۱۳۹۷/۰۴/۳۱
–
۲۰۱۵۹ بازدید
چند وقتی هست برکت از زندگیم رفته کارم جور نمیاد نمیدونم چیکارکنم دعا و یا عملی هست انجام بدم؟
در مورد رونق گفتن کسب و کار و برکت یافتن مال ابتدا مطالبی کلی در باره ی رزق و روزی -که دانستن آن ضرورت دارد– را بیان کرده و سپس به ذکر عوامل دخیل در برکت و رونق کار و علل بی برکتی در مال اشاره می کنیم:
الف ) نکات مهم در طلب روزی
1-روزی رسان خداست
باور کنیم که روزی رسان خدا است:«ان الله هو الرزاق ذو القوة المتین»؛ خدا روزی رسان است و اوست دارنده ی نیرویی سخت استوار. (سوره ی الذاریات، 58) دانستن اینکه خداوند روزی رسان است، با «باور» این مطلب، تفاوتی بسیار دارد و در اثر امتحانات مختلف معلوم می شود، چه کسانی اهل یقین هستند.«ان ربک یبسط الرزق لمن یشاء و یقدر انه کان بعباده خبیرا بصیرا»؛ پروردگار تو در رزق هر کس که بخواهد گشایش می دهد یا تنگ می گیرد؛ زیرا او به بندگانش آگاه و بینا است. (سوره الاسراء،30)
2- معیار، برای طلب روزی
امام حسن (علیه السلام) فرمود: «در طلب روزی مانند کسی که برای چیره شدن (بر دشمن) پیکار می کند، کوشش مکن و به تقدیر نیز چندان تکیه مکن که از کار و کوشش دست کشی؛ زیرا در جستجوی فضل و روزی خدا برآمدن، از سنت است و پوییدن راه اعتدال در طلب روزی، از عفت است. نه عفت، روزی را از انسان دور می کند و نه حرص، روزی زیاد می آورد؛ چه، روزی قسمت شده است و حرص زدن موجب افتادن در ورطه ی گناهان می شود.» (میزان الحکمة،ج5، ح 7150)
لذا از طرفی نیازی نیست همه ی هم و غم و فکر خود را صرف بدست آوردن روزی کنیم؛ زیرا میزان روزی ما، (به شرط کار و تلاش در حد لازم) مقدر شده است؛ از طرف دیگر نیز، نباید بدلیل اعتقاد به مقدر شدن روزی، کار و تلاش را ترک کنیم؛ زیرا یکی از سنت های الهی و شرط در روزی، کار و تلاش است.
3- فرق روزی با حقوق
یک نکته که باید جدا به آن توجه کنیم آن است که بدانیم روزی با حقوق و درامد عادی که با کسب و کار بدست می آوریم تفاوت دارد. حقوق دادن مستند به بندگان است ولی روزی مستند به خداوند است . حقوق و دست مزد ها مشخص است, ولی خدای متعال گاهی از جایی روزی انسان را می دهد که قابل محاسبه نیست. ممکن است روزی از طریق برکت در مال و عمر باشد. شما حساب کنید یک کارمند چقدر حقوق می گیرد و اگر بخواهد با حقوق خود خانه ای تهیه کند چقدر طول می کشد, مطابق این حساب نباید کارمندان خانه داشته باشند, در حالتی که اکثر مردم و کارمندان و حتی کارگران خانه دارند و یا موفق به خانه خریدن می شوند, خانه دار شدن افراد در اکثر موارد مستند به روزی خداوند است نه حقوق و مزایای محدود کارمندی و کارگری.
ب ) عوامل برکت در مال
1- داشتن ایمان و تقوا
یکی از عوامل مهم برکت زا در زندگی، داشتن ایمان و کسب تقوا می باشد. خداوند در قرآن کریم می فرماید: «و لو ان اهل القری امنوا واتقوا لفتحنا علیهم برکات من السماء والارض؛ اگر مردم قریه ها ایمان آورده و پرهیزکاری پیشه کرده بودند، برکت های آسمان و زمین را به رویشان می گشودیم» (سوره اعراف، 96)
از مهمترین عوامل برکت در رزق و روزی، داشتن ایمان و تقوا (عمل به واجبات و ترک محرمات) است. امام رضا (علیه السلام) فرمود: «خدای عز و جل به یکی از پیامبران خود وحی فرمود که: هر گاه اطاعت شوم خشنود گردم و چون خشنود گردم برکت دهم و برکت من بی پایان است.» (میزان الحکمة، ج1، ح1700)
2- قرض دادن به یکدیگر
قرض دادن به دیگران نیز، به زندگی انسان برکت می دهد؛ در حدیثی که از حضرت رسول (صلی الله علیه و اله) نقل شده است، «وام دادن به یکدیگر» را از عوامل برکت زا برشمرده اند.
3- با وضو بودن
«اگر کسی بی وضو در طلب حاجت خود برود و نیازش برآورده نشود، جز خویشتن، کسی را سرزنش نکند.» (تفسیر موضوعی قرآن کریم، ج17، ص281)
4- بیداری، هنگام بین الطلوعین
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله) فرمودند: «خدایا برکت را در صبحگاهان، برای امت من قرار ده … اگر کسی خواهان رفع نیاز است، صبحگاهان به سوی آن شتابد؛ زیرا من از خدای سبحان خواستم که روزی را صبحگاهان برای امت من قرار دهد.»
5- عدم کسالت و تنبلی در کار
«در تحصیل روزی کسالت نورزید، زیرا گذشتگان ما با تلاش و سرعت، به دنبال کار می رفتند.»(همان)
6-اعتدال، میانه روی و قناعت در زندگی
امام علی (علیه السلام) می فرمایند: «لا کنز اغنی من القناعة و لا مال اذهب للفاقة من الرضی بالقوت. و من اقتصر علی بلغة الکفاف فقد انتظم الراحة و تبوأ خفض الدعة؛ هیچ گنجی بی نیازکننده تر از قناعت، و هیچ مالی در فقرزدایی، از بین برنده تر از رضایت دادن به روزی نیست و کسی که به اندازه کفایت زندگی از دنیا بردارد به آسایش دست یابد و آسوده خاطر گردد.» (نهج البلاغة، حکمت 371)
قناعت توانگر کند مرد را * خبر کن حریص جهانگرد را (سعدی)
امام در حدیثی دیگر فرمودند: «کفی بالقناعة ملکا و بحسن الخلق نعیما؛ آدمی را قناعت برای دولتمندی و خوش خلقی برای فراوانی نعمت ها کافی است.» (حکمت 229)
7- احسان به مردم، بویژه به اهل خانه
امام صادق (علیه السلام) فرمود: «هر که با خانواده ی خود نیکوکار باشد، روزیش زیاد می شود.» (همان، ح7185)
8- خوش اخلاقی
امام علی (علیه السلام) فرمود: «گنجهای روزی، در اخلاق خوش نهفته است.» (همان، ح 7188)
9- اطعام کردن
پیامبر خدا (صلی الله علیه و اله) فرمودند: «روزی کسی که اطعام می کند، سریعتر از فرو رفتن کارد در کوهان شتر، به سویش می آید.» (همان، ح 7190)
10- قرض دادن
امام علی (علیه السلام) فرمود: «کمک مالی کردن به برادر دینی، روزی را زیاد می کند.» (همان، ح 7199)
11- امانتداری
حضرت در حدیثی دیگر فرمودند: «امانتداری روزی را زیاد می کند.»
12- دعا کردن در حق مؤمنین
امام باقر (علیه السلام) فرمود: «پشت سر برادرانت دعا کن، که این کار روزی را به طرف تو سرازیر می کند.» (همان، ح 7193)
13- پاکیزگی و طهارت
به رسول خدا (صلی الله علیه و اله) عرض شد: دوست دارم روزیم زیاد شود؛ فرمود: پیوسته در حال طهارت و پاکیزگی باش، روزیت افزایش می یابد.»
با استفاده از کلام حضرت نتیجه می گیریم که پاک بودن از آلودگیها و نجاسات، در جلب روزی مؤثر است و شاید بتوان گفت: چون وضو گرفتن نیز نوعی پاکی از آلودگی ها می باشد، می توان با دائم الوضو بودن، جلب روزی کرد.
14- صدقه دادن
امام علی (علیه السلام) فرمود: «با صدقه دادن، روزی را فرود آورید.» (همان، ح 7196)
15- پرداخت حقوق شرعیه (خمس و زکات)
امام باقر (علیه السلام) فرمود: «زکات دادن، روزی را می افزاید.»
