خانه » همه » مذهبی » فعالیت فضای مجازی

فعالیت فضای مجازی


فعالیت فضای مجازی

۱۳۹۶/۱۱/۱۹


۲۰۶۷ بازدید

سلام ببخشید ایا استفاده از تلگرام برای کارهای خوب و هدایت استفاده از مطالب ناب وخوب اشکال داره در صورتی که نرم افزار داخلی داریم ؟

با عرض سلام خدمت پرسشگر گرامی
ضمن تشکر از ارتباط شما با این مرکز ابتدا بگوییم که بحث فضای مجازی و روش‌های نوین ارتباطی از مسایل مهمی است که امروزه از منظرهای متعدد مورد بررسی و نقد است. با توجه به سرعت بالای گسترش این فضا و امکانات آن، شاید کمتر کسی از جنبه‌ دینی به این موضوع توجه کرده است.
صرف حضور خنثی در چنین فضایی نظیر حکم استفاده از کتب ضاله داشته و قطعا دارای اشکال است. چه رسد به حضوری که باعث انحراف بوده و آثار سوء داشته باشد. از سوی دیگر حضور متخصصین حوزه اندیشه سیاسی اسلام و دانش پژوهان و پژوهشگران مطرح است که با توجه به اهداف و فعالیت جهت پاسخگویی به شبهات مطرح شده و ارائه شناخت درست از نظام اسلامی و رکن اساسی ولایت فقیه ضروری و لازم است.
پرسشگر محترم، فضای مجازی، فرصت ها و نیز چالش های جدیدی را برای تمام جوانب پژوهش در حوزه دین و نظام اسلامی فراهم می کند. افزون بر این، اینترنت به عنوان ابزاری تبلیغی، ویژگی های منحصر به فردی را انتقال می دهد که بافت جهانی دین ورزی را کاملاً دگرگون می کند.اگرچه نباید درباره میزان و شدت تأثیر فضای مجازی در حوزه های معنوی و متافیزیکی اغراق کرد و باید قدرت و شیوه های نفوذ هر دو طرف را در نظر گرفت، اما این نکته نیز گفتنی است که امروزه اطلاع رسانی در حوزه دین نیز گویی مانند فرآورده های معنوی دیگر، به عنوان تابعی از گسترش قدرتمندانه فناوری مطرح است؛ بنابراین، دینداران و هواخواهان معنویت نیز ناگزیر از اقبال تام و تمام به این رسانه اند.
دینداران باید زبان این رسانه را یاد بگیرند، از امکانات و محدودیت های آن آگاه شوند و مهم تر از همه، دریابند که مخاطبان دین در این عرصه با مخاطبان خاموش آن در عرصه های دیگر تفاوت جدی دارند.

پرسشگر ارجمند، فضای مجازی وشبکه های اجتماعی تیغی دو لبه هستند که هم می توان از آنها به عنوان ابزاری برای انتشار ناهنجاری ها، شایعات، اخبار دروغ و مطالب نامناسب استفاده کرد و هم می توان آنها را در نقش رسانه ای قدرتمند برای اطلاع رسانی به کاربران و انتشار محتوای علمی، فرهنگی و دینی ومذهبی مورد استفاده قرار داد.
که درست ست که پشت پرده وتاسیس شبکه های اجتماعی مانند وایبر و واتساپ وتلگرام و…. کشور های غربی و امریکا وکمپانی های صهیونیستی میباشد وهدف از راه اندازی ان ترویج گناه وفساد وبی بند وباری وسست کردن عقاید وباورهای دینی ومذهبی مسلمانان و… میباشد اما مانیز بایدبا استفاده درست وبهینه ازاین وسایل ارتباط جمعی جهت تبلیغ دین واسلام وتشیع وبصیرت واگاهی ودشمن شناسی و… درزمینه های مختلف خلاف اهداف انها عمل نماییم.
همچنین بطور کلی در زمینه استفاده از شبکه ها اجتماعی بایستی متذکر شد گرچه استفاده ازاینگونه شبکه های اجتماعی مانند تلگرام و وایبر،واتساپ و… دربین اقشار مختلف جامعه به خصوص جوانان وجود دارد که حتی ممکن است از آن هم نیز استفاده درست و سالم صورت یگیرد اما وقتی به آنها گفته میشود ایا همه مانند شما از این شبکه های ارتباطی درست استفاده میکنند،جوابشان منفی میباشد و وقتی متوجه میشوند که چه سوءاستفادها و متاسفانه فسادهایی دراین شبکه ها صورت میگیرد یا وقتی که متوجه میشوند پشت پرده این گونه شبکه ها افراد و کمپانیهای صهیونیستی ودستگاههای جاسوسی وامنیتی امریکاو… قرار دارند مراعات بیشتری دراستفاده ازاین شبکه ها نموده یا به طور کل ارتباطشان را قطع مینماید.
