۱۳۹۶/۱۰/۲۱
–
۱۸۵ بازدید
سلام چه اعمالی انجام بدم که بتونم خونه بخرم؟؟
الف ) لزوم کار و تلاش بیشتر
اهمیّت کار و تلاش در مکتب جاویدان اسلام به اندازه ای است که پیشوایان معصوم (صلوات الله علیهم اجمعین) همواره بر لزوم آن تأکید فرموده و هرگونه اهمال و توجّهی را در این باره روا ندانسته اند.
در روایتی ششمین اختر تابناک آسمان ولایت و امامت انسان های تنبل را مورد سرزنش قرار داده و در این باره فرموده است: «لا تکسلوا فی طلب معایشکم فإنّ آبائنا کانوا یرکضون فیها و یطلبونها»4 در تحصیل روزی تنبلی نکنید، زیرا پدران ما در این راه می دویدند و آن را طلب می کردند.
رهبران معصوم (صلوات الله علیهم اجمعین) برای اینکه سرمشقی به دیگران بدهند، تنها به موعظه و نصیحت درباره ی کار و تلاش اکتفا نکرده اند، بلکه در بسیاری از موانع به کارهای سخت و طاقت فرسا روی می آوردند، از چوپانی گرفته تا خیاطی، زره بافی، کشاورزی و .
ب ) طلب افزایش رزق و روزی حلال
* معنای رزق و روزی حلال
1 . کسب روزی از راههای مشروع
رزق و روزی حلال رزقی است که از راههای مشروع و در چهارچوب قوانین شرع به دست آمده باشد؛ یعنی در ضمن معامله شرعی، تجارت، و یا از راه کار و تلاشی که حاصل دست رنج انسان باشد.
قرآن کریم در این باره میفرماید: «وَ أَحَلَّ اللَّهُ الْبَیْعَ وَ حَرَّمَ الرِّبا»؛ و خداوند معامله را حلال و ربا را حرام کرده است.
بنابراین سودی که از معامله به دست می آید باید مشروع و حلال باشد .
2 . پرداختن حقوق خدا
رزق حلال درآمد مشروعی است که حقوق خدا که در آن مال است پرداخته شده باشد؛ مانند خمس، زکات و…: «وَ اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَیْءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِی الْقُرْبی وَ الْیَتامی وَ الْمَساکینِ وَ ابْنِ السَّبیلِ إِنْ کُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّه…»؛ بدانید هرگونه غنیمتی به دست آورید، خمس آن برای خدا، پیامبر، و … است.
3 . نبودن حق الناس در آن مال
روزی حلال مال و سرمایهای است که حق الناسی در آن نباشد؛ یعنی مال حلالی که انسان از راه مشروع به دست آورده، اگر بدهکاری دارد، اعم از دیه، قرض و… و توانایی پرداخت آنها را دارد، باید پرداخت کند.
* عوامل زیاد شدن رزق
1. کوشش در جهت تحصیل روزی: امام صادق (ع) در این باره می فرمایند: “کسی که دنبال روزی کم باشد، این کار سبب جلب روزی زیاد برای او می شود، اگر کسی دنبال روزی کم نرود روزی بسیار را نیز از دست خواهد داد”.
2. نماز و دعا جهت زیاد شدن روزی: در کتاب کافی عنوانی در این زمینه آمده و در آن دعاهایی برای زیادی رزق ذکر شده است، از جمله امام باقر (ع) به زید شحام فرمود: برای زیاد شدن روزی، در سجده های نماز واجب این دعا را بخوان: “یَا خَیْرَ الْمَسْئُولِینَ وَ یَا خَیْرَ الْمُعْطِینَ ارْزُقْنِی وَ ارْزُقْ عِیَالِی مِنْ فَضْلِکَ الْوَاسِعِ فَإِنَّکَ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیم”ای بهترین «اى بهترین پناه سائلان و اى بهترین بخشایشگران. به من و خانواده ام از فضل وافرت روزى بخش که تو صاحب فضلى عظیم هستى».
مردى از اصحاب پیغمبر اکرم (ص) مدتى خدمت آن حضرت نیامد پس از مدتى بحضورش مشرف شد، پس رسول خدا (ص) به او فرمود: چه مانع شد که پیش ما نیایی؟
عرض کرد بیمارى و فقر و نیازمندى، حضرت به او فرمود: آیا نمی خواهی دعایى به تو یاد دهم که خداوند بیمارى و فقر را (به وسیله آن) از تو برطرف فرماید، عرض کرد اى رسول خدا رحمت و درود خدا بر تو باد آرى (آن دعا را به من تعلیم فرما)، پس حضرت فرمود بگو:
لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ تَوَکَّلْتُ عَلَى الْحَیِّ الَّذِی لَا یَمُوتُ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَمْ یَتَّخِذْ صَاحِبَةً وَ لَا وَلَداً وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ شَرِیکٌ فِی الْمُلْکِ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِیُّ مِنْ الذُّلِّ وَ کَبِّرْهُ تَکْبِیرا.
راوى گوید: مدتى بر آن مرد نگذشت که به خدمت پیغمبر (ص) مراجعت نمود و عرض کرد: اى رسول خدا، خداوند (به واسطه آن دعا) بیمارى و فقر را از من بر طرف فرمود.
3. بیداری ما بین الطلوعین (اذان صبح تا طلوع خورشید): محمد بن مسلم از امام باقر یا صادق (ع) در باره خوابیدن بعد از نماز صبح سؤال کرد، در پاسخ فرمودند: روزی در این هنگام پخش می شود و من خوش ندارم که کسی در این زمان خوابیده باشد.
همچنین امام صادق (ع) فرمود: خواب صبحگاهی شوم است و چهره آدمی را زرد و زشت می نماید، و چنین خوابی خواب افراد نامبارک است و خداوند روزی بندگان را از وقت طلوع فجر تا بیرون آمدن آفتاب تقسیم می نماید.
4. خواندن نماز شب: از امام صادق (ع) روایت شده است که مردى نزد امام از تهی دستى زبان به گله گشود و گله از حدّ گذراند تا آن جا که نزدیک بود از گرسنگى نیز گله کند. امام (ع) به او فرمود: اى مرد! آیا نماز شب مى خوانى؟ عرض کرد: آرى. امام (ع) به همراهش رو نموده و فرمود: آن کس که می پندارد که نماز شب می خواند و روز گرسنه مى ماند دروغ مى گوید. به راستى که خداى گرامى و بزرگ با نماز شب، روزى روز را بر عهده گرفته است.
اعمالی که به جا آوردن آن در فزونی روزی مؤثر است، فراوان است و ما به همین مقدار اکتفا می کنیم.
* عوامل کاهش رزق و روزی
اما برخی اسبابی را که سبب کاهش روزی می شود، به صورت خلاصه بیان می نماییم:
1.نیت: البته نیت، در هر دو جنبه (زیادی و کاهش روزی) مؤثر است. علی (ع) می فرماید: روزى مرد به قدر نیت او است. [15] مراد از این سخن این است که، نیت و قصد انسان در زیادی و کمی روزی مؤثر است، پس هر گاه قصد و همت او این باشد که بر خانواده و دیگران توسعه دهد، خداوند روزی او را زیاد می کند و اگر قصد او قرار دادن آنان در تنگنا باشد خداوند نیز او را در تنگنا قرار خواهد داد.
2. انجام بعضی کارها نیز در روایات به عنوان کاهش دهنده روزی معرفی شده است.
علی (ع) می فرماید: اموری که باعث کاهش روزی می شود عبارت است از: وا نهادن تار عنکبوت در منزل، قضای حاجت در حمام، خوردن و آشامیدن در حال جنابت، خلال کردن با چوب درخت گز، شانه کردن موی سر در حال ایستاده، نگهداشتن خاکروبه در منزل، قسم دروغ خوردن، زنا، خوابیدن بین نماز مغرب و عشا، خوابیدن هنگام صبح قبل از بیرون آمدن خورشید، اعتیاد به دروغ گفتن، زیاد به آواز لهوی گوش کردن، رد کردن انسان مستمند در شب، رعایت نکردن میانه روی در هزینه ها، قطع پیوند فامیلی.
رسول خدا (ص) فرمود: بیست خصلت سبب کاهش روزی می شود، از جمله: برهنه بلند شدن از رختخواب برای قضای حاجت، و نشستن دست ها هنگام غذا خوردن، بی احترامی به خورده های نان، سوزاندن پوست سیر و پیاز، نشستن در چارچوب درب منزل، جاروب کردن منزل در شب، نظافت منزل با گوشه لباس، خشک کردن سر و صورت با آستین، نشستن ظروف آلوده در شب، باز گذاشتن درب ظرف آب، عجله کردن در خارج شدن از مسجد، صبح زود بازار رفتن و تا شب ماندن در بازار، خرید نان از فقراء، نفرین کردن اولاد، دوختن لباس در تن، خاموش کردن چراغ با دمیدن.
ج ) پس انداز
پس انداز یعنی اینکه با تمامی فشارهای مالی که بر گرده مردم است شخص با رنج فراوان و سختیهای بسیار که بر خود هموار میکند و با گذشتن از برخی خواستههای حتی ضروری خویش و اعضای خانواده قسمتی از درآمد خود را (طی سالها یا حتی چند ده سال) پسانداز میکند به امید این که روزی بتواند با تجمیع این ثروت اندک فکری را تحقق بخشد و امری را برای خود و خانواده مهیا سازد مثلا خانه و سرپناهی ابتیاع کند و از این دست امور که همه ما به نوعی با آن روبهرو هستیم.
بزرگترین اشتباه در پسانداز کردن این است که بعضی از افراد تصور میکنند باید حتما این کار را با مبلغی هنگفت شروع کنند. البته مسلم است که هرچه مبلغ پولی که پسانداز میکنید بیشتر باشد، بهتر است. اما حتی اگر پسانداز خود را با هزار تومان هم شروع کنید، بهتر از نداشتن پسانداز است.
در حقیقت بیشتر افرادی که اهل پس اندازکردن هستند، مقدار کمی از درآمد خود را به این امر اختصاص میدهند و با تبدیل این شیوه به یک عادت رفتاری، میزان پساندازشان هرروز بیشتر و بیشتر میشود.
کسانی که تازه شروع به پسانداز کردن میکنند، باید به این نکته مهم توجه داشته باشند که اغلب افراد احساس میکنند چیزی برای پس انداز کردن ندارند و بنابراین هرگز اقدامی هم نمیکنند.
چنین افرادی ممکن است با خود بگویند روزی از همین روزها پس انداز را شروع خواهم کرد اما چون خود را عادت ندادهاند که میزانی از درآمد خود را پسانداز کنند، همه درآمد خود را خرج میکنند. پسانداز برای چنین افرادی بسیار سخت است و اغلب در زندگی خود خیلی دیر به فکر این کار میافتند.
بنابراین فردی که شروع به پسانداز میکند باید به این نکته مهم توجه داشته باشد که مهم نیست با چه میزانی از پول این کار را شروع میکند حتی اگر مبلغ کمی در ماه باشد، برای شروع کافی است.
علت مهمتر برای سخت بودن پسانداز کردن، مصرفی شدن جامعه و لذت بردن افراد از خرج کردن پول به جای پسانداز کردن آن است.
پس انداز کردن را به یک عادت رفتاری تبدیل کنید
اگرچه در طول گذر زمان، میزان درآمد افراد نسبت به گذشته افزایش مییابد اما آنها همچنان فکر میکنند پول زیادی برای پس انداز ندارند. شاید یکی از دلایل، افزایش هزینههای زندگی باشد اما بهنظر این دلیل کوچکی است. علت مهمتر برای سخت بودن پسانداز کردن، مصرفی شدن جامعه و لذت بردن افراد از خرج کردن پول به جای پسانداز کردن آن است. با این رویکرد افراد هزینههای غیرضروری را متحمل میشوند و کالاهایی را خریداری میکنند که به آن نیاز واقعی ندارند.
د ) قناعت و پس انداز
قناعت در لغت به معنای بسنده کردن به مقدار کم، از کالای مورد نیاز، و رضایت به چیزی است که نصیب شخص می شود. (طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج 4، ص 384)
قناعت یکی از راههای مهم پس انداز است چنانکه رسول گرامى اسلام (ص) فرمود: قناعت گنجى است که فانى نمى شود. نیز فرمود: قناعت مالى است که تمام نمى شود. على (ع) در این باره مى فرماید: گنجى بى نیاز کننده تر از قناعت نیست.
همچنین رسول خدا (ص) فرمود: بى نیازى به فراوانى ثروت نیست، بى نیازى تنها در روحیه بى نیازى است.امام صادق (ع) فرمود: هر کس به آنچه خدا روزیش کرده قانع باشد از بى نیازترین مردم است.و نیز فرمود: برترین بى نیازی ها قناعت است.امیر مؤمنان (ع) فرمود: قناعت سرآمد بى نیازی ها است.
ه ) دعا برای خرید خانه
اگر کسى از روى واقع ، متوسّل به پروردگار خود گردد البتّه او را اعانت و یارى خواهد نمود.
1- برای این کار بعد از وضو ،(هروقت از شبانه روز) دورکعت نماز بخوانید ودست به دعا بردارید.
2- بعد از نماز صبح ذکر بسیار شریفی وجود دارد که مرحوم شیخ عباس قمی در مفاتیح برای تعقیب نماز آن را ذکر کرده اند بسیار مجرب است ، وبا حضور قلب آن را بخوانید، وآن دعای شیخ، ابن فهد در کتاب«عدّة الدّاعى»از امام رضا علیه السّلام روایت کرده:هرکس پس از نماز صبح این کلمات را ادا کند حاجتى نخواهد مگر آنکه برایش فراهم شود،و خداوند آنچه براى او اهمیت دارد برایش آماده سازد،و آن کلمات این است:بِسْمِ اللَّهِ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ أُفَوِّضُ أَمْرِی إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِیرٌ بِالْعِبَادِ فَوَقَاهُ اللَّهُ سَیِّئَاتِ مَا مَکَرُوا لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ سُبْحَانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَ نَجَّیْنَاهُ مِنَ الْغَمِّ وَ کَذَلِکَ نُنْجِی الْمُؤْمِنِینَ حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَکِیلُ فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ یَمْسَسْهُمْ سُوءٌ مَا شَاءَ اللَّهُ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلا بِاللَّهِ مَا شَاءَ اللَّهُ لا مَا شَاءَ النَّاسُ، مَا شَاءَ اللَّهُ وَ إِنْ کَرِهَ النَّاسُ حَسْبِیَ الرَّبُّ مِنَ الْمَرْبُوبِینَ حَسْبِیَ الْخَالِقُ مِنَ الْمَخْلُوقِینَ حَسْبِیَ الرَّازِقُ مِنَ الْمَرْزُوقِینَ حَسْبِیَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِینَ حَسْبِی مَنْ هُوَ حَسْبِی حَسْبِی مَنْ لَمْ یَزَلْ حَسْبِی حَسْبِی مَنْ کَانَ مُذْ کُنْتُ لَمْ یَزَلْ حَسْبِی حَسْبِیَ اللَّهُ لا إِلَهَ إِلا هُوَ عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ وَ هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ. به نام خدا،درود خدا بر محمد و خاندانش،کارهایم را تنها به خدا واگذار میکنم چه خدا به حال بندگان خویش آگاه است (غافر آیه 45)پس خدا او را از نیرنگ آنها نگاه داشت،معبودى جز تو نیست،پاک و منزهى،همانا من از ستمکاران بودم، پس به درخواست او(یونس)پاسخ گفتیم و او را از غم رهانیدیم و بدینسان مؤمنان را رهایى میبخشیم[انبیاء:8]خدا ما را بس است و نیکو وکیلى است پس همراه با نعمت و فضل خدا و درحالیکه هیچ آسیبى به آنها نرسیده بود بازگشتند:آنچه خدا بخواهد همان میشود،هیچ نیرو و توانى نیست جز آنکه به خدا متکى است.آنچه خدا بخواهد آن میشود نه آنچه مردمان بخواهند، آنچه خدا بخواهد خواهد شد گرچه مردمان خوش ندارند،پروردگار از یارى پروردگان، آفریدگار از کمک آفریده ها،روزیدهنده از لطف روزیخواران، خداى- یکتا پروردگار جهانیان کفایتم میکند،مرا بس است آن که به حقیقت مرا بس است،مرا بس است آن که همواره مرا بس است،مرا بس است آن که همواره از آنگاه که بوده ام مرا بس بوده است،مرا بس است خدایى که معبودى جز او نیست،بر او توکل نمودم،و اوست پروردگار عرش بزرگ.
3- ملا محمدصادقی عراقی در نهایت سختی و پریشانی و بدحالی بود. به هیچ وجه برای او گشایش نمیشد تا آن که شبی در عالم خواب خدمت حضرت حجة(عج) رسید و عرض حال خود بگفت. حضرت فرمود: به نزد سید محمد سلطان آبادی برو و به دستور آن عمل کن:اول: آن که بعد از فجر صبح دست بر سینه گذارد و هفتاد مرتبه بگوید (یا فتاح)دوم: آن که مواظبت کن به خواندن:لاحَوْلَ وَلاقُوَّهَ اِلاّ بِاللهِ تَوَکَّلْتُ عَلَی الْحَیِّ الَّذی لایَمُوتُ وَ اَلْحَمْدُللِهِ الَّذی لَمْ یَتَّخِذْ صاحِبَهً وَلا وَلَداً وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ شَریکٌ فِی الْمُلْکِ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِیٌّ مِنَ الذُّلِّ وَ کَبِّرْهُ تَکْبیراً.سوم: آن که بعد از هر نماز صبح بخواند این جملات را:بِسْمِ اللهِ صَلَّی اللهُ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اُفَوِّضُ اَمْری اِلَی اللهِ اِنَّ اللهَ بَصیرٌ بِالْعِبادِ قَوْقاهُ الله سَیِّآتِ ما مَکَرُوا اِلاَّ الَهِ اِلاّ اَنْتَ سُبْحانَکَ اِنّی کُنْتُ مِنَ الظّالِمینَ فَاسْتَجِبْنا لَهُ وَ نَجَّیْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ کَذلِکَ نُنْجیِ الْمُؤمِنینَ حَسْبُنا اللهَ وَ نِعْمَ الْوَکیلِ وَ انْقَلِبُوا بِنِعْمَهً مِنَ اللهِ وَ فَضْلٍ لَمْ یَمْسَسْهُمْ سُوءُ ماشاءَاللهُ لا ماشاءَ لاحَوْلَ وَ لاقُوَّهَ اِلاّ بِاللهِ ماشاءَ اللهُ لا ماشاءَ النّاسَ ماشاءَ اللهُ اَنْ یَرَهُ النّاسَ حَسْبِیَ الرَّبُّ مِنَ الْمَرْبُوبینَ حَسْبِیَ الْخالِقُ مِنَ الْمَخْلُوقینَ حَسْبِیَ الرّازِقُ مِنَ الْمَرْزُوقینَ حَسْبِیَ اللهُ رَبُّ الْعالَمینَ حَسُبی مَنْ هُوَ حَسْبی مَنْ لَمْ یَزَلْ حَسْبی حَسْبی مَنْ کانَ مُنْذُ کُنْتَ حَسْبی حَسْبِیَ اللهُ لااِلهَ اِلاّ هُوَ عَلَیهِ تَوَکَّلْتُ وَ هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظیمِ وَ الْحَمْدُللِهِ رَبِّ الْعالَمینَ.
