قوی ترین طلسمات+قویترین دعا و طلسم+قوی ترین کتاب طلسم و دعانویسی مطالب مذهبی+طلسم سیاهی و طلاق+طلسم احضار محبت معشوق+دانلود کتاب طلسم محبت و طلاق قوی
رزق و روزی -شغل دوم-شغل سوم-تلاش برای معیشت- -تفاوت روزی ها -تفاوت در رزق
۱۳۹۷/۰۳/۰۲
–
۱۱۰۹ بازدید
از کجا بدونیم چقدر باید برای کسب روزی تلاش کنیم؟ بنده شغل دوم هم دارم ولی بازهم دغدغه تأمین مسکن شخصی و زیارت و… برای خانواده دارم. چون درآمدم جوابگو نیست. و به دنبال شغل سوم هستم. از طرفی عذاب وجدان دارم که مبادا در تأمین معاش کوتاهی کنم. از طرفی تلاش هام چندان ثمربخش نیست و میگم نکنه روزیم همین قدر مقدره و باید مثل دوران مجردی، بشینم و قرآن حفظ کنم.
و ثانیا برای وسعت روزی چه کنم؟ حس میکنم عمرم در طلب روزی گذشت و فقر باعث عدم پیشرفت مادی و معنویمه.
ابتدا به نکات زیر توجه نمایید :
الف ) برنامه ریزی در زندگی
امام کاظم(ع) می فرمایند بکوشید برنامه و ساعت زندگی خود را در چهار بخش تنظیم کنید:
1- بخشی را به مناجات.
2- بخشی را به کسب معاش و روزی.
3- بخشی را نیز به معاشرت با برادران دینی مخلص و مورد وثوق که عیب شما را می نمایانند، اختصاص دهید.
4- بخشی را نیز به تفریح بپردازید.
ب ) رزق و روزی
1ـ رزق انسان در خوراک و پوشاک خلاصه نمیشود بلکه رزق معنوی ( مثل توفیق زیارت ,عبادت و ..)و رزق تکوینی ( مثل استعداد , چشم , گوش و ..) هم جزء رزق به حساب می اید .
2 ـ رزق لزوما به معنای دارایی نیست بلکه رزق انسان همانی است که مورد انتفاع قرار می گیرد . به عبارت دیگر از مال, ان چه که مورد استفاده است رزق محسوب می شود و زاید بر ان ( و لو در تملک انسان باشد ) رزق نیست .
3 – رزق و روزى که خداوند آنرا بعهده گرفته و ضمانت کرده عبارتست از سهم و نصیبى که باید به مخلوقات برسد تا بتوانند به وجود و بقاء خود ادامه دهند. البته تعهد و ضمانت الهى و رزاقیت و روزى رسانى که به خداوند نسبت مى دهیم با تعهدات و ضمانت ها و تکفل هاى انسانى متفاوت است.
اینکه در قرآن کریم آمده: «و ما مِن دابة فی الارض الا على الله رزقها » ترجمه : رزق و روزى هر جنبنده اى بر عهده خداونداست. (سوره هود، آیه6 ) قوه جذب و تغذّى که در گیاهان است همینطور جهازات تغذیه، میل ها و غریزه هایى که در جانداران است و آنها را بسوى مواد غذایى مى کشاند همه از مظاهر رزاقیت حضرت حق است. خداست که هر جاندارى را بوسیله یک سلسله میل ها و رغبت ها مجهز کرده که در پى مایحتاج خود برود و براى ارضاى این میل ها همیشه در تلاش باشد. همین اندیشه و تلاش و جد و جهد در این زمینه به موجب رزّاقیت خداوند است و یکی از مجاری رزاقیت اوست که روزى و روزى خوار و رزق و مرزوق را عاشق یکدیگر قرار داده و در پى هم واداشته است. در متن واقع پیوستگى خاصى بین اجزاء خلقت وجود دارد که آن ها را به یکدیگر تطبیق مى دهد. تا طفل طفل است و قادر به تحصیل روزى و تهیه آن نیست، روزى او را آماده و مهیا در اختیار او قرار داده است و تدریجا که او قدرت بیشترى پیدا مى کند و با کنجکاوى مى تواند روزى خود را به دست آورد دیگر روزى او به آسودگى در اختیارش نیست مثل اینکه روزى او را بر مى دارند و در نقطه اى دور دست مى گذارند تا برود و آنرا پیدا کند و استفاده نماید. بطور کلى یک تناسبى است میان آمادگى روزى و مقدار توانایى روزى خوار و مقدار هدایتى که بسوى روزى خود شده است.انسان چون نسبت به گیاهان و حیوانات موجودى عالى تر و راقى تر است و آنچه براى زندگى گیاهان و حیوانات کافى است براى او کافى نمى باشد مسئله تحصیل روزى او شکل و وضع دیگرى دارد. فاصله بین روزى و روزى خوار در عرصه زندگى انسان بیشتر است. از این رو وسائل زیادترى در اختیار او قرار داده شده و دستگاه هدایت در وجودش تقویت گشته به او عقل و عمل و فکر داده شده. وحى و نبوت به یارى اش آمده و برایش وظیفه و تکلیف مقرر شده و همه اینها از شئون رزاقیت خداوند است (ر.ک: بیست گفتار، آیت الله مطهرى، گفتار ششم، ص 127 تا 137)
