در زمان حیات ائمه اطهار(ع)، غالبا شیعیان اجازه عزاداری نداشتند[۲] ولی نقل‌هایی از عزاداری اهل بیت(ع) برای حضرت زهرا(س) رسیده است.[۳] حضرت علی(ع) در زمان دفن حضرت فاطمه(س) به عزاداری پرداخت و خطاب به رسول الله(ص) از مظلومیت حضرت فاطمه(س) سخن گفت.[۴] همچنین از امام صادق(ع) نقل شده است که برای حضرت زهرا(س) عزاداری می‌کردند و در روضه خود از ماجرای سقط حضرت محسن(ع) و کتک خوردن حضرت زهرا(س)، یاد کرده‌اند.[۵] قاضی عبدالجبار معتزلی (متوفی سال ۴۱۵ق) در کتاب دلائل النبوة گزارش کرده است: عده‌ای از شیعیان در مناطقی از جمله مصر، دمشق، بغداد، الرمله، عسقلان و جبل السماق برای حضرت زهرا (س) و فرزندش حضرت محسن (ع) عزادای می‌کردند.[۶] ابن اثیر معتقد است هر زمانی که شیعه صاحب قدرت بوده، به عزاداری برای اهل بیت(ع)‌ پرداخته است. دولت‌های آل بویه،‌حمدانیون و فاطمیون در مصر از جمله دوره‌هایی است که او مثال می‌زند.[۷] پی‌نوشت:
2. المصنف ، عبد الرزاق، ج۳ ، ص ۵۵۷.
3. خصیبی، الهدایه الکبری، ص ۴۰۸؛ بحرانی، العوالم، ج۱۱،‌ص۴۴۲.
4. کلینی،‌ الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱،‌ص ۴۵۸و۴۵۹؛ شیخ مفید، الأمالی، ص ۲۸۲.
5. خصیبی، الهدایه الکبری، ص ۴۰۸؛ بحرانی، العوالم، ج۱۱،‌ص۴۴۲.
6. قاضی عبدالجبار، تثبیت دلائل النبوة، ۱۴۲۷ق، ج۲، ص۵۹۵.
7. ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ترجمه عباس خلیلی، ج۸، ص۵۴۹.
به نقل از پایگاه ویکی شیعه