بایستی بدانید که اگر از این شبکه ها درست وبهینه استفاده نشود وهمان اقدامات وفعالیتهایی انجام دهیم که در چارچوب اهداف وبرنامه های سازندگان ان (امریکا ورژیم صهیونیستی) باشد موجب تقویت دشمنان اسلام گردیده وباطبع طبق خواست انها عمل مینماییم واین اشکال دارد. اما در صورتیکه ازاین شبکه ها و فضای مجازی جهت تبلیغ دین اسلام وتشیع وارزشها و…(البته فعالیت دراین زمینه بایستی با مشورت وراهنمایی کارشناسان وروحانیون و… صورت گیرد) درست وبهینه استفاده نماییم این اقدام ما منجر به تقویت اسلام وتضعیف دشمنان اسلام میگردد.پس نتیجه اینکه فضای مجازی وشبکه های اجتماعی منبع ومرجع بسیار مناسبی جهت تبلیغ دین واسلام وتشیع وبصیرت افزایی ودشمن شناسی ونشان دادن حقیقت و…برای جهانیان می باشد.
پرسشگر گرامی،باآگاهی واطلاع رسانی و بصیرت افزایی که امیدواریم رسانه ملی ومسولین مربوطه(وزارت ارتباطات،شورای عالی مجازی و…) دراین ارتباط اطلاع رسانی نمایندکه نقش بسزایی دارند،جامعه و جوانان رامیتوان دراستفاده بهینه ودرست ازاین گونه شبکه های ارتباطی واکسینه نمودوحتی میتوان خلاف حرکت اب شنا کنیم یعنی مامیتوانیم با استفاده ازاین شبکه های اجتماعی و… علیه خودشون استفاده کنیم وخلاف اهداف وخواسته ها(دشمنان)حرکت نماییم. (بطور نمونه انتشار دو پیام بسیار مهم وتاثیر گذار مقام معظم رهبری به جوانان اروپایی و امریکا شمالی که از همین شبکه های اجتماعی وفضای مجازی باسر عت بسیاری پخش گردید ودر حال پخش شدن در سراسر جهان می باشد.)
*امروز این جوانهای دانشجو و غیر دانشجو را که مشاهده میکنید – حالا من دانشجوها را میگویم – همه‌شان تقریباً و تغلیباً مشتاقند از مفاهیم اسلامی و معارف اسلامی چیزهائی را بشناسند و چیزهائی را بفهمند و سر در بیاورند. من و شما باید زمینه فراهم کنیم که بتوانیم به آنها جواب دهیم. این فرصت تا امروز کِی برای روحانیت وجود داشته؟ علاوه بر این، ابزارهای تسهیل‌کننده، مثل رایانه‌ها و ارتباطات اینترنتی و فضای مجازی و سایبری هم که الان در اختیار شماست. اگر بتوانید اینها را یاد بگیرید، میتوانید یک کلمه حرف درستِ خودتان را به هزاران مستمعی که شما آنها را نمیشناسید، برسانید؛ این فرصت فوق‌العاده‌ای است؛ نبادا این فرصت ضایع شود. اگر ضایع شد، خدای متعال از من و شما روز قیامت سؤال خواهد کرد: از فرصت این همه جوان، این همه استبصار، این همه میل و شوق به دانستن، شما برای ترویج معارف اسلامی چه استفاده‌ای کردید؟ نظام اسلامی یک چنین خدمتی به ما معممین و روحانیون کرده. مگر میتوانیم خودمان را کنار بگیریم؟ (بیانات در دیدار علما و روحانیون خراسان شمالی -19/7/91)
*خیلى از شما قاعدتاً با فضاى مجازى آشنایید؛ واقعاً در فضاى مجازى ادب رعایت میشود؟ حیا رعایت میشود؟ خب نمیشود دیگر؛ یا در بخش مهمّى [رعایت] نمیشود. این فضاى مجازى امروز از فضاى حقیقىِ زندگى ما چند برابر بزرگ‌تر شده؛ بعضى‌ها اصلاً در فضاى مجازى تنفّس میکنند؛ اصلاً آنجا تنفّس میکنند، زندگى‌شان در فضاى مجازى است. جوانان هم سروکار دارند با فضاى مجازى، با انواع‌واقسام چیزها و کارها، با برنامه‌هاى علمى‌اش، با اینترنتش، با شبکه‌هاى اجتماعى‌اش، با مبادلات و امثال اینها سروکار دارند؛ خب، اینجا لغزشگاه است. هیچ‌کس نمیگوید آقا جادّه نکش. اگر شما در یک منطقه‌اى جادّه‌اى لازم دارید، خیلى خب، جادّه بکش، جادّه‌ى اتوبان هم بکش امّا مواظب باش! آنجایى که ریزش کوه محتمل است، آنجا محاسبه‌ى لازم را بکنید. ما به دستگاه‌هاى ارتباطى خودمان، به مجموعه‌ى وزارت ارتباطات و شوراى عالى مجازى -که بنده از آن هم گله دارم- سفارشمان این است. ما نمیگوییم این راه را ببندید؛ نه، اینکه بى‌عقلى است. یک کسانى نشسته‌اند، فکر کرده‌اند، یک راهى باز کرده‌اند به‌عنوان این فضاى مجازى و به قول خودشان سایبرى؛ خیلى خب، از این استفاده کنید منتها استفاده‌ى درست بکنید؛ دیگران دارند استفاده‌ى درست میکنند؛ بعضى از کشورها طبق فرهنگ خودشان این دستگاه‌ها را قبضه کرده‌اند. ما چرا نمیکنیم؟ چرا حواسمان نیست؟ چرا رها میکنیم این فضاى غیرقابل کنترل و غیرمنضبط را؟ مسئولند، یکى از مسئولین هم همینها هستند؛ دستگاه وزارت ارتباطات است. .(دیدار معلمان و فرهنگیان با رهبر انقلاب -13/2/95)