ج ) انواع رزق و روزی
امام على(ع)می فرماید :« اِن الرزق رزقان رزق تطلبه و رزق یطلبک فان انت لم تأته اتاک » (نهج البلاغه، نامه 31)
1 . رزق طالب (رزقى که بسراغمان مى آید )
رزق طالب (که به سراغ ما مى آید) رزقى است که همواره ما را تعقیب مى کند حتى اگر از آن فرار کنیم ما را رها نمى سازد همان طور که رهایى از چنگال مرگ ممکن نیست. حضرت رسول اکرم(ص): لو اَنَّ ابنَ آدم فَرَّ من رِزقِه کما یَفِرُّمن المَوتَ لادرکه کما یدرکه الموت (مکارم الاخلاق 2/377)این گونه رزق ریشه در قضاى الهى دارد و هیچ گونه تغییر و تحولى در آن صورت نمى گیرد. در این زمینه مرحوم علامه طباطبایى مى فرماید: روزى و روزى خوار متلازم هم هستند و معنى ندارد که روزى خوار در مسیر زندگى طالب بقاء باشد اما رزقى برایش نباشد همینطور ممکن نیست رزقى محقق باشد و روزى خوارى در بین نباشد و نیز ممکن نیست رزق از مایحتاج روزى خوار افزون باشد و لذا رزق داخل در قضاى الهى است. (المیزان، ج 18، جزء 27، ص 377، عربى)
2 . رزق مطلوب ( رزقى که بسراغش مى رویم )
اما رزق مطلوب رزقى است که براى طالب آن مقدّر شده است. اگر آنرا طلب نمائیم و مشروط به اینکه علل لازم وصول به آنرا مراعات نمائیم چنین رزقى را می توانیم بدست مى آوریم و در واقع تلاش ما در جهت رسیدن به این گونه روزى، جزءالعلّة است و اگر در کنار دیگرعلل مهیاى عالم غیب قرار گیرد مسلما دستیابى به آن حتمى است.حال روزى طالب و محتوم همان روزى وجود و هستى، عمر، امکانات و محیط و خانواده و استعداد… است که از ناحیه این قسم روزى ، طالب توان و نیروى لازم و دقت وهوشیارى براى تلاش و انجام کار پدید مى آید و در سایه این امور دَرِ روزى مطلوب و مشروط گشوده مى گردد. در باب روزى مطلوب هر کس به شکلى باید دست نیاز و در عین حال جدیت و تلاش را بسوى رزاق مطلق (حضرت حق) بلند کند حتى طفل شیرخوار که تلاشش همان گریه و ناله و فریاد اوست که در پس این گونه افعال به روزى مطلوبش (شیر مادر) دست پیدا مى کند. اما چون در بستر رشد بالید و به مقطعى بالاتر رسید تلاش و جدّیت او شکلى دیگر پیدا مى کند و به صورت تفکر و اندیشه و فعل و حرکت اعضا و جوارح نمود مى یابد و کمیّت وکیفیت روزى نیز تغییر مى کند.
با نگاهى به سیره و زندگانى چهارده معصوم پى مى بریم که کار، تلاش و تولید در عرصه هاى کشاورزى و دامدارى جزء جدایى ناپذیر زندگى ایشان بوده است. آن بزرگواران کار و تولید را در جامعه اسلامى به یک فرهنگ و باور عمیق تبدیل نموده اند تا جائى که امام صادق(ع) به یکى از یاران خود فرمود: روش تأمین هزینه هاى زندگى از طریق کار و تولید، دنیاطلبى نیست، بلکه آخرت طلبى است.
د ) بعضی از حکمت های تفاوت روزی
1 . روزی افزون ، گاه از باب مجازات الهی است.
یعنی خداوند متعال کسانی را که خدا را فراموش کرده و به دنیا چسبیده اند ، با امور دنیایی مشغول می کند تا بدون اینکه خود بدانند ناگهان خود را در آتش جهنّم ببینند. خداوند متعال می فرماید:« خدا روزى را براى هر کس بخواهد وسیع ، و براى هر کس بخواهد تنگ قرار مى دهد؛ ولى آنها ( کافران) به زندگى دنیا، شاد و خوشحال شدند؛ در حالى که زندگى دنیا در برابر آخرت، متاع ناچیزى است.»(الرعد:26). و فرمود: « آن کس که(تنها) زندگى زودگذر(دنیا) را مى طلبد، آن مقدار از آن را که بخواهیم ، و به هر کس اراده کنیم ، مى دهیم؛ سپس دوزخ را براى او قرار خواهیم داد، که در آتش سوزانش مى سوزد در حالى که نکوهیده و رانده شده است. و آن کس که سراى آخرت را بطلبد، و براى آن سعى و کوشش کند-در حالى که ایمان داشته باشد- سعى و تلاش او، (از سوى خدا) پاداش داده خواهد شد.»(الإسراء:18و 19)
2 . گاه تنگ نمودن روزی برای این است که بنده ی خدا طغیان نکند.
یعنی همانطور که خدا روزی برخی افراد فاسق را از باب مجازات افزایش می دهد ، روزی برخی افراد مومن را هم کاهش می دهد تا همواره خود را محتاج خدا ببیند و راه طغیان پیش نگیرد. همچنین اگر همه در یک سطح بودند به استخدام همدیگر در نمی آمد ، لذا افراد برای این که از داشته های دیگران استفاده نمایند متوسل به زور می شدند ، همان گونه که کشورهای ثروتمند سعی می کنند با افزایش قدرت نظامی خود دیگر کشورهای ثروتمند را مطیع خود کنند یا خود را از تجاوز آنها در امان نگه دارند. بین کمپانیهای ثروت و سرمایه داران نیز چنین رقابتهای سخت و بعضاً خونبار وجود دارد. خداوند متعال می فرماید:« چنین نیست(که شما مى پندارید) به یقین انسان طغیان مى کند ؛ از اینکه خود را بى نیاز ببیند. »(علق:6و7 ) و می فرماید:« بخورید از روزیهاى پاکیزه اى که به شما داده ایم؛ و در آن طغیان نکنید، که غضب من بر شما وارد شود و هر کس غضبم بر او وارد شود، سقوط مى کند. »( طه:81) و ایضاً فرمود: ««وَ لَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرِّزْقَ لِعِبادِهِ لَبَغَوْا فِی الْأَرْضِ وَ لکِنْ یُنَزِّلُ بِقَدَرٍ ما یَشاءُ إِنَّهُ بِعِبادِهِ خَبِیرٌ بَصِیرٌ ــــ اگر خداوند روزى را براى بندگانش وسعت بخشد، در زمین طغیان و ستم مى کنند؛ از این رو به مقدارى که مى خواهد(و مصلحت مى داند) نازل مى کند، که نسبت به بندگانش آگاه و بیناست»(شورى: 27) . همچنین فرمود:« اى کسانى که ایمان آورده اید! هنگامى که در راه خدا گام مى زنید(و به سفرى براى جهاد مى روید)، تحقیق کنید! و به خاطر اینکه سرمایه ی ناپایدار دنیا(و غنایمى) به دست آورید، به کسى که اظهار صلح و اسلام مى کند نگویید: «مسلمان نیستى» ؛ زیرا غنیمتهاى فراوانى(براى شما) نزد خداست. شما قبلاً چنین بودید؛ و خداوند بر شما منّت نهاد(و هدایت شدید). پس، (به شکرانه این نعمت بزرگ،) تحقیق کنید! خداوند به آنچه انجام مى دهید آگاه است»(النساء:94)
هـ ) افزایش رزق
1 . عوامل افزایش روزی
1. 1 . تلاوت سوره واقعه در هر شب مخصوصاً در رکعت اول نافله نماز عشاء.
2 . 1 . ذکر آیات 2 و 3 سوره طلاق بعد از نمازهاى واجب : و مَن یتّق الله یَجعل له مخرجاً، و یَرزقُه من حیثُ لایحتَسِب و من یتوکّل على الله فهو حسَبُه انَّ الله بالغ امره قد جعل الله لکلّ شى ء قدراً . اساتید اخلاق بر ذکر این آیات بعد از نمازهاى واجب تأکید بسیار دارند و به تجربه آثار شگرفى در این کار نهفته است.
3 . 1. دعاى طلب روزى از امام صادق(ع):اللهمّ انّه لیسَ علمٌ بِموضعِ رزقى و انّما اطلبُهُ…مفاتیح الجنان، تعقیب نماز عشا
4. 1. سلام کردن به هنگام ورود به منزل: اگر کسى در منزل نبود این گونه سلام بدهد: السّلام علینا من ربِّنا و بعد سوره توحید «قل هو الله احد» را بخواند. نقل شده با این عمل، خداوند برکات خود را بر اهل آن منزل عنایت خواهد نمود.
5 . 1 . حضرت رسول(ص) فرمود هر که هر روز صد مرتبه این ذکر را بگوید : لا اله الاّ الله الملکُ الحقُّ المبین از فقر و وحشت قبر امان یابد و توانگر شود و درهاى بهشت بر وى گشوده شود(مفاتیح الجنان، ادعیه هر روز
6 . 1 . صدقه دادن به مقدار کم و به صورت مداوم.
