خود مقام معظم رهبری در ادامه کلامشان به توضیح این مطلب پرداخته اند . ایشان با ذکر این مطلب که ” اگر عدالت را از معنویت جدا کنیم- یعنی عدالتی که با معنویت همراه نباشد- این هم عدالت نخواهد بود. عدالتی که همراه با معنویت و توجه به آفاق معنویِ عالم وجود و کائنات نباشد، به ریاکاری و دروغ و انحراف و ظاهرسازی و تصنع تبدیل خواهد شد”
فرمودند: “مثل نظامهای کمونیستی که شعارشان عدالت بود. ما می گفتیم عدالت و آزادی؛ اما آزادی اصلًا جزو شعارهای آن ها نبود. در همه کشورهایی که حرکت کمونیستی در آنجا به شکلی از اشکال- انقلاب یا کودتا- تحقق پیدا کرده بود، «عدالت» محور شعارهای آن ها بود؛ اما واقعیت زندگی آن ها مطلقاً نشان دهنده عدالت نبود؛ درست ضد عدالت بود. عده ای به اسم کارگر سر کار آمدند، که همان طبقه اشرافیِ رژیم های طاغوتی بودند و هیچ تفاوتی با آن ها نداشتند. زندگی سران کشورهای مارکسیستی این طور بود. بنده زمان مسئولیت ریاست جمهوری وضعیت اقشار پایین بعضی از کشورهای سوسیالیستی را دیده بودم؛ آن چیزی که اسمش عدالت است و آن مفهومی که عدالت دارد، مطلقاً در آنجاها وجود نداشت. طبقه اشراف جدیدی در آنجا وجود داشت که با معیارهای حزبی و سیاسیِ خاص خودشان روی کار آمده بود و از همه امکانات برخوردار بود؛ مردم هم در فقر و تهی دستی و بدبختی زندگی می کردند. این وضعیت حتّی در بعضی از کشورهای درجه ی یکشان هم دیده می شد. بنابراین، این گونه عدالت طلبی بی دوام خواهد بود و از طریق درستِ خودش منحرف و ریاکارانه و دروغین خواهد بود.
عدالت باید با معنویت همراه باشد؛ یعنی باید شما برای خدا و اجر الهی دنبال عدالت باشید؛ در این صورت می توانید با دشمنان عدالت مواجهه و مقابله کنید. البته معنویت هم بدون گرایش به عدالت، یک بُعدی است. بعضی ها اهل معنایند، اما هیچ نگاهی به عدالت ندارند؛ این نمی شود. اسلام، معنویتِ بدون نگاه به مسائل اجتماعی و سرنوشت انسانها ندارد؛ «من اصبح و لم یهتمّ بامور المسلمین فلیس بمسلم». آدم معنوی یی که با ظلم می سازد، با طاغوت می سازد، با نظام ظالمانه و سلطه می سازد، این چطور معنویتی است؟ این گونه معنویت را ما نمی توانیم بفهمیم. بنابراین معنویت و عدالت در هم تنیده است.”
(بیانات در دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیأت دولت،84/6/8)
این بیان ناظر به الگوی پیشرفت کشور است که نه همچون الگوی توسعه سرمایه داری غربی است که عدالت و معنویت در آن هیچ جایگاهی نداشته و صرفا بر توسعه مادی و تکنولوژیکی استوار است و نه مانند الگوی کمونیستی است که صرفا بر نگاه عمومی و شعار عدالت جمعی استوار است اما اثری از معنویت در آن نیست در الگوی پیشرفت مطلوب اسلامی به پیشرفت در کنار عدالت و معنویت استوار است . اسلام نه پیشرفت صرف مادی را دنبال می کند و نه صرفا عدالت فاقد معنویت را . این سخن رهبری به منظور تشریح الگوی پیشرفت مورد نظر نظام و در راستای توجه دادن دولت به این نکته محوری است که در عین حال که شعار محوری عدالت شعاری اساسی است اما در صورتی کارآمد خواهد بود که با عقلانیت و معنویت همراه باشد.