*بازار شبهات رواج دارد. هم فضای مجازی کمک می کند و هم انگیزه سیاسی برای ترویج آن وجود دارد. این ها مواجهه لازم دارد. برای جهاد لازم نیست فقط شمشیر برداریم. این بزرگترین جهاد است. برای این جهاد خود را آماده کنید. (بیانات در دیدار مدیران و طلاب حوزه علمیه تهران-25/2/95)
*اگر شما اهل شبکه‌ های اجتماعی هستید و اهل فضای مجازی هستید، خوب میفهمید و خوب میدانید که بنده کجا را دارم اشاره میکنم؛ از همه‌ی طُرق دارند استفاده میکنند که ایمان اسلامی ما را متزلزل کنند. ما یعنی چه کسی؟ یعنی منِ پیرمرد هفتاد هشتاد ساله؟ نه، نسبت به ماها خیلی نگران نیستند؛ ایمان نسل بعد ما را و نسل بعدِ بعد ما را [میخواهند متزلزل کنند]؛ دارد تلاش میشود. خب، یکی از آن زمینه‌های اقتدار ما و زمینه‌ های توانمندی ما، ایمان اسلامی ما است؛ این یکی از آماج دشمنی‌های آنها است. (بیانات در دیدار مسئولان نظام – ۱۳۹۵/۰۳/۲۵)
*همچنین رهبر معظم انقلاب اسلامی، در ابتدای جلسه‌ درس خارج فقه در سال تحصیلی جدید حوزه‌های علمیه، (16/6/95)با اشاره به وجود برنامه‌های گسترده برای انحراف ذهن و دل مردم و جوانان از اصل دین، اولین و مهم‌ترین وظیفه‌ روحانیون را «مقابله با نقشه‌ دین‌زدایی و عفت‌زدایی» خواندند و تأکید کردند: حوزه‌های علمیه و روحانیون باید با شناخت فضای مجازی و استفاده از فرصت‌های آن، معارف و مفاهیم اسلامی را تبیین کنند.
ایشان با اشاره به هزینه‌های گزاف و برنامه‌ریزی‌های فراوان علیه ایمان و اعتقادات مردم گفتند: دشمن از طریق تولید و ترویج شبهات و همچنین تولید محتوای ضد عفت و حیا، به ‌دنبال انحراف جوانان مؤمن و سالم از اصل دین و دریدن پرده‌های حیا است و امروز این کار در بستر فضای مجازی انجام می‌شود.
مقابله با این نقشه را اولین و مهم‌ترین وظیفه‌ روحانیت ست ،حوزه‌های علمیه و دانایان مذهب باید قابلیت مواجه شدن با لشکر عظیم دشمن را در خود ایجاد کنند.
ایشان با اظهار تأسف از ناآشنایی برخی مبلغان دینی با ابزارهای جدید رایانه‌ای و همچنین عدم درک درست از اهمیت مسئله‌ فضای مجازی در برخی مسئولان، افزودند: فضای مجازی، به‌صورت توأمان دارای منافع و مضرات بی‌شماری است که باید با استفاده از فرصت‌های آن، مفاهیم اسلامی را در سطح گسترده ترویج کرد و در همین خصوص، شورای عالی فضای مجازی با هدف تمرکز در فکر، تصمیم و اقدام تشکیل شد.
شناسایی شبهات روز و پاسخ به آنها را ازجمله کارهای مهم حوزه‌های علمیه می باشد واین کار هیچ منافاتی با فقاهت ندارد، زیرا فقه، منحصر به احکام عملی نیست، بلکه «فقه الله الاکبر» در واقع همان معارف اسلامی است و باید برای پاسخ به شبهات دینی نیز همانند کاوش‌های دقیق و پردامنه‌ فقهی، اقدام و عمل کرد.
– مقام معظم رهبری در مورد فعالیت در شبکه های اجتماعی(19/8/95)فرمودند:از من سئوال میشود که در شبکه مجازی کنونیکه متعلق به دشمن ست وارد بشویم یانه؟ورود هوشمندانه به شبکه های اجتماعی بین المللی خیلی خوب ست،اما حواستان باشد آدم‌هایی ورود کنند که از شرایط آگاه باشند.نشود حکایت«شد علامی که اب جو ارد/اب جو امد وغلام راببرد»نشود. ورود تهاجمی یکی ازراه های ورود به این شبکه هاست.
*پاسخ صریح رهبری درباره ورود در شبکه های اجتماعی متعلق به دشمن(تلگرام و ورودهوشمندانه در فضای مجازی)
مقام معظم رهبری در دیدار فعالان قرارگاه فرهنگی قرب بقیه الله (عج) سپاه پاسداران انقلاب اسلامی(19/8/95):
فضای مجازی حقیقتا قتلگاه جوانان و نوجوانان ما شده است.الآن یک منطقه عظیمی از این فضا در اختیار دشمن است و هر کار می خواهد می کند و انواع ضربه ها را به ما می زند شما هم البته کار کردید و خوب کار شده لکن کافی نیست.❌
ابتکار نیاز است
باید کاری کنید که دشمن را از فضای مجازی برانید. #هدف را این بگذارید که دشمن را بتارانید و پس بزنید. بخشی از آن بر می گردد به کار قانونی..
در اینجا هم احتیاج است به تشکیل هیات های اندیشه ورز قوی و موثر که بیایند راهکار بدهند.
و داریم در جوانان کسانی که مثل شما
فعال هستند
و مطلعند.
متعدد هم هستند.
افرادی هستند جوان
علاقه مند
مسلط بر فضای مجازی
و معتقد
داریم از این دست آدم ها که
من تعدادیشان را خودم دیده ام.
باید یک شبکه پیام رسان وسیع با ظرفیت ۲۰میلیونی ایجاد کنید با تمام جذابیت هایی که شبکه های آن طرفی دارند. باید کاری کنید که مردم دیگر نیازی به تلگرام نداشته باشند.همت را بر این بگذارید.
از من سوال می شود که به شبکه های اجتماعی و مجازی کنونی که متعلق به دشمن است وارد بشویم یا نه❓
به نظر ما ورود_هوشمندانه_خوب_است ولی افرادی بروندو کار دسته جمعی کنندو بنیه داشته باشند که خودشان غرق نشوند و مثال آن غلام و آب جو نشود.
غلامی که آب جوی آرد
آب جوی آمد و غلام ببرد
ورود تهاجمی لازم است و گرفتن میدان از دست دشمن.اثرگذارباشید نه اثرپذیر
**دو فرصت و یک خطر در استفاده از ابزار رسانه‌ای جدید
رهبر معظم انقلاب روز دوشنبه(1/3/96) در دیدار مسئولان موسسه امام صادق علیه السلام درباره ضرورت پاسخ به شبهات مطرح شده در فضای عمومی با استفاده از ابزار رسانه‌ای جدید فرمودند:
… امروز شما ملاحظه کنید، هر انسانی که فرض کنید یک تبلت دستش باشد، با همه‌ی افکار و حرفهای انحرافی میتواند روبرو و مواجه بشود؛ حالا به‌قدری که ظرفیّت دارد. با این نگاه به مسئله نگاه کنید که شما چقدر نقش میتوانید ایفا کنید.
به نظر من این وسایل رسانه‌ای جدید، هم یک فرصت است، هم یک خطر است؛ فرصت از دو نظر، خطر از یک جهت.
خطر از این‌جهت که ممکن است این حرفها و شُبهه‌ها، در ذهن جوان‌ها و در ذهن غیرجوانها اثر بگذارد و اینها را منحرف کند؛ این جهت خطر است.
امّا از دو جهت فرصت است:
یکی اینکه ما مطّلع میشویم که چه شبهه‌هایی وجود دارد. یکی از مشکلات کار ما این است که ما شبهه‌ها را نمیشناسیم. من میبینم خیلی از آقایان محترم خب با دانشجو مواجه‌اند، [امّا] آنچه در ذهن او و در دل او میگذرد را نمیدانند. ما به برکت فضای مجازی و این رسانه‌ی عظیم عمومی میتوانیم کشف کنیم که چه چیزهایی امروز مطرح است؛ این یک فرصت [است] که خب فرصت بسیار باارزشی است.
فرصت دوّم هم این است که از همین طریق میتوانیم شبهه را برطرف کنیم و آن را ازاله کنیم.
بنابراین اینکه گفت «هر عُسری دو یُسر همراهش است»، اینجا این تهدید دو فرصت همراه خودش دارد که از این دو فرصت باید حدّاکثر استفاده را کرد.
بنابراین … ما کار و تلاشِ برای کلام را از سطح خواصّی نه‌اینکه کم بکنیم بلکه سطح عامّی و عمومی را هم حتماً مورد توجّه قرار بدهیم و این، کار اساسی‌ای است که امروز لازم است انجام بگیرد. ۹۶/۳/۱ |خط‌حزب‌ا…
* مقام معظم رهبری دردیدار با طلا بحوزه علمیه تهران(6/6/96)فرمودند:یکی از خصوصیّات ممتاز دیگر امروز، آماده بودن وسایل رساندن پیام است؛ همین فضای مجازی که این برادرمان به تفصیل و خیلی خوب بیان کردند و تعبیر خوبی است که ایشان کرد و به ذهن بنده هم اتّفاقاً همین تعبیر قبلاً رسیده بود که «اسمش فضای مجازی است درحالی‌که واقعاً فضای حقیقی است»؛ یعنی این فضا درون زندگی بسیاری از مردم حضور دارد. خب همین فضای مجازی یک ابزار است؛ یک ابزار بسیار کارآمد برای اینکه شما بتوانید پیامتان را به اقصیٰ‌ نقاط دنیا برسانید، به گوش همه برسانید. این [امکان] دیروز نبود، امروز هست. یکی از امتیازات این است .
حجت‌الاسلام قرائتی در یادداشتی برای باشگاه خبرنگاران با نگاهی قرآنی به فضای مجازی، نحوه‌ استفاده و شرایطی که باید بر این فضا حاکم باشد را تشریح کرده است.
بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت یعقوب به پسرانش گفت: «لَا تَدْخُلُوا مِن بَابٍ وَاحِدٍ وَادْخُلُوا مِنْ أَبْوَابٍ مُّتَفَرِّقَةٍ» (یوسف/67) اگر به دنبال یوسف در شهر می‌روید، از یک در وارد نشوید و از درهای مختلف وارد شوید. تمام جوان‌های ما یوسف هستند و اگر بخواهیم اینها را داشته باشیم، نمی‌شود از یک راه وارد شد. باید از تمام امکانات استفاده کنیم.
امروزه فضای مجازی، شبکه‌ها، ماهواره‌ها، سایت‌ها، اینترنت و تلفن‌های همراه هر کدام یک راه جدید ارتباطی است، که مورد استفاده عموم مردم خصوصاً نسل نو می‌باشد.
خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: «وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلَّا بِلِسَانِ قَوْمِهِ» (ابراهیم/4) ما هیچ پیامبری را، جز به زبان قومش، نفرستادیم و امروز فضای مجازی، زبان نسل جوان است و بسیاری از اطلاعات خود را از این فضا کسب می‌کند.
قرآن به مومنان می‌فرماید: «وَ أَعِدُّوا لَهُم مَّااسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ» (انفال/60) در مقابل دشمن هر چه می‌توانید ابزار و امکانات آماده کنید. در حال حاضر دشمن از ابزار فضای مجازی برای نفوذ و سیطره و سلطه فرهنگی استفاده می‌کند، ما هم باید از این فضا برای تبلیغ و ترویج فرهنگ و معارف قرآن و اهل بیت(علیهم‌السلام) استفاده کنیم.
شما فرض کنید یک دیوار در خیابان است که هر کس می‌تواند اعلامیه‌اش را بچسباند. اگر مذهبیون از این دیوار استفاده نکنند، قطعاً کسانی که قصد و نیتشان تخریب و ضربه زدن به مذهب و دین است، از این دیوار استفاده سوء می‌کنند.
ضرورت بهره گیری حداکثری از امکانات پیشرفته
اولیای خدا از هر فرصتی به بهترین نحو استفاده می‌کردند. ما چقدر تا به حال ‌توانسته‌ایم از فضای مجازی استفاده کنیم و نکردیم؟‌ برای عبادت، ماه رمضان یک فرصت است، برای معاد، استفاده از بهار یک فرصت است، برای نزول آیات، شأن نزول یک فرصت است، فضای مجازی نیز برای تبلیغ و ترویج معارف دین یک فرصت است.
در احادیث می‌خوانیم: «الفرصةُ سریعةُ الفَوتِ بَطئیةُ العَودِ!» (بحار/ج78/ص113) و: «بَادِرِ الْفُرْصَةَ قَبْلَ أَنْ تَکُونَ غُصَّةً» (نامه31نهج‌البلاغه) فرصت زود می‌رود و دیر می‌آید و چه بسا اصلاً به دست نیاید. پس پیش از آنکه غصه بخورید از آن بهره بگیرید.
باید بدانیم با علم و تکنولوژی نمی‌شود مخالفت کرد. امام(ره) وقتی از پاریس به بهشت زهرا(س) آمدند. فرمودند: ما با سینما مخالف نیستیم، با فیلم بد مخالف هستیم. امروز فضای مجازی به عنوان یک ابزار در دسترس همه و بویژه جوانان است. ابزاری کم‌هزینه، سریع، فرامرزی، جذاب و دوطرفه که در واقع یک فرصت خوب است. عکس، فیلم، صوت، متن، و همه نوع محتوایی در آن امکان ارسال و استفاده دارد. شرایطی پیش آمده که ما نیز باید از آن استفاده کنیم.
یکی از اعمال عمره و حج، سعی بین کوه صفا و مروه در کنار مسجدالحرام است که حاجی باید هفت بار این مسیر را طی کند. پیش از اسلام، روی کوه صفا یک بت و روی کوه مروه بت دیگری قرار داشت. در زمان پیامبر، مسلمان‌ها گفتند: چون روی این دو کوه بت است، ما سعی را انجام نمی‌دهیم. آیه نازل شد که نگوئید چون بت است، ما نمی‌رویم. بلکه بروید و با حضور خودتان شعائر الهی را تقویت کنید: «إِنَّ الصَّفَا وَالْمَرْوَةَ مِن شَعَائِرِ اللَّـهِ فَمَنْ حَجَّ الْبَیْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلَا جُنَاحَ عَلَیْهِ أَن یَطَّوَّفَ بِهِمَا» (بقره/158)
در فضای مجازی، هم می‌شود کار حق انجام داد، هم کار باطل! اگر دانشمندان، اساتید دانشگاه، علماء، طلاب فاضل، فرهنگیان، دانشجویان و اهل فرهنگ، فضای مجازی را از حق پر کنند، قطعاً حضور باطل در این فضا کم‌رنگ‌تر خواهد شد.
خود من، به این امر معقتد هستم و در این زمینه قدم‌هایی برداشته‌ام. در حال حاضر دوستان و همکاران ما در تلاشند تا از امکانات فضای مجازی به نحو مطلوب در جهت تبلیغ و ترویج معارف قرآنی استفاده کنند. پایگاه اینترنتی وجود دارد که از طریق آن کتاب‌ها، فیش‌ها، نوارها، فیلم‌ها و هر چه در این چهل سال تبلیغ به دست آورده‌ایم،‌ به صورت رایگان در اختیار علاقمندان قرار می‌گیرد. اگر کسی از آن طرف دنیا بخواهد راجع به شب قدر، مطالبی بداند، می‌تواند با نگاهی به این سایت ببیند که قرائتی درباره‌ شب قدر چه گفته است؟‌ من سی‌وشش سال است در تلویزیون هستم و هر سال شب قدر، راجع به این شب صحبت کرده‌ام. پس سی و شش سخنرانی برای شب قدر دارم.
اهداف دشمنان در فضای مجازی
باید توجه داشت که در حال حاضر دشمنان و استکبار، با اهداف مختلفی از این فضا بهره‌برداری می‌کنند:
عده‌ای با مقاصد شیطانی به دنبال ارائه و ترویج باورها و رفتارهای انحرافی هستند. قرآن می‌فرماید: «وَإِنَّ الشَّیَاطِینَ لَیُوحُونَ إِلَى أَوْلِیَائِهِمْ» (انعام/121) شیطان به ذهن افراد می‌اندازد که چنین کاری بکنند و وسوسه‌ها از شیطان است.
و عده‌ای به دنبال سلب آرامش و آسایش از مردم هستند و هدف اصلی‌شان ایجاد آشوب در جامعه است. اینان با پخش برخی فیلم‌ها و تصاویر واقعی و ساختگی در صدد از بین بردن فضای وحدت و همدلی و اعتماد و صداقت بین مردم و مسئولین هستند تا از آب گل‌آلودی که خود ایجاد می‌کنند، ماهی تفرقه و ضربه زدن به دین و نظام را بگیرند.
قرآن کریم می‌فرماید: «فَأَخْرَجَ لَهُمْ عِجْلًا جَسَدًا لَّهُ خُوَارٌ فَقَالُوا هَـذَا إِلَـهُکُمْ وَإِلَـهُ مُوسَى» (طه/88) سامری برای آنان مجسّمه گوساله‌ای که صدایی همچون صدای گوساله (واقعی) داشت پدید آورد؛ پس (به یکدیگر) گفتند: «این خدای شما و خدای موسی است.» آری! افرادی همچون سامری با بهره‌گیری از ابزار هنر و زرق و برق و سر و صدا می‌خواهند کاری کنند که مردم غافل شده و از موسی دور شوند.
بایدها ونبایدها در فضای مجازی
بر این اساس باید برای ارائه‌ و تولید محتوا در این فضای پیچیده مسایلی را در نظر گرفت. باید بدانیم این فضا و استفاده‌کنندگان از آن چه حقوقی دارند و چه ملاحظاتی را باید مورد توجه قرار داد. براساس آیات قرآن:
* اولین حق مردم (در فضای مجازی)آن است که مطالب و اخبار به شکل صحیح و مستند در اختیار آنان قرار گیرد، نه براساس حدس و گمان، توهین و تهمت، یا شایعه و برداشت شخصی. گاهی وقت‌ها می‌گویند: آقا در همه‌ سایت‌ها آمده است. ممکن است همه‌ سایت‌ها اشتباه کرده باشند.
قرآن می‌فرماید: «إِن جَاءَکُمْ فَاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَیَّنُوا» (حجرات/6) اگر یک فاسق خبری آورد، تحقیق کنید. پخش اخبار بدون تحقیق در درست و غلط بودن آن، مسئولیت‌آفرین است. هدهد به حضرت سلیمان(ع) گفت: «أَحَطتُ بِمَا لَمْ تُحِطْ بِهِ وَجِئْتُکَ مِن سَبَإٍ بِنَبَإٍ یَقِینٍ» (نمل/22) «من بر چیزی آگاهی یافتم که تو بر آن آگاهی نیافتی؛ من از سرزمین «سبا» یک خبر قطعی و یقینی برای تو آورده‌ام.»