2 . عوامل فردی کاهش روزی
1. 2 . بیکاری و تنبلی
2 . 2 . بی برنامگی
3 . 2. توکل بر غیر خدا
4 . 2 . گناه و نافرمانی
5. 2 . اخلاق بد
7 . 2 . شرم ناروا
8 . 2 . عوامل فقر در سخن حضرت رسول اکرم « صلی الله علیه و آله و سلم »
حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید: «عِشْرُونَ خَصْلَةً تُورِثُ الْفَقْرَ أوَّلُهَا الْقِیَامُ مِنَ الْفِرَاشِ لِلْبُولِ عُرْیَانا، وَالاَْکْلُ جُنُبا، وَتَرْکُ غَسْلِ الْیَدَیْنِ عِنْدَ الاَْکْلِ، وَإهَانَةُ الْکَسْرَةِ مِنَ الْخُبْزِ، وَإحْرَاقُ الثَّوْمَ وَالْبَصَلِ، وَالْقُعُودُ عَلَی أسْکِفَةِ الْبَیْتِ، وَکَنْسُ الْبَیْتِ بِاللَّیْلِ وَبِالثَّوْبِ، وَغَسْلُ الاَْعْضَاءِ فِی مَوْضِعِ الاِْسْتِنْجَاءِ، وَمَسْحُ الاَْعْضَاءِ الْمَغْسُولَةِ بِالْمِنْدِیلِ وَالْکُم، وَوَضْعُ الْقِصَاعِ وَالاَْوَانِی غَیْرُ مَغْسُولَةٍ، وَوَضْعُ أَوَانِی الْمَاءِ غَیْرُ مَغْطاةِ الرُّؤُوسِ، وَتَرْکُ بُیُوتِ الْعَنْکَبُوتِ فِی الْمَنْزِلِ، وَالاِْسْتِخْفَافُ بِالصَّلاَةِ، وَتَعْجِیلُ الْخُرُوج مِن َالْمَسْجِدِ، وَالْبکُورُ إلَی السُّوْقِ، وَتَأخِیرُ الرُّجُوع عَنْهُ إلَی الْعِشَاءِ، وَشِرَاءُ الْخُبْزِ مِنَ الْفُقَرَاءِ، وَاللَّعْنُ عَلَی الاَْوْلاَد، وَالْکِذْبُ، وَخِیَاطَةُ الثَّوْبِ عَلَی الْبَدَنِ، وَإطْفَاءُالسِّرَاجِ بِالنَّفْسِ؛ بیست خصلت، باعث تنگدستی می شود: عریان برخاستن از رختخواب برای رفتن به دستشویی، خوردن در حال جنابت، نَشُستن دستها هنگام خوردن، بی اعتنایی به نان ریزه، سوزاندن سیر و پیاز، نِشستن در آستانه در، جاروب کردن منزل در شب و به وسیله لباس، شستن بدن در توالت، کشیدن حوله و آستین جامه بر اعضای شسته شده، نَشُسته ماندن ظروف، رو باز بودن ظروف آب، رها کردن تار عنکبوت در منزل، سبک شمردن نماز، زود خارج شدن از مسجد، صبح زود به بازار رفتن و دیر باز گشتن از آن تا هنگام نماز عشا، خریدن نان از فقرا، نفرین بر فرزندان، دروغگویی، دوختن لباس در حال بر تن داشتن آن، و خاموش کردن چراغ با فوت.»امام علی علیه السلام چنین فرموده است: «تَرِکُ نَسْجِ الْعَنْکَبُوتِ فِی الْبُیُوتِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَالْبُولُ فِی الْحَمَّامِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَالاَْکْلُ عَلَی الْجِنَابَةِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَالتَّخَلُّلُ بِالطَّرْفَاءِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَالتَّمَشُّطُ مِنْ قِیَامٍ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَتَرْکُ الْقَمَامَةِ فِی الْبَیْتِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَالْیَمِینُ الْفَاجِرَةُ تُورِثُ الْفَقْرَ، وَالزِّنَا یُورِثُ الْفَقْرَ، وَإظْهَارُ الْحِرْصِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَالنَّوْمُ بَیْنَ الْعِشَاءَیْنِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَالنَّوْمُ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَتَرْکُ التَّقْدِیرِ فِی الْمَعِیشَةِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَقَطِیعَةُ الرَّحِمِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَإعْتِیُادُ الْکِذْبِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَکَثْرَةُ الاِْسْتِمَاعِ إلَی الْغِنَاءِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَرَدُّ السَّائِلِ الذَّکَرِ بِاللَّیْلِ یُورِثُ الْفَقْرَ؛ رها کردن تار عنکبوت در منزل، بول کردن در حمام، خوردن در حال جنابت، خلال کردن دندان با شاخه درخت گز، شانه زدن در حالت ایستاده، باقی گذاشتن خاکروبه در خانه، قسم دروغ، زنا، اظهار حرص، خوابیدن بین دو نماز مغرب و عشا و قبل از طلوع خورشید، نداشتن برنامه ریزی در زندگی، قطع ارتباط با خویشاوندان، عادت به دروغگویی، زیاد گوش دادن به غنا و رد کردن مرد فقیر در شب، باعث فقر است.»(ر. ک : چه کنیم تا خوشبخت شویم، محمد مقدسی، بنیاد فرهنگی پیام اسلام، قم: 1381، ص 34)
الف ) برنامه ریزی در زندگی
امام کاظم(ع) می فرمایند بکوشید برنامه و ساعت زندگی خود را در چهار بخش تنظیم کنید:
1- بخشی را به مناجات.