16- نیت پاک
امام علی (علیه السلام) فرمود: «هر که خوش نیت باشد، روزیش زیاد می شود.» (همان، ح 7198)
17- نماز شب
آیت الله قاضی (رضوان الله تعالی علیه) فرمودند: «دنیا می خواهی نماز شب بخوان، آخرت می خواهی نماز شب بخوان».
ج ) عواملی که برکت را می برد .
1- گناه
مهمترین عامل بی برکتی در زندگی، «گناه کردن» است:
امام باقر (علیه السلام) فرمودند: «بنده گناه می کند و به سبب آن روزی از او گرفته می شود.» (میزان الحکمة، ج 5، ح7199)
دوست عزیز! بستر گناه، بسیار وسیع و گسترده است و شامل مخالفت با تک تک اوامر الهی می شود؛ از جمله: غیبت کردن، دروغ گفتن، قطع رحم، پایمال کردن حقوق دیگران، بویژه عدم رعایت حقوق والدین و …
پیامبر خدا (صلی الله علیه و اله) فرمودند: «هر که حقی از حقوق برادر مسلمان خود را پایمال سازد، خداوند برکت روزی را بر او حرام گرداند مگر آنکه توبه کند.» (همان، ح7200)
گاهی اوقات حتی بدلیل فراموش کردن دادن خیرات و نیکی برای اموات، بویژ پدر و مادر، برکت از زندگی انسان می رود!
– طرح یک سؤال:
چرا برخی از افرادی که اهل گناهند و چه بسا دین و ایمان هم ندارند، دارای مال و اموال بسیار و آسایش در زندگی هستند؟
– جواب:
اینکه گفتیم: مهمترین عامل بی برکتی گناه است، مربوط به کسانی است که اهل ایمانند و به بیان دیگر: گذاشتن این شرط (گناه نکردن) برای برکت در مال و روزی، مربوط به کسانی است که در کلاس ایمان، ثبت نام کرده اند!
برای واضح شدن مطلب، مثالی می زنیم:
دانشگاه، برای کسی شرط و شروط می گذارد که در کنکور قبول شده و ثبت نام کرده است؛ مثلا شرط می کند که: اگر دانشجو نمره ی کمتر از 12 بگیرد و یا معدل کل او کمتر از 14 شود و یا مقررات دانشگاه را رعایت نکند، مشروط خواهد شد؛ اما این دانشگاه هیچگاه برای کسانی که تلاش نکرده اند و در کنکور شرکت نکرده اند؛ شرط و شروطی نمی گذارد!
لذا تمام این شروط و سخت گیری ها به نفع دانشجو است و نشانه ی ارزش قائل شدن برای او است. «تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل»
خداوند در سوره ی زخرف آیه ی 33 می فرماید: «و لو لا ان یکون الناس امة واحدة لجعلنا لمن یکفر بالرحمن لبیوتهم سقفا من فضة و معارج علیها یظهرون»؛ اگـر تمکن کفار از مواهب مادى سبب نمى شد که همه مردم، امت واحد گمراهى شوند ما براى کسانى که کافر مى شدند خانه هائى قرار مى دادیم با سقفهائى از نقره و نردبانهائى که از آن بالا روند!
2- مال حرام
تلاش در کسب روزی حلال از عوامل مؤثر برکت و گسترش در رزق و روزی است. متأسفانه چون بیشتر مردم امروز می خواهند ره صد ساله را یک شبه بپیمایند و گوی سبقت را در چشم هم چشمی از یکدیگر بربایند، تحمل و صبر در رسیدن به مال حلال را نداشته، می خواهند هر چه سریع تر و از هر راهی، به مال زیاد دست یابند!
