فلاح السائل، قال رحمه الله، ذکر الکراجکی فی کتاب کنز الفوائد، قال جاء فی الحدیث أن أبا جعفر المنصور خرج فی یوم جمعة متوکئا على ید الصادق جعفر بن محمد (ع)، فقال رجل یقال له رزام مولى خالد بن عبد الله من هذا الذی بلغ من خطره ما یعتمد أمیر المؤمنین على یده، فقیل له هذا أبو عبد الله جعفر بن محمد الصادق (ع)، فقال إنی و الله ما علمت لوددت أن خد أبی جعفر نعل لجعفر ثم قام فوقف بین یدی المنصور، فقال له أسأل یا أمیر المؤمنین؟ فقال له المنصور سل هذا، فقال إنی أریدک بالسؤال فقال له المنصور سل هذا، فالتفت رزام إلى الإمام جعفر بن محمد (ع) فقال له أخبرنی عن الصلاة و حدودها فقال له الصادق (ع) للصلاة أربعة آلاف حد لست تؤاخذ بها فقال أخبرنی بما لا یحل ترکه و لا تتم الصلاة إلا به فقال أبو عبد الله (ع) لا یتم الصلاة إلا لذی طهر سابغ و تمام بالغ غیر نازغ و لا زائغ عرف فوقف و أخبت فثبت فهو واقف بین الیأس و الطمع و الصبر و الجزع کأن الوعد له صنع و الوعید به وقع یذل عرضه و یمثل غرضه و بذل فی الله المهجة و تنکب إلیه المحجة غیر مرتغم بارتغام یقطع علائق الاهتمام بعین من له قصد و إلیه وفد و منه استرفد فإذا أتى بذلک کانت هی الصلاة التی بها أمر و عنها أخبر و إنها هی الصلاة التی تنهى عن الفحشاء و المنکر فالتفت المنصور إلى أبی عبد الله (ع) فقال یا أبا عبد الله لا نزال من بحرک نغترف و إلیک نزدلف تبصر من العمى و تجلو بنورک الطخیاء فنحن نعوم فی سبحات قدسک و طامی بحرک .در حدیث آمده که: ابو جعفر منصور [خلیفه عباسى ] در روز جمعه اى در حالى که بر دست حضرت صادق جعفر بن محمد علیه السلام تکیه زده بود، بیرون آمد. مردى- که رزام آزاد شده خالد [یا: خادم ] بن عبد الله نامیده مى شد- گفت: این کیست که آنقدر در نزد امیر المؤمنین یعنى منصور ارجمند است که بر دست او تکیه زده است؟گفته شد: او، جعفر بن محمد صادق- صلى الله علیه- است؟وى گفت: به خدا سوگند، نمى دانستم [اگر مى دانستم ] بى گمان آرزو مى کردم که گونه ابى جعفر [منصور، بر زیر] نعلین جعفر مى بود. سپس در جلو منصور ایستاد و گفت: اى امیر المؤمنین! آیا اجازه هست سؤالى بکنم؟ منصور گفت: از ایشان [یعنى امام صادق علیه السلام ] بپرس. [وى گفت: مى خواهم از تو بپرسم. منصور گفت: از او بپرس.] رزام رو به امام جعفر بن محمد علیه السلام کرد و گفت: مرا از نماز و حدود و احکام آن خبر ده. حضرت صادق علیه السلام فرمود: نماز چهار هزار حد و حکم دارد که تو از همه آنها مورد بازخواست قرار نمى گیرى. گفت: تنها حدود و احکامى را که ترک کردن آن جایز نیست و نماز جز به آن کامل نمى گردد، بفرما.امام صادق علیه السلام فرمود: نماز کسى تمام و کامل است که طهارت کامل داشته، و کامل و بالغ بوده «1»، و ساتر داشته باشد، و راست بایستد، و نسبت به خدا شناخت و معرفت داشته و در پیشگاه او بایستد، و آرام گرفته و اظهار خشوع و تواضع نموده و قرار بگیرد، آنگاه میان حالت نومیدى و آزمندى، و شکیبایى و بى تابى بایستد، به گونه اى که گویى نوید پروردگار تنها متوجه او، و وعده عذاب تنها براى اوست، و دارایى [یا: آرمانهاى ] خویش را در راه خدا بذل نموده و تمام اهداف [یا: وجود و تعلقات ] خود را خیال انگاشته، و نفس خود و هر چیز ارجمند در نزد خویش را در راه خشنودى خداوند بذل نموده، و بدون اینکه انتظار چیزى را بکشد، پیش به سوى او، راه راست را طى نماید، و وابستگى هاى اهتمام به غیر او را با چشم توجه به خداوندى که قصد سیر به سوى او را نموده و مى خواهد به درگاه او وارد شده، قطع نماید، و از او اجازه ورود بگیرد.هر گاه کسى این چنین عمل کند، نمازش همان نمازى خواهد بود که به خواندن آن امر، و در باره آن گفته شده است که: « براستى نماز انسان را از کردار و گفتار زشت و ناپسند باز مى دارد.» آنگاه منصور رو به امام صادق علیه السلام نمود و عرض کرد: اى ابا عبد الله، ما پیوسته از دریاى [علم ] تو استفاده نموده، و به سوى تو نزدیکى مى جوییم، ما را از کورى باطنى بینا گردانیده، و به نور هدایت خویش، تاریکى و امور پیچیده را روشن مى نمایى، لذا ما همواره در انوار پاکیزه و دریاى لبریز دانش تو شناور هستیم. پی نوشت:«1» در مدرک این حدیث، کتاب« کنز الفوائد» به جاى این عبارت آمده است: و اهتمام تمام داشته. بحار الأنوار (ط – بیروت)، ج 47، ص: 185