2- بخشی را به کسب معاش و روزی.
3- بخشی را نیز به معاشرت با برادران دینی مخلص و مورد وثوق که عیب شما را می نمایانند، اختصاص دهید.
4- بخشی را نیز به تفریح بپردازید.
ب ) رزق و روزی
1ـ رزق انسان در خوراک و پوشاک خلاصه نمیشود بلکه رزق معنوی ( مثل توفیق زیارت ,عبادت و ..)و رزق تکوینی ( مثل استعداد , چشم , گوش و ..) هم جزء رزق به حساب می اید .
2 ـ رزق لزوما به معنای دارایی نیست بلکه رزق انسان همانی است که مورد انتفاع قرار می گیرد . به عبارت دیگر از مال, ان چه که مورد استفاده است رزق محسوب می شود و زاید بر ان ( و لو در تملک انسان باشد ) رزق نیست .
3 – رزق و روزى که خداوند آنرا بعهده گرفته و ضمانت کرده عبارتست از سهم و نصیبى که باید به مخلوقات برسد تا بتوانند به وجود و بقاء خود ادامه دهند. البته تعهد و ضمانت الهى و رزاقیت و روزى رسانى که به خداوند نسبت مى دهیم با تعهدات و ضمانت ها و تکفل هاى انسانى متفاوت است.
اینکه در قرآن کریم آمده: «و ما مِن دابة فی الارض الا على الله رزقها » ترجمه : رزق و روزى هر جنبنده اى بر عهده خداونداست. (سوره هود، آیه6 ) قوه جذب و تغذّى که در گیاهان است همینطور جهازات تغذیه، میل ها و غریزه هایى که در جانداران است و آنها را بسوى مواد غذایى مى کشاند همه از مظاهر رزاقیت حضرت حق است. خداست که هر جاندارى را بوسیله یک سلسله میل ها و رغبت ها مجهز کرده که در پى مایحتاج خود برود و براى ارضاى این میل ها همیشه در تلاش باشد. همین اندیشه و تلاش و جد و جهد در این زمینه به موجب رزّاقیت خداوند است و یکی از مجاری رزاقیت اوست که روزى و روزى خوار و رزق و مرزوق را عاشق یکدیگر قرار داده و در پى هم واداشته است. در متن واقع پیوستگى خاصى بین اجزاء خلقت وجود دارد که آن ها را به یکدیگر تطبیق مى دهد. تا طفل طفل است و قادر به تحصیل روزى و تهیه آن نیست، روزى او را آماده و مهیا در اختیار او قرار داده است و تدریجا که او قدرت بیشترى پیدا مى کند و با کنجکاوى مى تواند روزى خود را به دست آورد دیگر روزى او به آسودگى در اختیارش نیست مثل اینکه روزى او را بر مى دارند و در نقطه اى دور دست مى گذارند تا برود و آنرا پیدا کند و استفاده نماید. بطور کلى یک تناسبى است میان آمادگى روزى و مقدار توانایى روزى خوار و مقدار هدایتى که بسوى روزى خود شده است.انسان چون نسبت به گیاهان و حیوانات موجودى عالى تر و راقى تر است و آنچه براى زندگى گیاهان و حیوانات کافى است براى او کافى نمى باشد مسئله تحصیل روزى او شکل و وضع دیگرى دارد. فاصله بین روزى و روزى خوار در عرصه زندگى انسان بیشتر است. از این رو وسائل زیادترى در اختیار او قرار داده شده و دستگاه هدایت در وجودش تقویت گشته به او عقل و عمل و فکر داده شده. وحى و نبوت به یارى اش آمده و برایش وظیفه و تکلیف مقرر شده و همه اینها از شئون رزاقیت خداوند است (ر.ک: بیست گفتار، آیت الله مطهرى، گفتار ششم، ص 127 تا 137)
ج ) انواع رزق و روزی
امام على(ع)می فرماید :« اِن الرزق رزقان رزق تطلبه و رزق یطلبک فان انت لم تأته اتاک » (نهج البلاغه، نامه 31)
1 . رزق طالب (رزقى که بسراغمان مى آید )
