برخی نکات تازه پیرامون کووید ۱۹

عصراسلام: تاکنون تفاوتی در شدت بیماری و خصوصیات متفاوت از نظرگاه تشخیصی و نشانه های آن از سوی درمانگران گزارش نشده است. تجربه شخصی من و گزارشات برخی همکاران درمان گر حکایت از کاهش میانگین سن بیماران نسبت به موج های پیش است و  این بار افراد میانسال و جوانتر بیشتری درگیر هستند.این یک گزارش صرف است و تا انتشار آمار دقیق نمی توان آن را مبنا قرار داد.

پژوهشهای انتشار یافته نشان می دهد هیچ تفاوتی میان گروه های خونی از نظرگاه شدت بیماری و استعداد ابتلا وجود ندارد و تصورات اولیه ابتلا بیشتر در گروه خونی A و کمتر در گروه O فاقد مبناست.

دلایل شیب تندتر میزان ابتلا در موج چهارم  بایستی بصورتی دقیق از سوی مراجع اپیدمیولوژیست و ویروس شناس بررسی دقیق شود و فرایند توالی یابی ویروسی و (NGS) با حجم بییشتری انجام گردد.بعید نیست نشان یک جهش ویروسی باشد.

با وجود برخی گزارشهای علمی  چاپ شده در هفته های اخیر که مدعی شدت بیماری زایی بیشتر گونه موسوم به جهش بریتانیایی ( B.1.1.7) بود ، گزارش های روزهای اخیر مدعیست شدت بیماری زایی در این گونه افزایش نیافته و فقط شدت سرایت ویروس به میزان قابل توجهی زیادتر شده است.

با وحود افزایش تجارب درمان گران و معرفی برخی داروهای جدید  ضدویروسی و ضد التهابی  و برخی درمانهای مبتنی بر آنتی بادی که اغلب در مرحله کارازمایی بالینی قرار دارند، اصول درمانی مبتنی بر تجویز آنتی ویروس، غلبه بر التهاب و دخالت در فرایندهای انعقادی است و عامل اصلی مرگ و میر در بیماران بدحال، نارسایی حاد تنفسی هایپوکسمیک ایجاد شده توسط سبستم ایمنی بیماران کووید۱۹.

در هفته‌های اخیر پژوهش‌هایی منتشر شده که بر نقش اثرگذار مصرف آسپیرین با دوز کم در کاهش قابل توجه مرگ و میر و کاهش نیاز به بستری در بخش مراقبتهای ویژه و نیاز به حمایت تنفسی مکانیکی تاکید دارد. به این‌مقاله منتشر شده در نشریه معتبر Anesthesia & Analgesia.  که توسط گروه بیهوشی و مراقبتهای ویژه دانشگاه جورج واشنگتن انجام شده توجه فرمایید.

آیا این توصیه به مصرف پیش گیرانه قرص آسپیرین با دوز کم است؟ توصیه می‌شود با پزشک خود مشورت کرده و در صورت عدم منع مصرف ، یک قرص آسپیرین هشتادمیلی گرمی روزانه مصرف کنید.

با انجام برخی اقدامات قرنطینه‌ای شدیدتر و بویژه واکسیناسیون وسیع در برخی کشورها میزان مرگ و میر بسیار کمتر شده است. واکسیناسیون در کشور ما تا امروز روند مطلوبی ندارد و لازم است در کوتاه ترین زمان ممکن و با هر روشی نسبت به واردات واکسن از هر نوعی اقدام شود. ضمن ارجداشت کوشش دانشمتدان ایرانی در تولید واکسن ایرانی نمی توان به دسترس بودن آن تا تابستان امیدوار باشیم و در کنار سیاست های قرنطینه‌ای سخت تر باید واکسن درسطح گسترده  تری وارد شود تا زنجیره انتقال بیماری شکسته شود.در غیر این صورت نمی توان موج بیماری را کنترل دایمی کرد.

نتایج داده‌های پژوهشی نشان می‌دهد واکسن‌ها از هر نوعی با وجود تفاوت‌های معنا دار در تحریک سیستم ایمنی حتی اگر توان مصونیت زایی صددرصدی نداشته باشتد سه کار مهم انجام می دهند: کاهش فوق العاده مرگ و میر، کاهش شدت بیماری و کاهش انتقال ویروس از بیماران. با مقایسه عوارض ناشی از واکسن ها با مزایای آنها می توان گزاره زیر را تجویز کرد:

واکسن بزنید! از هر نوعی که باشد و بدانید عوارض خود بیماری می‌تواند بسیار شدیدتر از واکسن باشد.

با تزریق واکسن شما عامل انتقال هیچ ویروس کرونا نبوده و هیچکدام از واکسن‌های موجود حامل ویروس ضعیف شده کرونا نمی‌باشند.

نتایج یک‌ پژوهش منتشر شده در مجله  The Lancet Respiratory Medicine نشان داده

استفاده زود هنگام از اسپری گلوکوکورتیکوئید بودزوناید در بیماران کووید-۱۹ سبب کاهش نیاز به  مراقبت اورژانسی و  کاهش مدت زمان بهبودی در این بیماران شده است. 

روش استفاده به شکل دو پاف و دو بار در روز به  مدت هفت روز از شروع علائم در بیماران کووید-۱۹ نوع خفیف شروع شده و استفاده تا رفع علائم ادامه داشته است. استفاده از این روش درمانی ارزان  توصیه می‌شود.

افشین جعفرزاده

پزشک متخصص بیهوشی و مراقبتهای ویژه و هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران