی که ساتر است امّا مچ پا را مجسّم می کند، جایز است؟
پاسخ: پوشیدن چنان جورابی فی حد ذاته جایز است.
۵پرسش: آیا یک زن جوان می تواند جوراب به رنگ پا که معمولا ساق پا را زیباتر نشان می دهد به عنوان حجاب بپوشد؟
پاسخ: پوشیدن چنین جورابی ـ به خودی خود ـ اشکالی ندارد، امّا چون در فرض سؤال زینت به حساب آمده باید آن را از دید نامحرمان بپوشاند.
۶پرسش: زنی که روی خود را نمی گیرد می تواند موهای صورت و ابروان را بردارد و پودر طبیعی و سبک بر صورت بزند؟
پاسخ: برداشتن موی صورت، و باریک کردن ابروان، مانع از بازگذاشتن رو نمی شود به شرط آنکه از افتادن در حرام ایمن باشد و بازگذاشتن صورت به انگیزه نگاه نامحرمان نباشد امّا پس از به کار بردن پودر و وسایل آرایشی، پوشاندن صورت واجب است.
۷پرسش: آیا زن با حجاب تنها می تواند از مرد نامحرم رانندگی یاد بگیرد در صورتی که هنگام آموزش، بیم افتادن در حرام هم نباشد؟
پاسخ: با وجود ایمنی از فساد، جایز است.
۸پرسش: عده ای از زنان با حجاب مسلمان، عادت کرده اند که چانه و قسمتی از زیر چانه را باز می گذارند امّا گردن را می پوشانند. آیا چنین کاری جایز است؟
و چه اندازه ای از صورت را می توان باز گذاشت و آیا گوشها را هم می توان بیرون گذاشت؟
پاسخ: صورت شامل دو گوش نمی شود، پس پوشاندن آنها واجب است امّا چانه و مقدار اندکی از زیر چانه، در حکم صورت می باشد.
۹پرسش: آیا عکس گرفتن بی حجاب و بدون روسری در مجلس دوستانه اشکال دارد و اگر دوستان قول بدهند که عکس فرد را به نامحرم نشان ندهند اما بعداً نشان دهند گناه آن به عهده کیست با توجه به این که شخص به گفته دوستان خود اعتماد کند تکلیف این شخص چیست ؟
پاسخ: گرفتن عکس در چنین مواردی فی حد نفسه اشکال ندارد و مسؤولیت به عهده کسی است که عکس را نشان داده است .
۱۰پرسش: آیا والدین حق دارند که حجاب را به فرزندان بالغ تحمیل نمایند؟
پاسخ: حق دارند ولی نه با کتک ومانند آن.
منبع:https://www.sistani.org/persian/qa/0881/
پرسشگر گرامی، اکنون بایستی به این پرسش پاسخ داد که آیا حجاب اسلامی به هر شکل و پوششی جایز است؟
پاسخ به این پرسش: آیا حجاب اسلامی به هر شکل و پوششی جایز است؟
}«وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلاَّ ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى جُیُوبِهِنَّ »؛نور (24 )، آیه 31. ؛ «و زینت خود را جز آن مقدار که نمایان است، آشکار نکنند و (اطراف) روسرى هاى خود را بر سینه خود افکنند (تا گردن و سینه با آن پوشانده شود)».
«حجاب»، در لغت به معناى پرده، حاجب و پنهان کردن است و در اصطلاح «پنهان کردن زن خود را از دید مرد بیگانه است». آنچه دین اسلام بر زنان لازم دانسته، همان پوشش است که در متون دینى و در کلام فقیهان، از آن به ستر، پوشش، ساتر و پوشاننده تعبیر شده است.