اهمیّت کار و تلاش در مکتب جاویدان اسلام به اندازه ای است که پیشوایان معصوم (صلوات الله علیهم اجمعین) همواره بر لزوم آن تأکید فرموده و هرگونه اهمال و توجّهی را در این باره روا ندانسته اند.
در روایتی ششمین اختر تابناک آسمان ولایت و امامت انسان های تنبل را مورد سرزنش قرار داده و در این باره فرموده است: «لا تکسلوا فی طلب معایشکم فإنّ آبائنا کانوا یرکضون فیها و یطلبونها»4 در تحصیل روزی تنبلی نکنید، زیرا پدران ما در این راه می دویدند و آن را طلب می کردند.
رهبران معصوم (صلوات الله علیهم اجمعین) برای اینکه سرمشقی به دیگران بدهند، تنها به موعظه و نصیحت درباره ی کار و تلاش اکتفا نکرده اند، بلکه در بسیاری از موانع به کارهای سخت و طاقت فرسا روی می آوردند، از چوپانی گرفته تا خیاطی، زره بافی، کشاورزی و .
ب ) طلب افزایش رزق و روزی حلال
* معنای رزق و روزی حلال
1 . کسب روزی از راههای مشروع
رزق و روزی حلال رزقی است که از راههای مشروع و در چهارچوب قوانین شرع به دست آمده باشد؛ یعنی در ضمن معامله شرعی، تجارت، و یا از راه کار و تلاشی که حاصل دست رنج انسان باشد.
قرآن کریم در این باره میفرماید: «وَ أَحَلَّ اللَّهُ الْبَیْعَ وَ حَرَّمَ الرِّبا»؛ و خداوند معامله را حلال و ربا را حرام کرده است.
بنابراین سودی که از معامله به دست می آید باید مشروع و حلال باشد .
2 . پرداختن حقوق خدا
رزق حلال درآمد مشروعی است که حقوق خدا که در آن مال است پرداخته شده باشد؛ مانند خمس، زکات و…: «وَ اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَیْءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِی الْقُرْبی وَ الْیَتامی وَ الْمَساکینِ وَ ابْنِ السَّبیلِ إِنْ کُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّه…»؛ بدانید هرگونه غنیمتی به دست آورید، خمس آن برای خدا، پیامبر، و … است.
3 . نبودن حق الناس در آن مال
روزی حلال مال و سرمایهای است که حق الناسی در آن نباشد؛ یعنی مال حلالی که انسان از راه مشروع به دست آورده، اگر بدهکاری دارد، اعم از دیه، قرض و… و توانایی پرداخت آنها را دارد، باید پرداخت کند.
* عوامل زیاد شدن رزق
1. کوشش در جهت تحصیل روزی: امام صادق (ع) در این باره می فرمایند: “کسی که دنبال روزی کم باشد، این کار سبب جلب روزی زیاد برای او می شود، اگر کسی دنبال روزی کم نرود روزی بسیار را نیز از دست خواهد داد”.
2. نماز و دعا جهت زیاد شدن روزی: در کتاب کافی عنوانی در این زمینه آمده و در آن دعاهایی برای زیادی رزق ذکر شده است، از جمله امام باقر (ع) به زید شحام فرمود: برای زیاد شدن روزی، در سجده های نماز واجب این دعا را بخوان: “یَا خَیْرَ الْمَسْئُولِینَ وَ یَا خَیْرَ الْمُعْطِینَ ارْزُقْنِی وَ ارْزُقْ عِیَالِی مِنْ فَضْلِکَ الْوَاسِعِ فَإِنَّکَ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیم”ای بهترین «اى بهترین پناه سائلان و اى بهترین بخشایشگران. به من و خانواده ام از فضل وافرت روزى بخش که تو صاحب فضلى عظیم هستى».
مردى از اصحاب پیغمبر اکرم (ص) مدتى خدمت آن حضرت نیامد پس از مدتى بحضورش مشرف شد، پس رسول خدا (ص) به او فرمود: چه مانع شد که پیش ما نیایی؟
عرض کرد بیمارى و فقر و نیازمندى، حضرت به او فرمود: آیا نمی خواهی دعایى به تو یاد دهم که خداوند بیمارى و فقر را (به وسیله آن) از تو برطرف فرماید، عرض کرد اى رسول خدا رحمت و درود خدا بر تو باد آرى (آن دعا را به من تعلیم فرما)، پس حضرت فرمود بگو:
لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ تَوَکَّلْتُ عَلَى الْحَیِّ الَّذِی لَا یَمُوتُ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَمْ یَتَّخِذْ صَاحِبَةً وَ لَا وَلَداً وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ شَرِیکٌ فِی الْمُلْکِ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِیُّ مِنْ الذُّلِّ وَ کَبِّرْهُ تَکْبِیرا.
راوى گوید: مدتى بر آن مرد نگذشت که به خدمت پیغمبر (ص) مراجعت نمود و عرض کرد: اى رسول خدا، خداوند (به واسطه آن دعا) بیمارى و فقر را از من بر طرف فرمود.
3. بیداری ما بین الطلوعین (اذان صبح تا طلوع خورشید): محمد بن مسلم از امام باقر یا صادق (ع) در باره خوابیدن بعد از نماز صبح سؤال کرد، در پاسخ فرمودند: روزی در این هنگام پخش می شود و من خوش ندارم که کسی در این زمان خوابیده باشد.
همچنین امام صادق (ع) فرمود: خواب صبحگاهی شوم است و چهره آدمی را زرد و زشت می نماید، و چنین خوابی خواب افراد نامبارک است و خداوند روزی بندگان را از وقت طلوع فجر تا بیرون آمدن آفتاب تقسیم می نماید.
4. خواندن نماز شب: از امام صادق (ع) روایت شده است که مردى نزد امام از تهی دستى زبان به گله گشود و گله از حدّ گذراند تا آن جا که نزدیک بود از گرسنگى نیز گله کند. امام (ع) به او فرمود: اى مرد! آیا نماز شب مى خوانى؟ عرض کرد: آرى. امام (ع) به همراهش رو نموده و فرمود: آن کس که می پندارد که نماز شب می خواند و روز گرسنه مى ماند دروغ مى گوید. به راستى که خداى گرامى و بزرگ با نماز شب، روزى روز را بر عهده گرفته است.
اعمالی که به جا آوردن آن در فزونی روزی مؤثر است، فراوان است و ما به همین مقدار اکتفا می کنیم.
* عوامل کاهش رزق و روزی
اما برخی اسبابی را که سبب کاهش روزی می شود، به صورت خلاصه بیان می نماییم:
1.نیت: البته نیت، در هر دو جنبه (زیادی و کاهش روزی) مؤثر است. علی (ع) می فرماید: روزى مرد به قدر نیت او است. [15] مراد از این سخن این است که، نیت و قصد انسان در زیادی و کمی روزی مؤثر است، پس هر گاه قصد و همت او این باشد که بر خانواده و دیگران توسعه دهد، خداوند روزی او را زیاد می کند و اگر قصد او قرار دادن آنان در تنگنا باشد خداوند نیز او را در تنگنا قرار خواهد داد.
2. انجام بعضی کارها نیز در روایات به عنوان کاهش دهنده روزی معرفی شده است.
علی (ع) می فرماید: اموری که باعث کاهش روزی می شود عبارت است از: وا نهادن تار عنکبوت در منزل، قضای حاجت در حمام، خوردن و آشامیدن در حال جنابت، خلال کردن با چوب درخت گز، شانه کردن موی سر در حال ایستاده، نگهداشتن خاکروبه در منزل، قسم دروغ خوردن، زنا، خوابیدن بین نماز مغرب و عشا، خوابیدن هنگام صبح قبل از بیرون آمدن خورشید، اعتیاد به دروغ گفتن، زیاد به آواز لهوی گوش کردن، رد کردن انسان مستمند در شب، رعایت نکردن میانه روی در هزینه ها، قطع پیوند فامیلی.
رسول خدا (ص) فرمود: بیست خصلت سبب کاهش روزی می شود، از جمله: برهنه بلند شدن از رختخواب برای قضای حاجت، و نشستن دست ها هنگام غذا خوردن، بی احترامی به خورده های نان، سوزاندن پوست سیر و پیاز، نشستن در چارچوب درب منزل، جاروب کردن منزل در شب، نظافت منزل با گوشه لباس، خشک کردن سر و صورت با آستین، نشستن ظروف آلوده در شب، باز گذاشتن درب ظرف آب، عجله کردن در خارج شدن از مسجد، صبح زود بازار رفتن و تا شب ماندن در بازار، خرید نان از فقراء، نفرین کردن اولاد، دوختن لباس در تن، خاموش کردن چراغ با دمیدن.
ج ) پس انداز
پس انداز یعنی اینکه با تمامی فشارهای مالی که بر گرده مردم است شخص با رنج فراوان و سختیهای بسیار که بر خود هموار میکند و با گذشتن از برخی خواستههای حتی ضروری خویش و اعضای خانواده قسمتی از درآمد خود را (طی سالها یا حتی چند ده سال) پسانداز میکند به امید این که روزی بتواند با تجمیع این ثروت اندک فکری را تحقق بخشد و امری را برای خود و خانواده مهیا سازد مثلا خانه و سرپناهی ابتیاع کند و از این دست امور که همه ما به نوعی با آن روبهرو هستیم.
بزرگترین اشتباه در پسانداز کردن این است که بعضی از افراد تصور میکنند باید حتما این کار را با مبلغی هنگفت شروع کنند. البته مسلم است که هرچه مبلغ پولی که پسانداز میکنید بیشتر باشد، بهتر است. اما حتی اگر پسانداز خود را با هزار تومان هم شروع کنید، بهتر از نداشتن پسانداز است.
