نخست باید دانست خداوند دارای صفات ذات و صفات فعل است. صفات ذات حق تعالی مانند حیات، علم و قدرت و اراده دارای ضد نیست اما صفات فعل خداوند چنین نیستند چون به لحاظ مخلوقات تجلی می کند و موجودات دارای تکثر و تزاحم هستند. بحث شدت و ضعف تجلی صفات و براساس قابلیت یا عدم قابلیت موجودات ، صفات متضاد نسبت به آنان تجلی می کند و لازمه تدبیر و اداره جهان تجلی صفات متضاد نسبت به موجودات مختلف است و منظور توحید صفاتی داشتن یک صفت نیست بلکه یک ذات دارای توانمندی ها و صفات فراوان است و این صفات او جدا از ذات او و عارض بر او نیست.
انسان نیز که دارای یک روح است اما از همان یک حقیقت فعالیت های مختلف نشأت می گیرد. البته از نگاه اهل معرفت، تضاد صفات معنا ندارد بلکه باطن صفت غضب، رحمت است و همه صفات فعل او به قیومیت او بر می گردد و همه صفات ذات او به حی بودن او بر می گردد که او «هو الحی القیوم» است.