از امام رضا(علیه السلام) درباره معنى قناعت پرسیدند؛ امام فرمود: قناعت باعث خویشتن داری، ارجمندی و آسوده شدن از زحمت فزون خواهی و بندگی در برابر دنیاپرستان است. راه قناعت را جز دو کس نپیماید: عبادت پیشه ای که خواهان مزد آخرت است، یا بزرگواری که از مردمان فرومایه و پست دوری می کند».[ بحارالانوار، ج75، ص 349.]شخصی به نام عبّاسى می گوید: از امام رضا(علیه السلام) براى خرج خانواده اجازه خواستم. فرمودند: «بین المکروهین؛ میان دو حدّ ناپسند باشد.» گفتم: «فدایت شوم. سوگند به خدا، نمى دانم دو حدّ ناپسند کدام است.» فرمودند:
«خدایت بیامرزاد. آیا نمى دانى که خداى بزرگ اسراف و اقتار (تنگ گیرى در خرج و مصرف) هر دو را مکروه و ناپسند خوانده است؟»
آن گاه امام(علیه السلام) این آیه را خواندند:
(((وَ الَّذِینَ إِذا أَنْفَقُوا لَمْ یُسْرِفُوا وَ لَمْ یَقْتُرُوا، وَ کانَ بَیْنَ ذلِکَ قَواماً)))[ فرقان(25)، آیه 67.]؛
«[بندگان خداى رحمان] کسانی اند که وقتی خرج کنند، نه اسراف کنند، نه تنگ چشمى نشان دهند و میان این [دو حالت]، حد قوام (معتدل) خواهد بود.»[ الخصال، ص55.]