رزق طالب (که به سراغ ما مى آید) رزقى است که همواره ما را تعقیب مى کند حتى اگر از آن فرار کنیم ما را رها نمى سازد همان طور که رهایى از چنگال مرگ ممکن نیست. حضرت رسول اکرم(ص): لو اَنَّ ابنَ آدم فَرَّ من رِزقِه کما یَفِرُّمن المَوتَ لادرکه کما یدرکه الموت (مکارم الاخلاق 2/377)این گونه رزق ریشه در قضاى الهى دارد و هیچ گونه تغییر و تحولى در آن صورت نمى گیرد. در این زمینه مرحوم علامه طباطبایى مى فرماید: روزى و روزى خوار متلازم هم هستند و معنى ندارد که روزى خوار در مسیر زندگى طالب بقاء باشد اما رزقى برایش نباشد همینطور ممکن نیست رزقى محقق باشد و روزى خوارى در بین نباشد و نیز ممکن نیست رزق از مایحتاج روزى خوار افزون باشد و لذا رزق داخل در قضاى الهى است. (المیزان، ج 18، جزء 27، ص 377، عربى)
2 . رزق مطلوب ( رزقى که بسراغش مى رویم )
اما رزق مطلوب رزقى است که براى طالب آن مقدّر شده است. اگر آنرا طلب نمائیم و مشروط به اینکه علل لازم وصول به آنرا مراعات نمائیم چنین رزقى را می توانیم بدست مى آوریم و در واقع تلاش ما در جهت رسیدن به این گونه روزى، جزءالعلّة است و اگر در کنار دیگرعلل مهیاى عالم غیب قرار گیرد مسلما دستیابى به آن حتمى است.حال روزى طالب و محتوم همان روزى وجود و هستى، عمر، امکانات و محیط و خانواده و استعداد… است که از ناحیه این قسم روزى ، طالب توان و نیروى لازم و دقت وهوشیارى براى تلاش و انجام کار پدید مى آید و در سایه این امور دَرِ روزى مطلوب و مشروط گشوده مى گردد. در باب روزى مطلوب هر کس به شکلى باید دست نیاز و در عین حال جدیت و تلاش را بسوى رزاق مطلق (حضرت حق) بلند کند حتى طفل شیرخوار که تلاشش همان گریه و ناله و فریاد اوست که در پس این گونه افعال به روزى مطلوبش (شیر مادر) دست پیدا مى کند. اما چون در بستر رشد بالید و به مقطعى بالاتر رسید تلاش و جدّیت او شکلى دیگر پیدا مى کند و به صورت تفکر و اندیشه و فعل و حرکت اعضا و جوارح نمود مى یابد و کمیّت وکیفیت روزى نیز تغییر مى کند.
با نگاهى به سیره و زندگانى چهارده معصوم پى مى بریم که کار، تلاش و تولید در عرصه هاى کشاورزى و دامدارى جزء جدایى ناپذیر زندگى ایشان بوده است. آن بزرگواران کار و تولید را در جامعه اسلامى به یک فرهنگ و باور عمیق تبدیل نموده اند تا جائى که امام صادق(ع) به یکى از یاران خود فرمود: روش تأمین هزینه هاى زندگى از طریق کار و تولید، دنیاطلبى نیست، بلکه آخرت طلبى است.
د ) بعضی از حکمت های تفاوت روزی
1 . روزی افزون ، گاه از باب مجازات الهی است.
یعنی خداوند متعال کسانی را که خدا را فراموش کرده و به دنیا چسبیده اند ، با امور دنیایی مشغول می کند تا بدون اینکه خود بدانند ناگهان خود را در آتش جهنّم ببینند. خداوند متعال می فرماید:« خدا روزى را براى هر کس بخواهد وسیع ، و براى هر کس بخواهد تنگ قرار مى دهد؛ ولى آنها ( کافران) به زندگى دنیا، شاد و خوشحال شدند؛ در حالى که زندگى دنیا در برابر آخرت، متاع ناچیزى است.»(الرعد:26). و فرمود: « آن کس که(تنها) زندگى زودگذر(دنیا) را مى طلبد، آن مقدار از آن را که بخواهیم ، و به هر کس اراده کنیم ، مى دهیم؛ سپس دوزخ را براى او قرار خواهیم داد، که در آتش سوزانش مى سوزد در حالى که نکوهیده و رانده شده است. و آن کس که سراى آخرت را بطلبد، و براى آن سعى و کوشش کند-در حالى که ایمان داشته باشد- سعى و تلاش او، (از سوى خدا) پاداش داده خواهد شد.»(الإسراء:18و 19)
2 . گاه تنگ نمودن روزی برای این است که بنده ی خدا طغیان نکند.
