خانه » همه » مذهبی » خوارج و ناصبی

خوارج و ناصبی


خوارج و ناصبی

۱۳۹۵/۰۲/۲۹


۵۰۵ بازدید

چرا به خوارج نواصب هم می گویند؟

کلمه نصب در لغت، به معنای اظهار داشتن چیزی، درد، بلا و شر است.{1}نصب به معنای عداوت امیر المؤمنین(ع) استعمالی است به حذف متعلق که عداوت باشد.{2}بعضی از لغویون، نواصب را به قومی معنا کرده اند که معتقد به بغض ورزیدن به علی(ع) باشند.{3}
فقیهان شیعه در معنای ناصبی اختلاف نظر دارند. بیش تر فقیهان کسی را که اظهار عداوت نسبت به اهل بیت(علیهم السلام) نماید، ناصبی می نامند. بنابر فتوای بعضی فقیهان معاصر، اظهار عداوت و بغض نسبت به علی(ع) موجب ناصبی شدن نمی شود، بلکه ناصبی کسی است که معتقد باشد عداوت ورزیدن نسبت به علی(ع) جز دین است.{4}
مرحوم مظفر دوست داشتن اهل بیت(علیهم السلام) را از ضروریات اسلام که شیعه و سنی بر آن اتفاق نظر دارند، می داند. وی ناصبی ها را دشمنان اهل بیت(علیهم السلام) می داند که با این کار خود جز منکرین ضروری دین محسوب می شوند و منکر ضروری دین، منکر رسالت به حساب می آید و گرچه در ظاهر اقرار به شهادتین نماید.{5}
با این که خوارج و ناصبی ها دو مقوله جدا از هم هستند ولو هر دو یک حکم دارند لکن از خوارج به عنوان اغلب مصادیق نواصب نام برده شده و در تعریف ناصبی گفته اند: ناصبی ها به داشتن بغض و کینه علی(ع) معروفند، چون با علی(ع) دشمنی ورزیدند و بیش تر آن ها از خوارج بودند. به آنان اهل نصب و ناصبی نیز گفته می شود و علی بن جهم سرسخت ترین ناصبی دشمن توحید و عدل بود.
نسل خوارج نیز منقرض شده و تنها فرقه باقی مانده از خوارج، اباضیه است که بیش تر آنان در عمان سکونت دارند، لکن تعریف ناصبی و مرام خوارج پیشین بر آنان صادق نیست. با این وجود، متأسفانه در بعد نگارش و رفتار و عمل، هنوز در جهان اسلام نوشته ها و اعمالی یافت و مشاهده می شود که تداعی کننده اندیشه متروک و دفن شده ناصبی است؛ مانند تخریب بارگاه ائمه بقیع(علیهم السلام)، پایه گذاری سنت سیئه دوری از اماکن متبرکه و بدگویی از آن ها، اهانت و جسارت به ساحت مقدس ائمه اطهار و امام صادق(ع) در کتاب ها و مقاله ها.{6}
در پایان برای آشنایی بهتر با خوارج مطالعه مقاله خوارج و حکومت علوی در آثار استاد مرتضی مطهّری (ره) فرهنگ کوثر – تابستان 1381، شماره 54 – را پیشنهاد می کنیم
پی نوشتها:
[1].ناصبته الحرب و العداوة: ظهرتها و أقمتها. قاموس اللغة، احمد بن محمد بن علی مقری فیومی، ج 6، ص 833.
[2].شفأ الصدور فی شرح زیارة العاشورا، میرزایی ابی الفضل الطهرانی، ج 2، ص 21.
[3].لسان العرب، ابن منظور، ج 14، ص 157 – 155.
[4].مستمسک العروة الوثقی، السید محسن الطباطبایی، ج 1، ص 397.
[5].عقاید الامامیْ، محمدرضا مظفر، ص 324.
[6].فرهنگ نامه فرقه های اسلامی، شریف یحیی الامین، ص 271.
نام گروهی از مسلمانان است که با امیرالمومنین علی (ع ) دشمنی ورزیدند, (لغت نامه دهخدا, ج 14, ص 22782). ناصبی نام فرقه خاصی نیست ولی بعضی از فرقه های مسلمانان با علی (ع ) دشمنی می ورزیدند و حتی او را لعن می کردند. بیشتر آنها از خوارج بودند, (ر.ک : فرهنگنامه فرقه های اسلامی , شریف یحیی الامین , ترجمه : محمدرضا موحدی , انتشارات باز).

ممکن است این مطالب هم برای شما مفید باشد:

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد