پیامبر گرامی اسلام ـ صلی الله علیه وآله ـ در پیشگاه خداوند از چنان جایگاه رفیعی برخوردار است که صلوات بر او دارای ثواب و پاداش بسیاری است، در روایتی آمده: (خداوند می فرماید: هیچ کس در زمان حیات پیامبر ـ صلی الله علیه وآله ـ و یا بعد از وفات او، بر او صلوات نمی فرستد مگر این که خداوند ده برابر حسنه به او می دهد)،(1) و دلیل این که بعد از آیه ذکر شده صلوات فرستاده می شود، این است که در این آیه امر شده ایم به فرستادن صلوات (صلّو علیه)، مضافاً بر این که از حضرت علی ـ علیه السلام ـ روایت شده: (هر زمان آیه شریفه (ان اللّه و ملائکته….) را قرائت کردید، صلوات بفرستید، چه در نماز و چه خارج از نماز).(2) پس فرستادن صلوات امری است جائز و راجح، اگر چه در بین نماز باشد. حال شاید این سؤال مطرح شود که مگر سخن گفتن و تکلّم در بین نماز، باطل کننده نماز نیست؟ جواب این است که هر کلامی باطل کننده نیست و بعضی چیزها استثناء شده از جمله خواندن قرآن (غیر از چهار سوره ای که سجده واجب دارد) و ذکر و دعا(3)، و صلوات هم، دعا کردن برای کسی است که خداوند و ملائکه او برای او صلوات می فرستند. هیچ یک از علماء از فرستادن صلوات در بین نماز منع نکرده اند. اما در مورد واجب یا مستحب بودن صلوات باید عرض شود که با مراجعه به متون فقهی، مشاهده می شود که فقهاء در مورد صلوات فرستادن بعد از قرائت آیه ذکر شده بحث نکرده اند بلکه محور بحثشان این است که وقتی نام مبارک پیامبر ـ صلی الله علیه وآله ـ برده می شود، فرستادن صلوات چه حکمی دارد؟ که همگی در اصل جواز و راجح بودنِ آن اتفاق دارند چه در بین نماز باشد و چه در خارج از نماز، ولی اختلافشان در وجوب یا استحباب است. عده ای از بزرگان از جمله مرحوم عاملی(4) و محدث بحرانی(5) قائل به وجوب شده اند ولی در مقابل اکثر فقها، قائل به استحباب اند(6) و حتی علامه حلی در کتاب تذکره، ادعای اجماع بر استحباب کرده است(7) و فقهاء فعلی هم، همگی قول به استحباب را پذیرفته اند.(8)
از مطالبی که بیان شد، نتیجه می گیریم که وقتی فرستادن صلوات در بین نماز هیچ اشکالی ندارد و باطل کننده ی آن نیست. فرستادن صلوات بعد از شنیدن آیه ذکر شده و بعد از نام مبارک حضرت محمد ـ صلی الله علیه وآله ـ بنابر نظر اکثر فقهاء مستحب بوده و دارای فضیلت است.

پی نوشت ها:
1. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، انتشارات دار احیاء التراث العربی، ج 16، ص 20.
2. صدوق، خصال، جامعه مدرسین، ج 2، ص 629.
3. طباطبایی یزدی، محمد کاظم، عروه الوثقی، تهران، انتشارات دار الکتب الاسلامیه، چاپ دوم، 1388ق، ص 264، باب مبطلات نماز.
4. محمد بن علی الموسوی العاملی، مدارک الاحکام، مشهد، آل البیت، چاپ اول، 1410ق، ج 3، ص 428.
5. بحرانی، یوسف، حدائق الناظره، قم، نشر اسلامی، جامعه مدرسین، ج 8، ص 463.
6. نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ هفتم، ج 10، ص 258، نقل اجماع.
7. حلی، تذکرة الفقهاء، قم، آل البیت، چاپ اول، 1414ق، ج 3، ص 232.
8. طباطبایی یزدی، محمد کاظم، عروه الوثقی، همان، ص 245.