* مسأله‌ دوم اینکه هر محتوایی باید به اهلش گفته شود. چون همه‌ مردم ظرفیت هر محتوایی را ندارند. موسی(ع) پیامبر اولوالعزم بود، اما در ماجرای همراهی با خضر نشان داد که ظرفیت و تحمل دیدن و شنیدن همه چیز را ندارد. قرآن می‌گوید همه‌ مردم ظرفیت یکسان ندارند: «لَا تَسْأَلُوا عَنْ أَشْیَاءَ إِن تُبْدَ لَکُمْ تَسُؤْکُمْ» (مائده/101)‌ بر این اساس خبر و مطلبی را نقل نکنیم که امنیت فکری و روانی جامعه به هم بخورد.
* نکته دیگر اینکه مسایل و مطالب، به روز و به موقع باشد. تقریباً چهل سال پیش در کتابی، ماجرای جالبی را خواندم. شخصی برف‌های خانه‌اش را در منزل همسایه ریخته بود. همسایه شکایتش را به دادگاه برده و در تابستان حکم صادر شده بود که برف‌های ریخته شده را برگرداند. زمانی که همه‌ برف‌ها آب شده بود. نوشدارو بعد از مرگ سهراب!
قرآن در ماجرای فرار موسی از مصر می‌فرماید: «وَجَاءَ رَجُلٌ مِّنْ أَقْصَى الْمَدِینَةِ یَسْعَى» (قصص/20) وقتی دربار فرعون تصمیم گرفت موسی را بگیرند و او را بکشند. شخصی با سرعت به شهر آمد و این خبر را به موسی داد. اگر او به موقع نمی‌آمد، کار موسی تمام شده بود.
* مسئله بعد اینکه باید فعالیت‌ها و حرکات دشمنان را رصد کنیم. ببینیم در دیگر سایت‌ها و فضاها چه می‌گذرد و چه گفته می‌شود؟ از دشمنان دین و کشور غافل نباشیم. البته این کار خواص است. کسانی که مسئول هستند، مثل نیروی انتظامی، وزارت اطلاعات، سازمان تبلیغات، حوزه‌ها، دانشگاه‌ها و…
در قرآن می‌خوانیم که وقتی مادر موسی، نوزادش را در صندوقی گذارد و آن را به نیل انداخت، آن را رها نکرد، بلکه به دخترش گفت: «وَ قَالَتْ لِأُخْتِهِ قُصِّیهِ فَبَصُرَتْ بِهِ عَن جُنُبٍ وَهُمْ لَا یَشْعُرُونَ» (قصص/11) بدون آنکه کسی متوجه شود، این صندوق را دنبال کن. ما نیز باید همه چیز را رصد کنیم. خیلی وقت‌ها از مسایل مهم، زمانی خبردار می‌شویم که کار از کار گذشته است.
خبرها باید توسط افراد بصیر تحلیل و کارشناسی شود. در این باره قرآن می‌فرماید: «وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَى(ص) أُولِی الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِینَ یَسْتَنبِطُونَهُ مِنْهُمْ» (نساء/83) اگر اخبار جامعه به پیامبر و پیشوایان -که قدرت تشخیص کافی دارند- بازگردانده شود، مردم از ریشه‌های مسائل آگاه خواهند شد.
*‌ فضای مجازی باید سالم باشد و حب و بغض شخصی در آن نباشد. قرآن می‌فرماید: «شُهَدَاءَ لِلَّـهِ وَلَوْ عَلَى أَنفُسِکُمْ أَوِ الْوَالِدَیْنِ وَالْأَقْرَبِینَ» (نساء/135) برای خدا شهادت دهید، اگرچه (این گواهی) به زیان خود شما، یا پدر و مادر و نزدیکان شما بوده باشد! این بدین معناست که در درج اخبار و مطالب قبل از رعایت مصالح شخصی، خدا را در نظر بگیریم.
* باید مواظب بود به افراد بی‌گناه آسیبی نرسد و با آبروی اشخاص بازی نشود. شنیده‌ام که در سایت‌ها تصاویر و فیلم‌هایی از افراد معروف و غیرمعروف بدون در نظر گرفتن حریم خصوصی و شخصی افراد دست به دست می‌شود. قرآن می‌فرماید: «أَن تُصِیبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ» (حجرات/6) مبادا به گروهی از روی نادانی آسیب برسانید!
* باید مراقب باشیم مطلبی که منتشر می‌کنیم، بازتاب منفی نداشته باشد و مورد سوء استفاده و بهره‌برداری غلط قرار نگیرد. قرآن می‌فرماید:‌ «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَقُولُوا رَاعِنَا وَقُولُوا انظُرْنَا وَاسْمَعُوا» (بقره/104)‌ای افراد باایمان! (هنگامی که از پیغمبر تقاضای مهلت برای درک آیات قرآن می‌کنید،) نگوئید: «راعنا»؛ بلکه بگوئید: «انظرنا». (زیرا کلمه اول، هم به معنی «ما را مهلت بده!» است و هم به معنای «ما را تحمیق کن!»؛ و دستاویزی برای دشمنان است.)
