عبادت دو نوع است: عبادت بدنی و عبادت روحی. گرچه عبادت های بدنی در حصول یقین بی اثر نیست, لیکن عمده در پیدایش یقین عبادت های روحی است, یعنی حضور قلب، مراقب خاطرات بودن و پرهیز کردن از هواجس نفسانی و اجتناب از دسایس شیطانی و انس با خاطرات ملکی و استمداد از خاطرات ربانی. وگرنه از پیکر عبادت و جسم نماز و روزه و بدنه حج و زکات و مانند آن شهود والا پیدا نمی شود.
قرآن کریم همان طور که به عبادت بدنی تشویق و ترغیب می کند, به عبادت روحی نیز توجه تام دارد, و به آن اهمیت مخصوص می دهد و جهات متعدد عبادت های روحی را, همانند شعبه های گوناگون عبادت های بدنی گوشزد می کند و راه نفوذ خاطره های زیانبار را معرفی و کیفیت حفظ آنها را هم بازگو می نماید. هم می فرماید: «و إن الشیاطین لَیُوحُون إلی أولیائهم؛ انعام/121. شیطان ها به اولیای خودشان الهام می کنند» و هم می فرماید: «إِنَ الذین اتَّقوا إذا مَسهم طائِف مِن الشَیطان تَذکروا فإذا هم مُبصرون» اعراف/201
انسان های پرهیزکار وقتی گرفتار وسوسه های شیطان می شوند به یاد خدا و قیامت می افتند و ناگهان بینا می گردند.
بنابراین, طی راه عمل صالح و تهذیب روح است که انسان را شاهد ملکوت قرار می دهد, تا اسرار عالم را ببیند و کسی که عمل صالح ندارد, اسرار هستی را نمی نگرد و در محور وهم به سر می برد.
آیة الله جوادی آملی،تفسیر موضوعی قرآن ج 12 (فطرت در قرآن)
به نقل از سایت تبیان