در حقیقت بیشتر افرادی که اهل پس اندازکردن هستند، مقدار کمی از درآمد خود را به این امر اختصاص میدهند و با تبدیل این شیوه به یک عادت رفتاری، میزان پساندازشان هرروز بیشتر و بیشتر میشود.
کسانی که تازه شروع به پسانداز کردن میکنند، باید به این نکته مهم توجه داشته باشند که اغلب افراد احساس میکنند چیزی برای پس انداز کردن ندارند و بنابراین هرگز اقدامی هم نمیکنند.
چنین افرادی ممکن است با خود بگویند روزی از همین روزها پس انداز را شروع خواهم کرد اما چون خود را عادت ندادهاند که میزانی از درآمد خود را پسانداز کنند، همه درآمد خود را خرج میکنند. پسانداز برای چنین افرادی بسیار سخت است و اغلب در زندگی خود خیلی دیر به فکر این کار میافتند.
بنابراین فردی که شروع به پسانداز میکند باید به این نکته مهم توجه داشته باشد که مهم نیست با چه میزانی از پول این کار را شروع میکند حتی اگر مبلغ کمی در ماه باشد، برای شروع کافی است.
علت مهمتر برای سخت بودن پسانداز کردن، مصرفی شدن جامعه و لذت بردن افراد از خرج کردن پول به جای پسانداز کردن آن است.
پس انداز کردن را به یک عادت رفتاری تبدیل کنید
اگرچه در طول گذر زمان، میزان درآمد افراد نسبت به گذشته افزایش مییابد اما آنها همچنان فکر میکنند پول زیادی برای پس انداز ندارند. شاید یکی از دلایل، افزایش هزینههای زندگی باشد اما بهنظر این دلیل کوچکی است. علت مهمتر برای سخت بودن پسانداز کردن، مصرفی شدن جامعه و لذت بردن افراد از خرج کردن پول به جای پسانداز کردن آن است. با این رویکرد افراد هزینههای غیرضروری را متحمل میشوند و کالاهایی را خریداری میکنند که به آن نیاز واقعی ندارند.
د ) قناعت و پس انداز
قناعت در لغت به معنای بسنده کردن به مقدار کم، از کالای مورد نیاز، و رضایت به چیزی است که نصیب شخص می شود. (طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج 4، ص 384)
قناعت یکی از راههای مهم پس انداز است چنانکه رسول گرامى اسلام (ص) فرمود: قناعت گنجى است که فانى نمى شود. نیز فرمود: قناعت مالى است که تمام نمى شود. على (ع) در این باره مى فرماید: گنجى بى نیاز کننده تر از قناعت نیست.
همچنین رسول خدا (ص) فرمود: بى نیازى به فراوانى ثروت نیست، بى نیازى تنها در روحیه بى نیازى است.امام صادق (ع) فرمود: هر کس به آنچه خدا روزیش کرده قانع باشد از بى نیازترین مردم است.و نیز فرمود: برترین بى نیازی ها قناعت است.امیر مؤمنان (ع) فرمود: قناعت سرآمد بى نیازی ها است.
ه ) دعا برای خرید خانه
اگر کسى از روى واقع ، متوسّل به پروردگار خود گردد البتّه او را اعانت و یارى خواهد نمود.
1- برای این کار بعد از وضو ،(هروقت از شبانه روز) دورکعت نماز بخوانید ودست به دعا بردارید.
2- بعد از نماز صبح ذکر بسیار شریفی وجود دارد که مرحوم شیخ عباس قمی در مفاتیح برای تعقیب نماز آن را ذکر کرده اند بسیار مجرب است ، وبا حضور قلب آن را بخوانید، وآن دعای شیخ، ابن فهد در کتاب«عدّة الدّاعى»از امام رضا علیه السّلام روایت کرده:هرکس پس از نماز صبح این کلمات را ادا کند حاجتى نخواهد مگر آنکه برایش فراهم شود،و خداوند آنچه براى او اهمیت دارد برایش آماده سازد،و آن کلمات این است:بِسْمِ اللَّهِ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ أُفَوِّضُ أَمْرِی إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِیرٌ بِالْعِبَادِ فَوَقَاهُ اللَّهُ سَیِّئَاتِ مَا مَکَرُوا لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ سُبْحَانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَ نَجَّیْنَاهُ مِنَ الْغَمِّ وَ کَذَلِکَ نُنْجِی الْمُؤْمِنِینَ حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَکِیلُ فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ یَمْسَسْهُمْ سُوءٌ مَا شَاءَ اللَّهُ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلا بِاللَّهِ مَا شَاءَ اللَّهُ لا مَا شَاءَ النَّاسُ، مَا شَاءَ اللَّهُ وَ إِنْ کَرِهَ النَّاسُ حَسْبِیَ الرَّبُّ مِنَ الْمَرْبُوبِینَ حَسْبِیَ الْخَالِقُ مِنَ الْمَخْلُوقِینَ حَسْبِیَ الرَّازِقُ مِنَ الْمَرْزُوقِینَ حَسْبِیَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِینَ حَسْبِی مَنْ هُوَ حَسْبِی حَسْبِی مَنْ لَمْ یَزَلْ حَسْبِی حَسْبِی مَنْ کَانَ مُذْ کُنْتُ لَمْ یَزَلْ حَسْبِی حَسْبِیَ اللَّهُ لا إِلَهَ إِلا هُوَ عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ وَ هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ. به نام خدا،درود خدا بر محمد و خاندانش،کارهایم را تنها به خدا واگذار میکنم چه خدا به حال بندگان خویش آگاه است (غافر آیه 45)پس خدا او را از نیرنگ آنها نگاه داشت،معبودى جز تو نیست،پاک و منزهى،همانا من از ستمکاران بودم، پس به درخواست او(یونس)پاسخ گفتیم و او را از غم رهانیدیم و بدینسان مؤمنان را رهایى میبخشیم[انبیاء:8]خدا ما را بس است و نیکو وکیلى است پس همراه با نعمت و فضل خدا و درحالیکه هیچ آسیبى به آنها نرسیده بود بازگشتند:آنچه خدا بخواهد همان میشود،هیچ نیرو و توانى نیست جز آنکه به خدا متکى است.آنچه خدا بخواهد آن میشود نه آنچه مردمان بخواهند، آنچه خدا بخواهد خواهد شد گرچه مردمان خوش ندارند،پروردگار از یارى پروردگان، آفریدگار از کمک آفریده ها،روزیدهنده از لطف روزیخواران، خداى- یکتا پروردگار جهانیان کفایتم میکند،مرا بس است آن که به حقیقت مرا بس است،مرا بس است آن که همواره مرا بس است،مرا بس است آن که همواره از آنگاه که بوده ام مرا بس بوده است،مرا بس است خدایى که معبودى جز او نیست،بر او توکل نمودم،و اوست پروردگار عرش بزرگ.
3- ملا محمدصادقی عراقی در نهایت سختی و پریشانی و بدحالی بود. به هیچ وجه برای او گشایش نمیشد تا آن که شبی در عالم خواب خدمت حضرت حجة(عج) رسید و عرض حال خود بگفت. حضرت فرمود: به نزد سید محمد سلطان آبادی برو و به دستور آن عمل کن:اول: آن که بعد از فجر صبح دست بر سینه گذارد و هفتاد مرتبه بگوید (یا فتاح)دوم: آن که مواظبت کن به خواندن:لاحَوْلَ وَلاقُوَّهَ اِلاّ بِاللهِ تَوَکَّلْتُ عَلَی الْحَیِّ الَّذی لایَمُوتُ وَ اَلْحَمْدُللِهِ الَّذی لَمْ یَتَّخِذْ صاحِبَهً وَلا وَلَداً وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ شَریکٌ فِی الْمُلْکِ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِیٌّ مِنَ الذُّلِّ وَ کَبِّرْهُ تَکْبیراً.سوم: آن که بعد از هر نماز صبح بخواند این جملات را:بِسْمِ اللهِ صَلَّی اللهُ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اُفَوِّضُ اَمْری اِلَی اللهِ اِنَّ اللهَ بَصیرٌ بِالْعِبادِ قَوْقاهُ الله سَیِّآتِ ما مَکَرُوا اِلاَّ الَهِ اِلاّ اَنْتَ سُبْحانَکَ اِنّی کُنْتُ مِنَ الظّالِمینَ فَاسْتَجِبْنا لَهُ وَ نَجَّیْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ کَذلِکَ نُنْجیِ الْمُؤمِنینَ حَسْبُنا اللهَ وَ نِعْمَ الْوَکیلِ وَ انْقَلِبُوا بِنِعْمَهً مِنَ اللهِ وَ فَضْلٍ لَمْ یَمْسَسْهُمْ سُوءُ ماشاءَاللهُ لا ماشاءَ لاحَوْلَ وَ لاقُوَّهَ اِلاّ بِاللهِ ماشاءَ اللهُ لا ماشاءَ النّاسَ ماشاءَ اللهُ اَنْ یَرَهُ النّاسَ حَسْبِیَ الرَّبُّ مِنَ الْمَرْبُوبینَ حَسْبِیَ الْخالِقُ مِنَ الْمَخْلُوقینَ حَسْبِیَ الرّازِقُ مِنَ الْمَرْزُوقینَ حَسْبِیَ اللهُ رَبُّ الْعالَمینَ حَسُبی مَنْ هُوَ حَسْبی مَنْ لَمْ یَزَلْ حَسْبی حَسْبی مَنْ کانَ مُنْذُ کُنْتَ حَسْبی حَسْبِیَ اللهُ لااِلهَ اِلاّ هُوَ عَلَیهِ تَوَکَّلْتُ وَ هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظیمِ وَ الْحَمْدُللِهِ رَبِّ الْعالَمینَ.