استفاده از عقیق:ثواب‌ها و آثاری که درباره سنگ عقیق در بیشتر روایات بیان شده؛ مربوط به دست کردن انگشتر عقیق است؛ زیرا با عبارت‌هایی؛ مانند «تَخَتَّمُوا بِالْعَقِیق»، «مَنْ تَخَتَّمَ بِالْعَقِیق» و «مَنِ اتَّخَذَ خَاتَماً فَصُّهُ عَقِیق» نقل شده‌اند. [5] اما در دسته‌ای دیگر از روایات تنها به ذکر لفظ «العَقیق» اکتفا شده است؛ [6] یعنی به‌ صورت مطلق نقل شده‌اند، از این دسته از روایات می‌توان استفاده کرد که؛ اصل همراه داشتن عقیق، مطلوب و دارای ثواب مخصوص به خود است؛ مانند روایاتی که همراه داشتن عقیق در سفر را موجب ایمنی می‌دانند که عمومیّت داشته و شامل انگشتر عقیق و یا عقیق به کار برده شده در گردنبند نیز می‌شود. [7] ولی انگشتر عقیق به عنوان مصداقی کامل و مناسب – به‌ویژه در نماز- جزو سنّت‌های پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) و دارای پاداش و خواص زیادی است.
در فضیلت عقیق :
در روایات زیادی عقیق به طور مطلق مورد توصیه است و از هر رنگی که باشد خوب و مطلوب است .
منقول است که حضرت امیرالمؤمنین علیه السّلام چهار انگشتر در دست می کردند ؛ انگشتر یاقوت براى شرافت و زینتش و فیروزه براى نصرت و یاریش و حدید صینى براى قوّتش و عقیق براى حرز و دفع دشمنان و بلاها .
و در حدیث صحیح از حضرت على بن موسى الرّضا علیه السّلام مروی است که عقیق فقر و درویشى را برطرف می کند و در دست کردن عقیق نفاق را زایل می کند.
در حدیث صحیح دیگر از آن حضرت منقول است که هر که قرعه به انگشتر عقیق بزند بهره او تمام تر بیرون می آید.
در حدیث معتبر از حضرت امام جعفر علیه السّلام منقول است که انگشتر عقیق در دست کنید که مبارک است و هر که انگشتر عقیق داشته باشد امید هست که عاقبتش مقرون به خیر و نیکى باشد.
حضرت رسول صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمود که هرکه انگشتر عقیق در دست داشته باشد حاجتش برآورده است .
از حضرت صادق علیه السّلام منقول است که انگشتر عقیق مورث ایمنى است در سفر.
در حدیث دیگر از آن حضرت منقول است که هر که انگشترى بگیرد که نگینش عقیق باشد پریشان نشود و عاقبت کارش البتّه نیکو باشد.
در حدیث دیگر منقول است که شخصى به نزد حضرت رسول صلّى اللّه علیه وآله وسلّم آمد و شکایت کرد که دزد در راه به من رسید و اموال مرا برد حضرت فرمود : که چرا انگشتر عقیق در دست نداشتى که آن از هر بدى آدمى را نگاه می دارد.
به سند معتبر دیگر از آن حضرت منقول است که انگشتر عقیق در دست کنید مادام که آدمى آن انگشتر را با خود دارد اندوهى به او نمی رسد.
در حدیث معتبر دیگر فرمود که انگشتر عقیق با خود دارید که آن اوّل کوهی است که اقرار کرده است از براى خدا به یگانگى و از براى من به پیغمبرى و از براى تو یا على به امامت .

اما در برخی روایات نسبت به نوع خاصی از عقیق توصیه شده است :
در حدیث معتبر از بشیر دهان منقول است که عرض کردم کدام یک از نگین ها بر انگشت خود بنشانم ؟ فرمود : که چرا غافلى از عقیق سرخ و عقیق زرد و عقیق سفید که اینها سه کوه اند در بهشت . امّا کوه عقیق سرخ پس مشرف است برخانه رسول خدا صلّى اللّه علیه وآله وسلّم ؛ و امّا کوه عقیق زرد پس مشرف است برخانه حضرت فاطمه علیها السّلام؛ و امّا کوه عقیق سفید پس مشرف است بر خانه حضرت امیرالمؤمنین علیه السّلام؛ و همه آنها یک خانه است و از زیر هر کوهى نهرى جاری است از برف سردتر و از شیر سفیدتر و نمی خورد از آن نهرها مگر آل محمّد صلّى اللّه علیه وآله وسلّم و شیعیان ایشان، و هرسه نهر از کوثر می آید و به یک جا می ریزد و این سه کوه تسبیح و تقدیس و تمجید الهى می کنند و از براى محبّان آل محمّد طلب آمرزش می کنند پس هر که از شیعیان آل محمّد یکى از این عقیق ها را در دست داشته باشد نبیند مگر خیر و نیکى و فراخى روزى و سلامتى از جمیع بلاها و امان یابد از شرّ پادشاه ظالم و از هر چه آدمى از آن می ترسد و حذر می نماید.

پاورقی:
[1]. ر. ک: کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 6، ص 470 – 471، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[2]. همان، ص 470.
[3]. مجلسی اول، محمد تقی، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، ‌ج 7، ص 645، قم، مؤسسه فرهنگی اسلامی کوشانپور، چاپ دوم، 1406ق.