سوره اسراء آیه 23 : (وَ قَضى رَبُّکَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِیَّاهُ وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً).” پروردگارت فرمان داده که تنها او را بپرستید و نسبت به پدر و مادر نیکى کنید” 1-” قضاء” مفهوم مؤکدترى از” امر” دارد، و امر و فرمان قطعى و محکم را مى رساند و این نخستین تاکید در این مساله است.
2- قرار دادن توحید یعنى اساسى ترین اصل اسلامى در کنار نیکى به پدر و مادر تاکید دیگرى است بر اهمیت این دستور اسلامى.
3- مطلق بودن” احسان” که هر گونه نیکى را دربرمى گیرد و همچنین،” والدین” که مسلمان و کافر را شامل مى شود، سومین و چهارمین تاکید در این جمله است.
4- نکره بودن احسان (احسانا) که در این گونه موارد براى بیان عظمت مى آید پنجمین تاکید محسوب مى گردد «1».
5- توجه به این نکته نیز لازم است که فرمان، معمولا روى یک امر اثباتى مى رود در حالى که در اینجا روى نفى رفته است (پروردگارت فرمان داده که نپرستید جز او را).این ممکن است به خاطر آن باشد که از جمله” قضى” فهمیده مى شود که جمله دیگرى در شکل اثباتى در تقدیر است و در معنى چنین مى باشد: پروردگارت فرمان مؤکد داده که او را بپرستید و غیر او را نپرستید.و یا اینکه مجموع جمله” نفى و اثبات” (أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِیَّاهُ) در حکم یک جمله اثباتى است، اثبات عبادت انحصارى پروردگار
سپس به بیان یکى از مصداقهاى روشن نیکى به پدر و مادر پرداخته مى گوید:
(پاسخ سؤال شما ):
(إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُما أَوْ کِلاهُما فَلا تَقُلْ لَهُما أُفٍّ) ” هر گاه یکى از آن دو، یا هر دو آنها، نزد تو به سن پیرى و شکستگى برسند (آن چنان که نیازمند به مراقبت دائمى تو باشند) از هر گونه محبت در موردآنها دریغ مدار، و کمترین اهانتى به آنان مکن، حتى سبکترین تعبیر نامؤدبانه یعنى” اف” به آنها مگو”
(وَ لا تَنْهَرْهُما).” و بر سر آنها فریاد مزن”
(وَ قُلْ لَهُما قَوْلًا کَرِیماً).” با گفتار سنجیده و لطیف و بزرگوارانه با آنها سخن بگو” و نهایت فروتنى را در برابر آنها بنما،
(وَ اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ).” و بالهاى تواضع خود را در برابرشان از محبت و لطف فرود آر”
(وَ قُلْ رَبِّ ارْحَمْهُما کَما رَبَّیانِی صَغِیراً).” و بگو بار پروردگارا! آنها را مشمول رحمت خویش قرار ده همانگونه که در کودکى مرا تربیت کرده اند”