بخشی از بدبینی به اروپا در مسئله هسته ای،حاصل یک نگاه واقعگرایانه به عرصه بین الملل است.اروپایی ها نشان داده اند که دنبال روی آمریکا هستند از سویی با توجه به تراز بالای تجاری اشان با آمریکا حاضر نیستند بخاطر ایران فشار و تحریم ِ آمریکا را بپذیرند.

اما علت اصلی بدبینی به اروپا حاصل از یک تجربه تاریخی است . ما در دولت ِ اصلاحات سه بار با اروپایی ها مذاکره کرده ایم :

1_ اواخر مهرماه ۸۲ وزرای خارجه انگلیس ، فرانسه و آلمان در سعدآباد مذاکره کردند و ایران علاوه بر پذیرش پروتکل الحاقی ، غنی سازی خود را تعلیق نمود

2 _ اما اروپایی ها به این اندازه هم راضی نشدند و در بروکسل امتیازات بالاتری را گرفتند . بر اساس توافق نامه ی بروکسل در بهمن ۸۲ ، ایران پذیرفت که ساخت قطعات و مونتاژ سانتریفیوژها را تعلیق کند.

3 _ لقمه های چرب در توافقنامه ی بروکسل ، اروپایی ها را بر آن داشت تا گام را فراتر بنهند . آنها در توافق پاریس (در آبان ۸۳) خواستار تعلیق تأسیسات هسته ای ایران و مجتمع UCF اصفهان شدند که البته دولت ِ اصلاحات هم آن را پذیرفت

اما اروپایی های ِ طماع و مطیع آمریکا در سال ۸۴ درخواستشان یک چیز بود : “تعلیق همیشگی تاسیسات و فعالیت های هسته ای ” . آن موقع بود که رهبری دستور از سرگیری تاسیسات و فعالیت های هسته را دادند و برخلاف نظر اروپا و آمریکا ، فعالیتها و تاسیسات هسته ای شروع به فعالیت مجدد نمود . پس بدبینی ایران به اروپا یک توهم نیست بلکه تجربه ای است که میخواهد “دو بار از یک سوراخ گزیده نشود” .(پیام آزادگان)

مهدی فضائلی تحلیلگر مسائل سیاسی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، با اشاره به خروج آمریکا از برجام، اظهار داشت: ما در مذاکرات دیپلماتیک و در بسیاری از صحنه‌های دیگر باید تاریخچه روابط را در نظر داشته باشیم چرا که در درون این سوابق تجربیات گرانبهایی وجود دارد. بعضا برای بدست آوردن این تجربیات هزینه‌های زیادی داده شده است. اگر از این تجربیات استفاده نشود چه بسا با تجربیات جبران‌ناپذیری روبرو شویم.

وی با اشاره به عدم استقبال اروپا از تصمیم آمریکا برای خروج از برجام تصریح کرد:‌ ما در مواجه با اروپا و دخالت‌های استعمارگرانه‌ای که در تاریخ دیپلماتیک ایران داشته، تجربیات ارزشمندی را در اختیار داریم. کشورهای اروپایی در همین مسئله هسته‌ای سابقه بدعهدی و خلف وعده را دارند.

فضائلی خاطرنشان کرد: کشورهای اروپایی در اوایل دهه 80 مذاکراتی را در رابطه با فعالیت‌های هسته‌ای کشورمان برگزار کردند که نتیجه آن مذاکرات منجر به امضای توافقنامه‌هایی از جمله توافقنامه پاریس، سعد آباد و بروکسل شد. متاسفانه اروپا به قدری در انجام تعهدات خود ذیل این توافق‌نامه‌ها بدعهدی کرد که آقای روحانی که آن زمان دبیر شورای عالی امنیت ملی و مسئول مذاکرات هسته‌‌ای با اروپایی‌ها بود، در نامه‌‌ای به رهبران کشورهای اروپایی اعتراض ایران به عدم پایبندی این کشورها به تعهداتشان را با صراحت اعلام کرد.

این تحلیلگر مسائل سیاسی با بیان اینکه نهایتا مذاکرات ایران با اروپایی‌ها به بن بست رسید و باعث شد که با روی کار آمدن دولت نهم، به دستور رهبر معظم انقلاب فعالیت‌های هسته‌ای به حال سابق بازگردد، اظهار داشت: امروز نیز همان کشورها که در مذاکرات قبلی با ایران به تعهدات خود پایبند نبودند یکی از طرف‌های برجام هستند. ما در طی اجرای برجام نیز شاهد همکاری کشورهای اروپایی با آمریکا در کارشکنی علیه منافع ایران بودیم. تذکری که رهبر معظم انقلاب دادند کاملا هوشمندانه و منطبق با مسائل دیپلماتیک بود.

وی با اشاره به عکس‌العمل دولت در قبال عدم تعهد کتبی کشورهای اروپایی برای انجام تعهداتشان در برجام گفت: براساس توافق صورت گرفته در برجام، ایران می‌توانست بلافاصله پس از خروج آمریکا از برجام، واکنش متقابل نشان دهد ولی جمهوری اسلامی برای نشان دادن حسن نیت خود و همچنین برای اتمام حجت با کشورهای غربی تصمیم گرفت مذاکراتی با اروپایی‌ها داشته باشد که اگر نتیجه بخش نبود، جمهوری اسلامی باید از برجام خارج شود و مسیر خود را ادامه دهد.

فضائیلی تصریح کرد: ما از امروز تعهدی در قبال برجام نداریم و اگر مذاکرات هفته‌های آینده نتیجه بخش نبود، به طریق اولی هیچ تعهدی نخواهیم داشت و باید هرچه زودتر عقب‌افتادگی‌ها را از سر بگیریم.

این تحلیلگر مسائل سیاسی درباره بزک کردن دوباره برجام توسط برخی حامیان آن و روزنامه‌های جریان اصلاح‌طلب اظهار داشت: این جریان از یک طرف برای اینکه به روی خودشان نیاورند چه وعده‌هایی در آن زمان به مردم دادند اینگونه برخورد می‌کنند. برخی هم دلبسته غرب و مرعوب آن هستند که موجب می‌شود اینگونه برخورد شود.

تسنیم، ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۷