یاران خاص مصلح جهان داراى ویژگى‌هایى هستند که به بیان به مهم‌ترین آنها مى‌پردازیم.

1- جوانى

سیماى امام مهدى(علیه‌السلام) سیماى کسى است که قریب چهل سال از عمر او گذشته باشد و یاران خاصّ او نیز از جوانانند یعنى سن اکثر آنها هماهنگ با مولاى آنهاست که جوان به شمار مى‌آید.

شمشیرهاى اصحاب حضرت مهدى(علیه‌السلام) یاران را از توانمندى علمى خاص و گسترده‌اى برخوردار مى‌کند.

امام صادق(علیه‌السلام) فرمود:

بر هر شمشیرى هزار کلمه نوشته شده است و هر کلمه‌اى کلید هزار کلمه دیگر است.

امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) فرمود:

اصحاب المهدىّ شباب لا کهول فیهم، الّا مثل کحل العین و الملح فى الزّاد و اقل الزاد الملح(1)؛ اصحاب مهدى(علیه السلام) جوانند، کامل‌سن، در میان آنها نیست مگر مثل سرمه چشم و نمک در غذا و کمترین چیز در غذا، نمک است .

اما چه حکمتى در جوانى آنها نهفته است خداوند به حقایق امور آگاه است. شاید دلیل آن این باشد که آنها تا پایان حاکمیت آن حضرت با او همراه باشند و سن جوانى این امکان را به آنها مى‌دهد که تا او زنده است آنها نیز در کنار آن حضرت باشند و شخصیت جدیدى جایگزین آنها نگردد. چرا که کسى پس از آنها به رتبه بلند آنها نمى‌رسد و هر جایگزینى مى‌تواند سبب تنزّل کیفى دولت کریمه ولى عصر شود.

این که سخنى از مرگ اصحاب امام مهدى(علیه‌السلام) که زمام امور عالم را به دست مى‌گیرند نشده است؛ قرینه‌اى بر قوّت این احتمال است. این دلیل وقتى قوت بیشترى مى‌گیرد که حکومت آن حضرت هفت سال باشد که هر سال آن معادل ده سال باشد چنان که روایاتى در این باره وارد شده است و البته ارقام بالاترى هم درباره مدت حاکمیت او وجود دارد، اگر چه مدت نوزده سال را قوى‌تر دانستیم که در این صورت یاران امام زمان(علیه‌السلام) به همان سن و موقعیتى که دارند و جهان را اداره مى‌کنند پس از امام مهدى(علیه‌السلام) از منصوبین امام حسین(علیه‌السلام) پس از رجعت او به دنیا خواهند بود و حکومت آل محمّد(علیهم‌السلام) را با همان موقعیت و شکوه قبلى ادامه خواهند داد.

امام صادق(علیه‌السلام) فرمود:

یدعون الشّهادة و یتمنّون ان یقتلوا فى سبیل الله و شعارهم یا لثارات الحسین؛ اصحاب مهدى (علیه‌السلام) طلب شهادت مى‌کنند و آرزو دارند که در راه خدا کشته شوند و شعار آنها در جنگ یا لثارات الحسین است.

حضور یاران خاصّ امام مهدى(علیه‌السلام) در دولت کریمه امام حسین(علیه‌السلام) که روایات متعددى بر آن وارد شده است نقطه قوّتى بر آن حکومت الهى خواهد بود و این حضور بدون جوان بودن اصحاب مهدى(علیه‌السلام) امکانپذیر نمى‌باشد.

2- معنویت

بدون شک کسانى که به افتخار بزرگ صحابى ولى عصر(علیه‌السلام) نایل مى‌شوند باید از رتبه بالایى در معنویت، عرفان و عبادت برخوردار باشند.

امام صادق(علیه‌السلام) فرمود:

یاران مهدى(علیه‌السلام) کسانى هستند که شب بیدارند و در نماز خود، نغمه‌اى مانند صداى زنبور دارند. شب را بیدارند و به عبادت مى‌پردازند و روز مانند شیرند. مطیع‌تر از کنیز براى مولاى خویشند و همانند چراغ نورانى هستند. گویا قلب‌هاى آنها چراغ‌هایى است و از خوف خدا بیمناکند.(2)

امام زمان علیه السلام

3- شهادت طلبى

شهادت‌طلبى، ویژگى خدشه‌ناپذیر همه کسانى است که از سطح عامه مردم اوج گرفته و بر قله‌هاى کمال تکیه زده‌اند. وقتى انسان به برخى از مراتب کمال بار یابد، غنچه‌هاى شهادت‌طلبى بر شاخه‌هاى درخت ایمان او شکفته مى‌گردد و همواره مرغ دلش در کنار این گل‌هاى ملکوتى، نغمه سرایى مى‌کند تا به عالم بالا پر کشد.

یاران امام مهدى(علیه‌السلام) که مقام آنها همواره مورد درخواست اولیاى خدا و از آرزوهاى مقدس آنها بوده است نیز آرزوى شهادت در راه خدا مى‌کنند تا به عالى‌ترین جلوه ایثار یعنى دادن جسم و جان خود در راه خدا بار یابند. امام صادق(علیه‌السلام) فرمود:

یدعون الشّهادة و یتمنّون ان یقتلوا فى سبیل الله و شعارهم یا لثارات الحسین(3)؛ اصحاب مهدى (علیه‌السلام) طلب شهادت مى‌کنند و آرزو دارند که در راه خدا کشته شوند و شعار آنها در جنگ یا لثارات الحسین است.

البته پاداش شهداى عصر ظهور بسیار زیادتر از شهداى زمان‌هاى دیگر است.

امام صادق(علیه السلام) ‌فرمود:

خداوند ترس را از دل شیعیان ما برمى‌دارد و در دل‌هاى دشمنانمان قرار مى‌دهد.

امام باقر(علیه‌السلام) فرمود:

کسى که زمان قائم ما را درک کند و با او کشته شود اجر دو شهید دارد و کسى که در برابر او کشته شود اجر بیست شهید دارد.(4)

4- اقتدار

قوت قلب و اقتدار اصحاب مهدى(علیه‌السلام) بى نظیر است به گونه‌اى که تاریخ نظیر آن را سراغ ندارد. امام صادق(علیه‌السلام) فرمود:

وقتى امر ما فرا رسد و مهدى ما قیام کند هر یک از یاران او قوى‌تر از شیر و برّنده‌تر از نیزه‌اند. دشمن را زیر قدم‌هایشان مى‌گذارند و با دست‌هاى خود از پا در مى‌آورند.(5)

و در حدیث دیگر مى‌فرمود:

خداوند ترس را از دل شیعیان ما برمى‌دارد و در دل‌هاى دشمنانمان قرار مى‌دهد.(6)

هم چنین فرمود:

قدرت هر یک از آنها برابر قدرت چهل مرد است و قلب او از تکه‌هاى آهن محکم‌تر است.(7)

و امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) فرمود:

«اصحاب مهدى(علیه‌السلام)» مانند شیرهایى هستند که از جنگل بیرون آمده‌اند، قلب‌هاى آنها تکه‌هاى آهن است، اگر بخواهند کوهى را از جا در آورند از جا در خواهند آورد. روش و لباس یکسانى دارند، مثل این که همه از یک پدر هستند.(8)

امام باقر(علیه‌السلام) فرمود:

کسى که زمان قائم ما را درک کند و با او کشته شود اجر دو شهید دارد و کسى که در برابر او کشته شود اجر بیست شهید دارد.

امام باقر(علیه‌السلام) نیز درباره اقتدار جهانى آنها فرمود:

گویى اصحاب قائم را به چشم خود مى‌بینم که تمام شرق و غرب عالم را تحت سیطره خود در آورده‌اند.(9)

5- بهره‌مندى ممتاز از علوم

اصحاب امام مهدى(علیه‌السلام) از جایگاه فوق العاده‌اى در اداره دنیا برخوردارند و چنین جایگاهى بر پایه‌هاى مستحکمى از جمله یک موقعیت علمى ممتاز استوار است.

