با سلام و تحیت. این جمله که منسوب به سید جمال الدین اسد آبادی است ، صرف نظر از صحت و سقم انتساب به ایشان، در راستای تبیین علت اصلی عقب ماندگی مسلمانان از سوی وی مطرح شده است . از دیدگاه سید جمال اصلی ترین عامل عقب ماندگی مسلمانان فاصله گرفتن از اسلام اصیل و عمل نکردن به تعالیم آن است و امت اسلامی برای جبران عقب ماندگی باید از خواب زدگی و غفلت بیدار شود و به اسلام اصیل و عمل به تعالیم آن بازگردد تا عظمت و جایگاه از دست رفته خویش را به دست آورد . به تعبیر دیگر این جمله نوعی بیدار باش و به اصطلاح تلنگری برای بیداری امت اسلامی از سوی ایشان مطرح گردید .سید این جملات را در سیاه ترین زمانها از نظر ضعف و عقب ماندگی جهان اسلام و شروع حرکت وحشیانه استعمار به سمت بلاد مسلمین گفت.سید این جمله را در دنباله سلسله برنامه های گسترده خود برای بیداری امت غفلت زده و خواب زده گفت و هدف وی از این نوع جملات به خودآمدن این امت بود که در ابتدایی ترین مسائل نظم و بهداشت و تشکیل ارتش و نحوه رابطه دولت و ملت و هزاران مساله دیگر نقایص گسترده ای داشتند و غربی ها با رعایت بسیاری از همین مسائل ، جوامعی قوی تر تشکیل داده و به راحتی مسلمین را مغلوب و سپس مقهور اراده خویش می ساختند.بنابر این ، این جمله عمومیت و کلیت نداشته و درصدد بیان این برداشت نیست که در غرب به اسلام عمل می شود ولی در شرق و در جوامع اسلامی ، از اسلام خبری نیست . زیرا آنچه در غرب وجود دارد هر چند در ظاهر پیشرفت و نظم است ، اما به دلیل حاکمیت نگاه مادی بر فرهنگ غربی و فقدان اخلاق و معنویت در نزد آنان ، رشد و پیشرفت تکنولوژیکی و صنعتی در این کشورها ، پسرفت در ارزش ها و انسانیت را به دنبال داشته است «آنچه متأسفانه در جهان معاصر رایج است , قانون و حکومتی است بر اساس رعایت اعمال مردم و نه اخلاق و عقاید آنان . از آنجا که اخلاق و عقاید, تعدیل کننده طبیعت و غریزه تجاوزگر انسان می باشند, قهراً شیرازه نظم اعمال , گسیخته می گردد و حیات جامعه که به دام طبیعت سرکش افتاده است , حیاتی حیوانی خواهد بود نه انسانی و این نقص و نارسایی قانون, مشکل جهان معاصر است که آن را به بن بستی بزرگ منتهی ساخته است.» (عبد الله جوادی آملی , ولایت فقیه , ولایت فقاهت و عدالت , قم: مرکز نشر اسرا ، 1385, ص 52-53)

« توحش جنگجویان و غارتگران اتمی را نمی توان تمدن نامید , زیرا نتیجه پیشرفت و ثمره ارتقای اجتماعی , ایجاد آرامش و امنیت و کاهش اضطراب و ناامنی است , در حالی که امروز کشورهای غربی ایجاد اضطراب فکری و اعتقادی و ناهنجاری های اخلاقی را پیشرفت جوامع بشری می نامند .آنچه غرب بدان دست یافته است , چون تهی از معنویت و اخلاق است , نوعی توحش به شمار می آید نه تمدن .» (عبد الله جوادی آملی , جامعه در قرآن , تفسیر موضوعی قرآن کریم , ج17, مرکز نشر اسراء , 1387,ص 456)
«وضعیت دنیای کنونی به گونه ای است که بخشی از جهان به منزله باغ وحش منظم در آمده است. در این دنیا بیش از شصت سال است که عده ای در اردوگاه ها آواره اند . آنها در اردوگاه به دنیا می آیند , و در کنار آن نیز دفن می شوند . هنگامی که این بیچاره ها می خواهند از خود دفاع کنند , به آنها گفته می شود که شما تروریست هستید . هیچ حکمتی در برابر این ظالمان کارساز نیست « ان هم الاَ کالأنعام بل هم اضلَ سبیلاً»این همان جسد بی روح است .» (عبد الله جوادی آملی , « شریعت , روح سیاست», سیاست متعالیه از منظر حکمت متعالیه ,قم: پزوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ، 1388, ص 189- 193)
امروز مردمان آمریکایی و اروپایی به زور کنترل دوربین های مدار بسته و کنترل های بسیار شدید ، ملزم به رعایت قوانین و مقررات هستند و در ظاهر آزادی با سختترین محدودیت ها مواجه هستند ، البته وجود برخی فرهنگ های صحیح در میان آنها را انکار نمی کنیم.اما می توان به استناد این مسایل حکم به وجود اسلام در غرب کرد ؟
حضرت امام در مورد غرب و فرهنگ غربی می فرمایند:«بسیاری از چیزهایی که درست کرده اند، برضد انسانیت درست کرده اند، این غرب است که دارد اساس اخلاق انسانی را از بین می برد،این غرب است که دارد شخصیت انسانیت رااز بین می برد و ما خیال می کنیم که غرب همه چیز دارد، حالا که غرب اتومبیل درست کرد،پس باید غرب همه چیز داشته باشد» (صحیفه نور ، ج7، ص 66)
ایشان در مقایسه جامعه اسلامی با جامعه غرب محورهایی را برشمرده اند که به خوبی بیانگر ماهیت فرهنگ اسلامی وفرهنگ غربی است .
1. اسلام، انسان ساز است و غرب وفرهنگ غربی نابود کننده انسان (صحیفه نور ، ج7، ص 66)
2. قانون اسلام، قانونی است مترقی برخلاف قانون غرب (همان)
3.اسلام، انسان را محب آدم و عطوف بارمی آید ولی غرب انسان را وحشی می سازد .( همان)
4. اسلام، اقتصاد را وسیله ای در اختیارانسان می داند ولی غرب آن را هدف می داند(همان، ص 72)
5. اسلام، اقتصاد و معنویت را باهم آورده است ولی غرب فقط اقتصاد دارد. ( همان ، ص 78)
6.آزادی در اسلام، آزادی مشروع است ولی در غرب، آزادی بی بندوباری است) همان ، ص 81)
7. آزادی در اسلام، در خدمت اخلاق است ولی در غرب، مخالف با اخلاق است. ( همان)
8. دانشگاه اسلامی در جهت مهارطبیعت برای انسانیت است، بر خلاف دانشگاه غربی(همان، ج8، ص 6)
با وجود چنین شاخصه هایی در فرهنگ غربی آیا می توان مدعی شد که در غرب اسلام وجود دارد و به استناد برخی رفتارهای نامناسب عده ای از مسلمانان ،حکم به نبود اسلام در جوامع اسلامی نمود .
حضرت امام خود باختگی در برابر فرهنگ غربی را عاملی برای عقب ماندگی کشور برشمرده ، فرمودند» «از جمله نقشه ها که مع الاسف تأثیر بزرگی در کشورها و کشور عزیزمان گذاشت و آثار آن باز تا حد زیادی به جا مانده، بیگانه نمودن کشورهای استعمارزده از خویش و غرب زده و شرق زده نمودن آنان است. به طوری که خود را و فرهنگ و قدرت خود را به هیچ گرفتند و غرب و شرق ـ دو قطب قدرتمند ـ را نژاد برتر و فرهنگ آنان را والاتر و آن دو قدرت را قبله گاه عالم دانستند و وابستگی به یکی از دو قطب را از فرایض غیرقابل اجتناب معرفی نموده اند. غم انگیزتر این که آنان ملت های ستمدیده زیر سلطه را در همه چیز عقب نگه داشتند و کشورهایی مصرفی بار آوردند. به قدری ما را از پیشرفت های خود و قدرت های شیطانی شان ترسانده اند که جرأت دست زدن به هیچ ابتکاری نداریم و همه چیز خود را تسلیم آنان کرده و سرنوشت خود و کشورهای خود را به دست آنان سپرده و تهی مغزی موجب شده که در هیچ امری به فکر و دانش خود اتکا نکنیم و کورکورانه از شرق و غرب تقلید نماییم. از فرهنگ و ادب و صنعت و ابتکار اگر داشتیم، نویسندگان و گویندگان غرب و شرق زده بی فرهنگ، آنها را به باد انتقاد و مسخره گرفته و فکر و قدرت بومی ما را سرکوب و مأیوس می نمایند.( خمینی ، سید روح الله ، وصیت نامه الهی سیاسی ، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر اثار امام خمینی (ره) ، 1376، ص 16)
سيد جمال و غرب” title=”سيد جمال و غرب” />

سيد جمال و غرب