حجاب و پوشش پیش از اسلام، در میان برخى از ملّت ها – از جمله ایران باستان و قوم یهود و شاید در هند مطرح و از آنچه که در قانون اسلام آمده، سخت تر بوده است. مطهرى، مرتضى، مسأله حجاب، ص 21.
این دستور در دین اسلام، حدود سال هاى چهارم و پنجم تشریع گردیده است. باید توجه داشت که هر چند سال نزول آیات حجاب و پوشش، در کتب تفسیر و تاریخ ثبت نشده است ؛ ولى با توجه به اینکه از یک سو این آیات در سورهاى احزاب و نور آمده و سوره احزاب از نظر ترتیب نزول پیش از سوره نور و بعد از سوره آل عمران قرار دارد و از سوى دیگر طبق نقل تفسیر نمونه سوره آل عمران در بین سالهاى دوم و سوم نازل گردیده است، مى توان به خوبى حدس زد که سوره احزاب در سال هاى چهارم و پنجم نازل گردیده است. بنابر این آیه حجاب در این سال ها تشریع گردیده است. (محتواى این سوره نیز مؤید این مسأله مى باشد ).
حجاب، یکى از احکام ضرورى اسلام به شمار مى آید و شیعه و سنى بر آن، اتفاق نظر دارند. خداوند متعال در این باره سه آیه نور (24 )، آیه 31 و احزاب (33 )، آیه 59 و 33. در شهر مدینه، نازل کرده و در دو مورد آن، به مسأله پوشش بانوان اشاره کرده است. نور (24 )، آیه 31 و احزاب (33 )، آیه 59. علاوه بر این، احادیث بسیارى درباره اهمیت و چگونگى حجاب نقل شده است.
حضرت على(ع) مى فرماید: «پوشیدگى زن به حالش، بهتر است و زیبایى اش را پایدارتر مى سازد». «صِیانَةُ الْمَرأَةِ اَنْعَمُ لِحالِها وَ اَدْوَمُ لِجَمالِها»: مستدرک الوسائل، ج 14، باب 70.
پوشش براى زن دو هدف و فلسفه اساسى دارد:
1. مصونیت زن، در برابر طمع ورزى هاى هوس بازان.
2. پیشگیرى از تحریکات شهوانى و تأمین سلامت و بهداشت جامعه. احزاب (33 )، آیه 59.
در زمینه حجاب و پوشش، توجه به چند نکته بایسته است:
یکم. زن باید بدن و زیور آلات و آرایش خود و هر آنچه را که نزد عرف زینت محسوب مى شود، در برابر مرد نامحرم بپوشاند و تنها دست و صورت از آن استثنا شده است.
دوم. هر چند دین اسلام نسبت به نوع و رنگ و حتى دوخت لباس، تأکید چندانى ندارد و تنها به اصل پوشش اعم از چادر، مانتو و مانند آن تکیه کرده است ؛ ولى روشن است که لباس نباید تنگ، محرّک، نازک، بدن نما و باعث جلب توجّه گردد. از این رو چادر برترین پوشش به شمار مى آید. از مواردى که مشکى بودن آن مکروه نیست ؛ بلکه نشانه وقار و متانت است، چادر و عبا مى باشد که در روایات به آن اشاره شده است.
سوم. پرهیز از نرمش در سخن که باعث طمع نامحرم شود و متانت در راه رفتن و استفاده نکردن از کفش هایى که باعث توجه نامحرم مى گردد، بخشى از حجاب زن را تشکیل مى دهد.
چهارم. گرچه پوشش کامل براى مرد واجب نیست ؛ ولى نگاه زن به بدن او حرام است. همان گونه که پوشش صورت و دست ها تا مچ بر زن، واجب نیست ؛ ولى نگاه مرد به آن از روى شهوت حرام است.
در این زمینه اشاره به فتاوای مراجع تقلید ضروری است . نظر همه مراجع:

باید تمام بدن و موی خود را به جز صورت (به مقداری که شستن آن در وضو واجب است)، دست ها تا مچ و پاها تا مچ را بپوشاند؛ اما برای آنکه یقین کند که مقدار واجب را پوشانده است، باید مقداری از اطراف صورت و پایین تر از مچ را نیز بپوشاند.

توضیح المسائل مراجع، م 789؛ آیت اللّه وحید، توضیح المسائل، م 795 و آیت اللّه خامنه ای، اجوبة الاستفتاءات، س 437. آیا پوشاندن پشت و روى پا در مقابل نامحرم واجب است؟ همه مراجع (به جز آیت الله تبریزی و آیت الله مکارم):

آری، باید آن را از نامحرم بپوشاند.

آیت الله سیستانی، sistani.org، (حجاب)، س 3؛ آیت الله تبریزی، صراطالنجاة، ج 1، س 878؛ آیت الله فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 1706؛ آیت الله صافی، جامع الاحکام،ج 2، س 1696؛ آیت الله خامنه ای، اجوبة الاستفتاءات، س 438؛ دفتر: آیات عظام نوری، وحید، بهجت و امام خمینی. آیت الله مکارم:

خیر، واجب نیست؛ ولی بهتر آن است که بپوشاند.

دفتر: آیت الله مکارم. آیت الله تبریزی:

پوشاندن زیر چانه واجب است؛ ولی پوشاندن روی پا تا مچ بنابر احتیاط واجب است.

آیت الله تبریزی، صراطالنجاة، ج 5، س 1275 و استفتاءات، س 1614. تبصره.

لازم نیست پشت و روی پا به وسیله جوراب پوشانده شود؛ بلکه اگر به وسیله چادر و مانند آن نیز پوشانده شود، کافی است.
استفتاء و احکام مراجع درباره ضرورت و نوع حفظ حجاب و عفاف
پوشش چادر
آیت الله خامنه ای:بهترین حجاب پوشش چادر است
آیت الله فاضل لنکرانی(ره): سزاوار است خانمها از چادر استفاده کنند چون چادر در کشور اسلامی ایران از مظاهر و شعائر اسلام می باشد.
آیت الله صافی گلپایگانی: چادر بهترین پوشش برای خانمها است، چون تمامی مفاتن بدن را می پوشاند. خانمهای مسلمان باید آداب و سنن اسلامی را در لباس پوشیدن مراعات کنند و از تجدد گرایی مضر پرهیز کنند.
آیت الله بهجت(ره): چادر حجاب پسندیده است.
آیت الله سیستانی: چادر حجاب بهتر است و سزاوار نیست زنهای مؤمن بدون چادر خارج شوند.
آیت الله مکارم شیرازی: حجاب یکی از قوانین مسلّم اسلام است و اساس آن، پوشاندن بدن و موها غیر از صورت و دستها تا مچ است ولی بی شک، چادر حجاب برتر است.
آیت الله تبریزی: پوشیدن بدن بر زن واجب و بهترین نوع پوشش واجب، همان چادر مشکی است که زنهای مؤمنه خود را با آن می پوشانند.
-پوشیدن مانتوهای تنگ و کوتاه توسط زنان که حجم بدن آنها پیداست، از نظر شرعی چه صورتی دارد؟
آیت الله خامنه ای: اگر موجب جلب توجه نامحرم یا باعث فساد و ارتکاب حرام گردد جایز نیست.
آیت الله بهجت(ره): اگر موجب ریبه باشد حرام است.
آیت الله مکارم شیرازی: جایز نیست.
آیت الله صافی گلپایگانی: پوشیدن مانتو به نحو متعارف امروز کافی نیست علاوه بر اینکه مانتو مفاتن بدن و برجستگیهای آن را نمی پوشاند و در انظار اجانب مَعرَضیَّت برای فساد دارد و صورت و دست هم پوشیده نمی شود و بهترین پوشش چادر است که تمام مفاتن بدن را از نظر نامحرمان حفظ می کند.
آیت الله سیستانی: پوشاندن آن از نامحرم لازم است.
آیت الله سبحانی: حجم بدن زن باید پوشیده باشد.
– پوشیدن مانتوهای کوتاه، تنگ و رنگارنگ با رنگهای روشن که جلب نظر نامحرم را می کند چه صورت دارد؟
آیت الله بهجت(ره): هر چه جلب نظر نامحرم کند، جایز نیست.
آیت الله صافی گلپایگانی: با فرض اینکه نظر نامحرم را جلب کند در مرآ و منظر نامحرم جایز نیست.
آیت الله تبریزی: چنانچه زن لباسی بپوشد که زینت حساب شود، باید آن لباس را هم از نامحرم بپوشاند.
آیت الله سیستانی: لازم است که آن را از نامحرم بپوشانند.
آیت الله مکارم شیرازی: در صورتی که تنگ و چسبان و زینتی نباشد و تمام بدن زن به جز گردی صورت و دستها تا مچ پوشیده باشد، اشکالی ندارد ولی چادر حجاب برتر است.