امام صادق(علیه‌السلام) فرمود:

آنها انسان‌هایى نجیب و فقها، قضات و حکام دین هستند که دست امام، قلب آنها را نوازش داده و هیچ حکمى براى آنها مشتبه نخواهد شد.(10) اگر چه دست کم، عدّه‌اى از اصحاب حضرت پیش از عصر ظهور به برخى از موقعیت‌هاى علمى دست مى‌یابند امّا نیاز آنها با توجه به مسئولیت خطیرى که دارند جز با دستگیرى خاص و امتیازهاى ویژه علمى برآورده نخواهد شد. یکى از این عنایات ویژه همان است که در روایت بیان شد که دست پر مهر امام(علیه‌السلام) قلب‌هاى آنها را نوازش مى‌دهد. ماهیت این نوازش هر چه که باشد نتیجه آن ارتقاء ویژه علمى آنان است به گونه‌اى که جهل و اشتباه را از اندیشه و داورى آنها برطرف خواهد کرد.

عنایات دیگر علمى به اصحاب امام مهدى(علیه‌السلام) این است که امام صادق(علیه‌السلام) فرمود:

وقتى قائم ما قیام کند به هر کشورى مردى را مى‌فرستد و به او مى‌گوید: برنامه تو در کف دست توست. پس هر گاه امرى پیش آمد که آن را نمى‌فهمى و نمى‌دانى چگونه باید درباره آن قضاوت کنى به کف دست خود نگاه کن و به آنچه در آن مى‌بینى عمل کن.(11)

عنایات دیگر علمى به اصحاب امام مهدى(علیه‌السلام) این است که امام صادق(علیه‌السلام) فرمود:

وقتى قائم ما قیام کند به هر کشورى مردى را مى‌فرستد و به او مى‌گوید: برنامه تو در کف دست توست. پس هر گاه امرى پیش آمد که آن را نمى‌فهمى و نمى‌دانى چگونه باید درباره آن قضاوت کنى به کف دست خود نگاه کن و به آنچه در آن مى‌بینى عمل کن.

شمشیرهاى اصحاب حضرت مهدى(علیه‌السلام) نیز آنان را از توانمندى علمى خاص و گسترده‌اى برخوردار مى‌کند.

امام صادق(علیه‌السلام) فرمود:

بر هر شمشیرى هزار کلمه نوشته شده است و هر کلمه‌اى کلید هزار کلمه دیگر است.(12)

6- موقعیت بى نظیر

اصحاب امام مهدى(علیه‌السلام) در صدر بلند مرتبگان عالم تشیع و در میان اصحاب انبیاء و ائمه (علیهم‌السلام) کسى به بلندى مقام آنها بار نیافته و نخواهد یافت چه این که امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) فرمود:

لم یسبقهم الاوّلون و لا یدرکهم الآخرون(13)؛ کسى از گذشتگان بر آنها پیشى نگرفته است و از آیندگان کسى به آنها نمى‌رسد.

امام باقر(علیه‌السلام) نیز درباره جایگاه بلند آنها فرمود:

گویا اصحاب قائم را مى‌بینم که بر مغرب و مشرق احاطه پیدا کرده‌اند و چیزى نیست مگر این که مطیع آنهاست حتى درندگان زمین و آسمان به دنبال رضایت آنها هستند و بخشى از زمین بر بخشى دیگر افتخار مى‌کند و می‌گوید: امروز یکى از اصحاب قائم از روى من عبور کرد.(14)

پی‌نوشت‌ها:

1- بحار النوار، ج 52، ص 333و334

2- بحارالانوار، ج 52، ص 308.

3- بحارالانوار، ج 52، ص 308.

4- بحارالانوار، ج 52، ص 308.

5- بحارالانوار، ج 52، ص 372.

6- بحارالانوار، ج 52، ص 336.

7- کمال الدین، ص 673.

8- معجم احادیث الامام المهدى(علیه‌السلام)، ج 3، ص 94.

9- بحارالانوار، ج 52، ص 327.

10- دلائل الامامه طبرى، ص 562.

11- بحارالانوار، ج 52، ص 365.

12- بحارالانوار، ج 52، ص 286.

13- معجم احادیث الامام المهدى (علیه‌السلام) ، ج 3، ص 100.

14- بحارالانوار، ج 52، ص 327.