یعنی همانطور که خدا روزی برخی افراد فاسق را از باب مجازات افزایش می دهد ، روزی برخی افراد مومن را هم کاهش می دهد تا همواره خود را محتاج خدا ببیند و راه طغیان پیش نگیرد. همچنین اگر همه در یک سطح بودند به استخدام همدیگر در نمی آمد ، لذا افراد برای این که از داشته های دیگران استفاده نمایند متوسل به زور می شدند ، همان گونه که کشورهای ثروتمند سعی می کنند با افزایش قدرت نظامی خود دیگر کشورهای ثروتمند را مطیع خود کنند یا خود را از تجاوز آنها در امان نگه دارند. بین کمپانیهای ثروت و سرمایه داران نیز چنین رقابتهای سخت و بعضاً خونبار وجود دارد. خداوند متعال می فرماید:« چنین نیست(که شما مى پندارید) به یقین انسان طغیان مى کند ؛ از اینکه خود را بى نیاز ببیند. »(علق:6و7 ) و می فرماید:« بخورید از روزیهاى پاکیزه اى که به شما داده ایم؛ و در آن طغیان نکنید، که غضب من بر شما وارد شود و هر کس غضبم بر او وارد شود، سقوط مى کند. »( طه:81) و ایضاً فرمود: ««وَ لَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرِّزْقَ لِعِبادِهِ لَبَغَوْا فِی الْأَرْضِ وَ لکِنْ یُنَزِّلُ بِقَدَرٍ ما یَشاءُ إِنَّهُ بِعِبادِهِ خَبِیرٌ بَصِیرٌ ــــ اگر خداوند روزى را براى بندگانش وسعت بخشد، در زمین طغیان و ستم مى کنند؛ از این رو به مقدارى که مى خواهد(و مصلحت مى داند) نازل مى کند، که نسبت به بندگانش آگاه و بیناست»(شورى: 27) . همچنین فرمود:« اى کسانى که ایمان آورده اید! هنگامى که در راه خدا گام مى زنید(و به سفرى براى جهاد مى روید)، تحقیق کنید! و به خاطر اینکه سرمایه ی ناپایدار دنیا(و غنایمى) به دست آورید، به کسى که اظهار صلح و اسلام مى کند نگویید: «مسلمان نیستى» ؛ زیرا غنیمتهاى فراوانى(براى شما) نزد خداست. شما قبلاً چنین بودید؛ و خداوند بر شما منّت نهاد(و هدایت شدید). پس، (به شکرانه این نعمت بزرگ،) تحقیق کنید! خداوند به آنچه انجام مى دهید آگاه است»(النساء:94)
هـ ) افزایش رزق
1 . عوامل افزایش روزی
1. 1 . تلاوت سوره واقعه در هر شب مخصوصاً در رکعت اول نافله نماز عشاء.
2 . 1 . ذکر آیات 2 و 3 سوره طلاق بعد از نمازهاى واجب : و مَن یتّق الله یَجعل له مخرجاً، و یَرزقُه من حیثُ لایحتَسِب و من یتوکّل على الله فهو حسَبُه انَّ الله بالغ امره قد جعل الله لکلّ شى ء قدراً . اساتید اخلاق بر ذکر این آیات بعد از نمازهاى واجب تأکید بسیار دارند و به تجربه آثار شگرفى در این کار نهفته است.
3 . 1. دعاى طلب روزى از امام صادق(ع):اللهمّ انّه لیسَ علمٌ بِموضعِ رزقى و انّما اطلبُهُ…مفاتیح الجنان، تعقیب نماز عشا
4. 1. سلام کردن به هنگام ورود به منزل: اگر کسى در منزل نبود این گونه سلام بدهد: السّلام علینا من ربِّنا و بعد سوره توحید «قل هو الله احد» را بخواند. نقل شده با این عمل، خداوند برکات خود را بر اهل آن منزل عنایت خواهد نمود.
5 . 1 . حضرت رسول(ص) فرمود هر که هر روز صد مرتبه این ذکر را بگوید : لا اله الاّ الله الملکُ الحقُّ المبین از فقر و وحشت قبر امان یابد و توانگر شود و درهاى بهشت بر وى گشوده شود(مفاتیح الجنان، ادعیه هر روز
6 . 1 . صدقه دادن به مقدار کم و به صورت مداوم.
2 . عوامل فردی کاهش روزی
1. 2 . بیکاری و تنبلی
2 . 2 . بی برنامگی
3 . 2. توکل بر غیر خدا
4 . 2 . گناه و نافرمانی
5. 2 . اخلاق بد
7 . 2 . شرم ناروا
8 . 2 . عوامل فقر در سخن حضرت رسول اکرم « صلی الله علیه و آله و سلم »
حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید: «عِشْرُونَ خَصْلَةً تُورِثُ الْفَقْرَ أوَّلُهَا الْقِیَامُ مِنَ الْفِرَاشِ لِلْبُولِ عُرْیَانا، وَالاَْکْلُ جُنُبا، وَتَرْکُ غَسْلِ الْیَدَیْنِ عِنْدَ الاَْکْلِ، وَإهَانَةُ الْکَسْرَةِ مِنَ الْخُبْزِ، وَإحْرَاقُ الثَّوْمَ وَالْبَصَلِ، وَالْقُعُودُ عَلَی أسْکِفَةِ الْبَیْتِ، وَکَنْسُ الْبَیْتِ بِاللَّیْلِ وَبِالثَّوْبِ، وَغَسْلُ الاَْعْضَاءِ فِی مَوْضِعِ الاِْسْتِنْجَاءِ، وَمَسْحُ الاَْعْضَاءِ الْمَغْسُولَةِ بِالْمِنْدِیلِ وَالْکُم، وَوَضْعُ الْقِصَاعِ وَالاَْوَانِی غَیْرُ مَغْسُولَةٍ، وَوَضْعُ أَوَانِی الْمَاءِ غَیْرُ مَغْطاةِ الرُّؤُوسِ، وَتَرْکُ بُیُوتِ الْعَنْکَبُوتِ فِی الْمَنْزِلِ، وَالاِْسْتِخْفَافُ بِالصَّلاَةِ، وَتَعْجِیلُ الْخُرُوج مِن َالْمَسْجِدِ، وَالْبکُورُ إلَی السُّوْقِ، وَتَأخِیرُ الرُّجُوع عَنْهُ إلَی الْعِشَاءِ، وَشِرَاءُ الْخُبْزِ مِنَ الْفُقَرَاءِ، وَاللَّعْنُ عَلَی الاَْوْلاَد، وَالْکِذْبُ، وَخِیَاطَةُ الثَّوْبِ عَلَی الْبَدَنِ، وَإطْفَاءُالسِّرَاجِ بِالنَّفْسِ؛ بیست خصلت، باعث تنگدستی می شود: عریان برخاستن از رختخواب برای رفتن به دستشویی، خوردن در حال جنابت، نَشُستن دستها هنگام خوردن، بی اعتنایی به نان ریزه، سوزاندن سیر و پیاز، نِشستن در آستانه در، جاروب کردن منزل در شب و به وسیله لباس، شستن بدن در توالت، کشیدن حوله و آستین جامه بر اعضای شسته شده، نَشُسته ماندن ظروف، رو باز بودن ظروف آب، رها کردن تار عنکبوت در منزل، سبک شمردن نماز، زود خارج شدن از مسجد، صبح زود به بازار رفتن و دیر باز گشتن از آن تا هنگام نماز عشا، خریدن نان از فقرا، نفرین بر فرزندان، دروغگویی، دوختن لباس در حال بر تن داشتن آن، و خاموش کردن چراغ با فوت.»امام علی علیه السلام چنین فرموده است: «تَرِکُ نَسْجِ الْعَنْکَبُوتِ فِی الْبُیُوتِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَالْبُولُ فِی الْحَمَّامِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَالاَْکْلُ عَلَی الْجِنَابَةِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَالتَّخَلُّلُ بِالطَّرْفَاءِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَالتَّمَشُّطُ مِنْ قِیَامٍ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَتَرْکُ الْقَمَامَةِ فِی الْبَیْتِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَالْیَمِینُ الْفَاجِرَةُ تُورِثُ الْفَقْرَ، وَالزِّنَا یُورِثُ الْفَقْرَ، وَإظْهَارُ الْحِرْصِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَالنَّوْمُ بَیْنَ الْعِشَاءَیْنِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَالنَّوْمُ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَتَرْکُ التَّقْدِیرِ فِی الْمَعِیشَةِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَقَطِیعَةُ الرَّحِمِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَإعْتِیُادُ الْکِذْبِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَکَثْرَةُ الاِْسْتِمَاعِ إلَی الْغِنَاءِ یُورِثُ الْفَقْرَ، وَرَدُّ السَّائِلِ الذَّکَرِ بِاللَّیْلِ یُورِثُ الْفَقْرَ؛ رها کردن تار عنکبوت در منزل، بول کردن در حمام، خوردن در حال جنابت، خلال کردن دندان با شاخه درخت گز، شانه زدن در حالت ایستاده، باقی گذاشتن خاکروبه در خانه، قسم دروغ، زنا، اظهار حرص، خوابیدن بین دو نماز مغرب و عشا و قبل از طلوع خورشید، نداشتن برنامه ریزی در زندگی، قطع ارتباط با خویشاوندان، عادت به دروغگویی، زیاد گوش دادن به غنا و رد کردن مرد فقیر در شب، باعث فقر است.»(ر. ک : چه کنیم تا خوشبخت شویم، محمد مقدسی، بنیاد فرهنگی پیام اسلام، قم: 1381، ص 34)