برادر محترم؛ خوشحالیم با جوانی در ارتباطیم که ذهن آگاه و دل پاکش، به دنبال بنای مقدس ازدواج است و در عبور از ابهامات، مشورت را غنیمت می داند. در ادامه، با شما درباره ی انتخاب همسر و مراحل آن، سخن خواهیم گفت:

مرحله ی اول، یک نفر از بین کسانی که در دسترس هستند و از طریق مشورت و پایش ها و خانواده، انتخاب می شود. در این مرحله، فرد کسی را به عنوان شریک زندگی و همسر انتخاب می کند که برای او از لحاظ جسمانی و ظاهری جذاب بوده و از لحاظ هوشی، علایق، شخصیت، نگرش و ارزش با او شباهت داشته باشد.

در مرحله ی دوم، ارزش ها مورد مقایسه قرار می گیرند. اگر این مقایسه به عمیق تر شدن جذابیت اولیه منجر شود، مراحل بعدی ادامه خواهد یافت.

در مرحله ی سوم، امکان پذیری سازگاری و هماهنگی و نیز میزان همدلی متقابل مورد بررسی قرار می گیرد. اگر جذابیت به اندازه ی کافی عمیق تر شده باشد و موانع به اندازه ی کافی «قابل حل» و یا «قابل تحمل» باشند، استحکام روابط رخ می دهد.

در مرحله ی چهارم، در مورد تعهد و نیز سازگاری و توافق بلندمدت تصمیم گیری می شود. اگر در تصمیم گیری مربوط به این دو مورد (تعهد و سازگاری بلندمدت) خوب عمل شود، ازدواج به طور معمول رخ می دهد[ کار (2006 به نقل از زهراکار، کیانوش و جعفری، فروغ، مشاوره خانواده؛ مفاهیم، تاریخچه، فرآیند و نظریه ها).].

مراحل ازدواج را می توان این گونه بیان کرد:

آشنایی

معرفی؛ به وسیله ی خانواده، بستگان، دوستان یا ملاقات غیررسمی (مثلاً در یک مهمانی یا دانشگاه).

شناخت کلی؛ شامل دیدار اولیه جهت ارزیابی ظاهری و دریافت اطلاعاتی کلی در مورد طرف مقابل و خانواده اش (سن، تحصیلات، شغل، سلامت جسمی و روانی و…).

دیدار رسمی؛ این دیدار اغلب قبل از مراسم خواستگاری رسمی، به وسیله ی خانواده پسر (اغلب مادر و خواهر) هماهنگ می شود و هدف آن ارزیابی دختر، خانواده ی او و وضعیت محل زندگی آن ها است. در این ملاقات، پسر هم می تواند حضور داشته باشد[ هرچند تجربه مشاوره و برخی پژوهش ها نشان می دهد که اگر مادرها یکدیگر را مثبت ارزیابی کنند، بخشی از موفقیت زندگی مشترک جوانان، قابل پیش بینی است، اما خوب است به این نکته نیز توجه شود که به طور ناهشیار، مادر به دنبال «عروس خوب» است و خواهر به دنبال «زن داداش خوب». پس اگر پسر در این ملاقات نباشد، کسی نمی ماند که به دنبال «همسر خوب» باشد.].

خواستگاری رسمی؛ که با حضور اعضای دو خانواده و حضور رسمی پسر و دختر انجام می پذیرد.

شناخت جزئی؛ شناخت جزئی تر، حاصل جلسات گفت و گـوی دختر و پسـر، قرار ملاقات خانواده ها، تحقیق میدانی (در محل زندگی، کار و تحصیل فرد مقابل) یا مشاوره ی تخصصی پیش از ازدواج است.

نامزدی

مَحرمیت یا عقد موقت؛

عقد دائم[ گاهی عقد دائم، بدون زمینه عقد موقت انجام می شود و گاه، با زمینه عقد موقت و همراه با جشن عروسی. این دو را دارای عوارضی می دانیم که ترجیح شکل بیان شده را نشان می دهند. ]؛

شناخت عمیق و گسترده؛

مراسم عروسی و آغاز زندگی مشترک.

یادگاری

امام علی(علیه السلام) (در عهدنامه مالک اشتر): «إِیَّاکَ وَ الْعَجَلَةَ بِالْأُمُورِ قَبْلَ أَوَانِهَا أَوِ التَّسَقُّطَ فِیهَا عِنْدَ إِمْکَانِهَا أَوِ اللَّجَاجَةَ فِیهَا إِذَا تَنَکَّرَتْ أَوِ الْوَهْنَ عَنْهَا إِذَا اسْتَوْضَحَتْ فَضَعْ کُلَّ أَمْرٍ مَوْضِعَهُ وَ أَوْقِعْ کُلَّ أَمْرٍ مَوْقِعَهُ: از عجله در کارهایی که وقتشان نرسیده، یا سُستی در کارهایی که امکان عمل آن فراهم شده، یا لجاجت در اموری که مبهم است، یا سُستی در کارهای واضح و روشن، بر حذر باش! و هر امری را در جای خویش و هر کاری را به موقع خود انجام بده»[ شریف الرضی، نهج البلاغه، شرح و ترجمه فیض الاسلام، نامه 47، 1379.].