امام جواد یا امام هادی (علیهما السلام) به داود صرمی فرمودند: « ای داود! مال حرام رشد نمی کند و اگر هم رشد کند برای صاحبش برکتی ندارد و اگر از آن چیزی انفاق کند پاداشی نخواهد دید و آنچه پس از خود بر جای گذارد، ره توشه او بسوی دوزخ اسـت.» ( میزان الحکمة، ج1، ح1704)
3- خیانت، دزدی، شراب خواری و زنا
پیامبر خدا (صلی الله علیه و اله) فرمودند: «چهار چیز است که اگر یکی از آنها به خانه ای در آید، آن را ویران کند و از برکت، آبادان نشود: خیانت، دزدی، شرابخواری و زنا (اعاذنا الله من شرور انفسنا)
الف ) نکات مهم در طلب روزی
1-روزی رسان خداست
باور کنیم که روزی رسان خدا است:«ان الله هو الرزاق ذو القوة المتین»؛ خدا روزی رسان است و اوست دارنده ی نیرویی سخت استوار. (سوره ی الذاریات، 58) دانستن اینکه خداوند روزی رسان است، با «باور» این مطلب، تفاوتی بسیار دارد و در اثر امتحانات مختلف معلوم می شود، چه کسانی اهل یقین هستند.«ان ربک یبسط الرزق لمن یشاء و یقدر انه کان بعباده خبیرا بصیرا»؛ پروردگار تو در رزق هر کس که بخواهد گشایش می دهد یا تنگ می گیرد؛ زیرا او به بندگانش آگاه و بینا است. (سوره الاسراء،30)
2- معیار، برای طلب روزی
امام حسن (علیه السلام) فرمود: «در طلب روزی مانند کسی که برای چیره شدن (بر دشمن) پیکار می کند، کوشش مکن و به تقدیر نیز چندان تکیه مکن که از کار و کوشش دست کشی؛ زیرا در جستجوی فضل و روزی خدا برآمدن، از سنت است و پوییدن راه اعتدال در طلب روزی، از عفت است. نه عفت، روزی را از انسان دور می کند و نه حرص، روزی زیاد می آورد؛ چه، روزی قسمت شده است و حرص زدن موجب افتادن در ورطه ی گناهان می شود.» (میزان الحکمة،ج5، ح 7150)
لذا از طرفی نیازی نیست همه ی هم و غم و فکر خود را صرف بدست آوردن روزی کنیم؛ زیرا میزان روزی ما، (به شرط کار و تلاش در حد لازم) مقدر شده است؛ از طرف دیگر نیز، نباید بدلیل اعتقاد به مقدر شدن روزی، کار و تلاش را ترک کنیم؛ زیرا یکی از سنت های الهی و شرط در روزی، کار و تلاش است.
3- فرق روزی با حقوق
یک نکته که باید جدا به آن توجه کنیم آن است که بدانیم روزی با حقوق و درامد عادی که با کسب و کار بدست می آوریم تفاوت دارد. حقوق دادن مستند به بندگان است ولی روزی مستند به خداوند است . حقوق و دست مزد ها مشخص است, ولی خدای متعال گاهی از جایی روزی انسان را می دهد که قابل محاسبه نیست. ممکن است روزی از طریق برکت در مال و عمر باشد. شما حساب کنید یک کارمند چقدر حقوق می گیرد و اگر بخواهد با حقوق خود خانه ای تهیه کند چقدر طول می کشد, مطابق این حساب نباید کارمندان خانه داشته باشند, در حالتی که اکثر مردم و کارمندان و حتی کارگران خانه دارند و یا موفق به خانه خریدن می شوند, خانه دار شدن افراد در اکثر موارد مستند به روزی خداوند است نه حقوق و مزایای محدود کارمندی و کارگری.
ب ) عوامل برکت در مال
1- داشتن ایمان و تقوا
یکی از عوامل مهم برکت زا در زندگی، داشتن ایمان و کسب تقوا می باشد. خداوند در قرآن کریم می فرماید: «و لو ان اهل القری امنوا واتقوا لفتحنا علیهم برکات من السماء والارض؛ اگر مردم قریه ها ایمان آورده و پرهیزکاری پیشه کرده بودند، برکت های آسمان و زمین را به رویشان می گشودیم» (سوره اعراف، 96)
از مهمترین عوامل برکت در رزق و روزی، داشتن ایمان و تقوا (عمل به واجبات و ترک محرمات) است. امام رضا (علیه السلام) فرمود: «خدای عز و جل به یکی از پیامبران خود وحی فرمود که: هر گاه اطاعت شوم خشنود گردم و چون خشنود گردم برکت دهم و برکت من بی پایان است.» (میزان الحکمة، ج1، ح1700)
2- قرض دادن به یکدیگر
قرض دادن به دیگران نیز، به زندگی انسان برکت می دهد؛ در حدیثی که از حضرت رسول (صلی الله علیه و اله) نقل شده است، «وام دادن به یکدیگر» را از عوامل برکت زا برشمرده اند.
3- با وضو بودن
«اگر کسی بی وضو در طلب حاجت خود برود و نیازش برآورده نشود، جز خویشتن، کسی را سرزنش نکند.» (تفسیر موضوعی قرآن کریم، ج17، ص281)
4- بیداری، هنگام بین الطلوعین
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله) فرمودند: «خدایا برکت را در صبحگاهان، برای امت من قرار ده … اگر کسی خواهان رفع نیاز است، صبحگاهان به سوی آن شتابد؛ زیرا من از خدای سبحان خواستم که روزی را صبحگاهان برای امت من قرار دهد.»
5- عدم کسالت و تنبلی در کار
«در تحصیل روزی کسالت نورزید، زیرا گذشتگان ما با تلاش و سرعت، به دنبال کار می رفتند.»(همان)
6-اعتدال، میانه روی و قناعت در زندگی
امام علی (علیه السلام) می فرمایند: «لا کنز اغنی من القناعة و لا مال اذهب للفاقة من الرضی بالقوت. و من اقتصر علی بلغة الکفاف فقد انتظم الراحة و تبوأ خفض الدعة؛ هیچ گنجی بی نیازکننده تر از قناعت، و هیچ مالی در فقرزدایی، از بین برنده تر از رضایت دادن به روزی نیست و کسی که به اندازه کفایت زندگی از دنیا بردارد به آسایش دست یابد و آسوده خاطر گردد.» (نهج البلاغة، حکمت 371)
قناعت توانگر کند مرد را * خبر کن حریص جهانگرد را (سعدی)
امام در حدیثی دیگر فرمودند: «کفی بالقناعة ملکا و بحسن الخلق نعیما؛ آدمی را قناعت برای دولتمندی و خوش خلقی برای فراوانی نعمت ها کافی است.» (حکمت 229)
7- احسان به مردم، بویژه به اهل خانه
امام صادق (علیه السلام) فرمود: «هر که با خانواده ی خود نیکوکار باشد، روزیش زیاد می شود.» (همان، ح7185)
8- خوش اخلاقی
امام علی (علیه السلام) فرمود: «گنجهای روزی، در اخلاق خوش نهفته است.» (همان، ح 7188)
9- اطعام کردن
پیامبر خدا (صلی الله علیه و اله) فرمودند: «روزی کسی که اطعام می کند، سریعتر از فرو رفتن کارد در کوهان شتر، به سویش می آید.» (همان، ح 7190)
10- قرض دادن
امام علی (علیه السلام) فرمود: «کمک مالی کردن به برادر دینی، روزی را زیاد می کند.» (همان، ح 7199)
11- امانتداری
حضرت در حدیثی دیگر فرمودند: «امانتداری روزی را زیاد می کند.»
12- دعا کردن در حق مؤمنین
امام باقر (علیه السلام) فرمود: «پشت سر برادرانت دعا کن، که این کار روزی را به طرف تو سرازیر می کند.» (همان، ح 7193)
13- پاکیزگی و طهارت
به رسول خدا (صلی الله علیه و اله) عرض شد: دوست دارم روزیم زیاد شود؛ فرمود: پیوسته در حال طهارت و پاکیزگی باش، روزیت افزایش می یابد.»
با استفاده از کلام حضرت نتیجه می گیریم که پاک بودن از آلودگیها و نجاسات، در جلب روزی مؤثر است و شاید بتوان گفت: چون وضو گرفتن نیز نوعی پاکی از آلودگی ها می باشد، می توان با دائم الوضو بودن، جلب روزی کرد.
14- صدقه دادن
امام علی (علیه السلام) فرمود: «با صدقه دادن، روزی را فرود آورید.» (همان، ح 7196)
15- پرداخت حقوق شرعیه (خمس و زکات)
امام باقر (علیه السلام) فرمود: «زکات دادن، روزی را می افزاید.»
16- نیت پاک
امام علی (علیه السلام) فرمود: «هر که خوش نیت باشد، روزیش زیاد می شود.» (همان، ح 7198)
17- نماز شب
آیت الله قاضی (رضوان الله تعالی علیه) فرمودند: «دنیا می خواهی نماز شب بخوان، آخرت می خواهی نماز شب بخوان».
ج ) عواملی که برکت را می برد .
1- گناه
مهمترین عامل بی برکتی در زندگی، «گناه کردن» است:
امام باقر (علیه السلام) فرمودند: «بنده گناه می کند و به سبب آن روزی از او گرفته می شود.» (میزان الحکمة، ج 5، ح7199)
دوست عزیز! بستر گناه، بسیار وسیع و گسترده است و شامل مخالفت با تک تک اوامر الهی می شود؛ از جمله: غیبت کردن، دروغ گفتن، قطع رحم، پایمال کردن حقوق دیگران، بویژه عدم رعایت حقوق والدین و …
پیامبر خدا (صلی الله علیه و اله) فرمودند: «هر که حقی از حقوق برادر مسلمان خود را پایمال سازد، خداوند برکت روزی را بر او حرام گرداند مگر آنکه توبه کند.» (همان، ح7200)
گاهی اوقات حتی بدلیل فراموش کردن دادن خیرات و نیکی برای اموات، بویژ پدر و مادر، برکت از زندگی انسان می رود!
– طرح یک سؤال:
چرا برخی از افرادی که اهل گناهند و چه بسا دین و ایمان هم ندارند، دارای مال و اموال بسیار و آسایش در زندگی هستند؟
– جواب:
اینکه گفتیم: مهمترین عامل بی برکتی گناه است، مربوط به کسانی است که اهل ایمانند و به بیان دیگر: گذاشتن این شرط (گناه نکردن) برای برکت در مال و روزی، مربوط به کسانی است که در کلاس ایمان، ثبت نام کرده اند!
برای واضح شدن مطلب، مثالی می زنیم:
دانشگاه، برای کسی شرط و شروط می گذارد که در کنکور قبول شده و ثبت نام کرده است؛ مثلا شرط می کند که: اگر دانشجو نمره ی کمتر از 12 بگیرد و یا معدل کل او کمتر از 14 شود و یا مقررات دانشگاه را رعایت نکند، مشروط خواهد شد؛ اما این دانشگاه هیچگاه برای کسانی که تلاش نکرده اند و در کنکور شرکت نکرده اند؛ شرط و شروطی نمی گذارد!
لذا تمام این شروط و سخت گیری ها به نفع دانشجو است و نشانه ی ارزش قائل شدن برای او است. «تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل»
خداوند در سوره ی زخرف آیه ی 33 می فرماید: «و لو لا ان یکون الناس امة واحدة لجعلنا لمن یکفر بالرحمن لبیوتهم سقفا من فضة و معارج علیها یظهرون»؛ اگـر تمکن کفار از مواهب مادى سبب نمى شد که همه مردم، امت واحد گمراهى شوند ما براى کسانى که کافر مى شدند خانه هائى قرار مى دادیم با سقفهائى از نقره و نردبانهائى که از آن بالا روند!
2- مال حرام
تلاش در کسب روزی حلال از عوامل مؤثر برکت و گسترش در رزق و روزی است. متأسفانه چون بیشتر مردم امروز می خواهند ره صد ساله را یک شبه بپیمایند و گوی سبقت را در چشم هم چشمی از یکدیگر بربایند، تحمل و صبر در رسیدن به مال حلال را نداشته، می خواهند هر چه سریع تر و از هر راهی، به مال زیاد دست یابند!
امام جواد یا امام هادی (علیهما السلام) به داود صرمی فرمودند: « ای داود! مال حرام رشد نمی کند و اگر هم رشد کند برای صاحبش برکتی ندارد و اگر از آن چیزی انفاق کند پاداشی نخواهد دید و آنچه پس از خود بر جای گذارد، ره توشه او بسوی دوزخ اسـت.» ( میزان الحکمة، ج1، ح1704)
3- خیانت، دزدی، شراب خواری و زنا
پیامبر خدا (صلی الله علیه و اله) فرمودند: «چهار چیز است که اگر یکی از آنها به خانه ای در آید، آن را ویران کند و از برکت، آبادان نشود: خیانت، دزدی، شرابخواری و زنا (اعاذنا الله من شرور انفسنا)