* امام صادق(ع) فرمود: اگر یک چیزی از من شنیدید، با قرآن تطبیق کنید، اگر طبق قرآن بود، از ماست. اگر یک چیزی از ما نقل شد که ضد قرآن بود، قبول نکنید. حدیث را باید تحقیق کرد. احادیث دروغ بسیار است. وقتی آیه نازل شد که بعضی از مردم جانشان را در راه خدا فدا می‌کنند: «وَمِنَ النَّاسِ مَن یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّـهِ» (بقره/207) معاویه گفت هر کس بگوید این حدیث در شان ابن ملجم است، من به او جایزه می‌دهم. از معاویه پول گرفتند و آیه‌ای که در شأن حضرت علی(ع) نازل شده است، گفتند: درباره‌ ابن ملجم است.
* فضای مجازی مانع فضای حقیقی نشود. چنان سرگرم کار در این فضا نشویم که از خانه و خانواده و رفتن به نماز جماعت و جمعه غافل شویم. بدانیم ارتباطی که از طریق فضای مجازی با یکدیگر برقرار می‌کنیم، حکم دید و بازدید حضوری و ملاقات چهره به چهره و صله ارحام را ندارد.
* و نکته آخر اینکه باید خط قرمزها را حفظ کنیم و قداست‌ها را نشکنیم. خداوند درباره پیامبرش می‌فرماید: «وَلَوْ تَقَوَّلَ عَلَیْنَا بَعْضَ الْأَقَاوِیلِ لَأَخَذْنَا مِنْهُ بِالْیَمِینِ ثُمَّ لَقَطَعْنَا مِنْهُ الْوَتِینَ فَمَا مِنکُم مِّنْ أَحَدٍ عَنْهُ حَاجِزِینَ» (حاقه/44-47) اگر او سخنی دروغ بر ما می‌بست، او را با قدرت می‌گرفتیم و رگ قلبش را قطع می‌کردیم و هیچ‌کس از شما نمی‌توانست از (مجازات) او مانع شود! آری! حفظ خط توحید و مقدسات الهی و دینی چنان اهمیتی دارد که پیامبر محبوب خداوند به خاطر آن تهدید به مجازات می‌شود.
در پایان هم خطاب من با کسانی است که تولید‌کننده مسایل انحرافی هستند. کسانی که با قصد و نیت شوم خویش در صدد برهم زدن آرامش جامعه و مردم هستند. کسانی که اخباری را در فضای مجازی منتشر می‌کنند که در جامعه ولوله می‌اندازد.
قرآن درباره این افراد دستور برخورد شدید داده است و در آیات پایانی سوره احزاب می‌فرماید: «لَّئِن لَّمْ یَنتَهِ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِینَ فِی قُلُوبِهِم مَّرَضٌ وَالْمُرْجِفُونَ فِی الْمَدِینَةِ لَنُغْرِیَنَّکَ بِهِمْ ثُمَّ لَا یُجَاوِرُونَکَ فِیهَا إِلَّا قَلِیلًا * مَّلْعُونِینَ أَیْنَمَا ثُقِفُوا أُخِذُوا وَقُتِّلُوا تَقْتِیلًا * سُنَّةَ اللَّـهِ فِی الَّذِینَ خَلَوْا مِن قَبْلُ (ص) وَلَن تَجِدَ لِسُنَّةِ اللَّـهِ تَبْدِیلًا» (احزاب/60-62) اگر منافقان و بیماردلان و آنها که اخبار دروغ و شایعات بی‌اساس در مدینه پخش می‌کنند دست از کار خود برندارند، تو را بر ضدّ آنان می‌شورانیم و جز مدّت کوتاهی نمی‌توانند در کنار تو در این شهر بمانند! آنها از همه جا طرد می‌شوند و هر کجا یافت شوند، دستگیر و به سخت‌ترین مجازات خواهند رسید! این سنّت خداوند در اقوام پیشین است و برای سنّت الهی هیچ‌گونه تغییری نخواهی یافت!
آری! مردم حق دارند در آرامش زندگی کنند. اگر کسی با انتشار یک شعری، طنزی، کاریکاتوری یا فیلمی در فضای مجازی، زلزله‌ای در جامعه انداخت، خداوند در ابتدا مجازات طرد و تبعید و در مراحل بالاتر بازداشت و حبس و در شرایطی حتی قتل را برای این افراد در نظر گرفته است و در پایان آیه می‌فرماید: در ادیان دیگر هم این‌گونه بوده است. یعنی این قانون فقط برای اسلام نیست. هر حکومتی، با فرد یا افرادی که امنیت جامعه را به خطر بیندازند، برخود سخت می‌کند.

ممکن است این مطالب هم برای شما مفید باشد:

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد