اگر دشمنان به ناحق، مدافعان حرم را ابزار توسعه طلبی جمهوری اسلامی می خوانند و دفاع از حرم را بهانه ای برای حضور در منطقه و دامن زدن به جنگ طائفه ای توسط ایران قلمداد می کنند؛اما به فرموده رهبر انقلاب اگر مدافعان حرم نبودند،اکنون باید در شهرهایی مثل کرمانشاه و همدان و بقیه استان ها با تکفیری ها می ‌جنگیدیم.

شهادت قهرمانانه و در عین حال تاثربرانگیز مدافع حرم،«محسن حُججی»بیش از هر شهید دیگری، افکار عمومی را تحت تاثیر خود قرار داد. هنوز هم تصویر مصمم و مقتدر او که در چنگ یک داعشی گرفتار شده است، در شبکه های اجتماعی بازنشر می شود و همگان از مسئولین سیاسی و نظامی گرفته تا اقشار مختلف مردم، برایش دل نوشته می نگارند و رشادت و پایمردی او را می ستایند.

محسن متولد 1370 در نجف آباد اصفهان و از پاسداران لشکر زرهی ۸ نجف اشرف بود و با آن که سن و سال زیادی نداشت، اما شوق جهاد و شهادت داشت و به خیل لشکر مدافعان حرم پیوست.

شهید حججی در 16 مردادماه جاری در قالب ماموریت‌های پاکسازی تروریست‌های داعشی در منطقه الجمونه (در مرز عراق و سوریه و اردن در نزدیکی پایگاه التنف) به اسارت تکفیری های داعش درآمد و پس از دو روز یعنی در 18 مردادماه،به شکل فجیعی به شهادت رسید. شهادتی که بیش از هر چیز یادآور حماسه کربلا و عرفان عاشوراست و پیروزی خون بر شمشیر و جانفشانی و سرسپاری در راه معشوق را به نمایش می گذارد.

در زلف چون کمندش ای دل مپیچ کانجا

سرها بریده بینی بی جرم و بی جنایت

شهادت مظلومانه محسن حججی بهانه ای است تا با مدافعان بی ادعای حرم و سازمان و ماموریت های آنان بیشتر آشنا شویم.

پیشینه و سازمان مدافعان حرم

مدافعان حرم یک تشکل گسترده نظامی شیعی در سوریه و عراق است که با هدف مقابله با حملات تروریست های تکفیری و جلوگیری از تخریب حرم و مراقد اهل بیت به ویژه حضرت زینب(س)و حضرت رقیه(س) شکل گرفت.

نخستین هسته این تشکل، تیپابوالفضل العباس(ع) بود که در سال 2013 با اشراف جمهوری اسلامی ایران و همکاری حزب الله لبنان و تعدادی از گروه هایرزمنده شیعه عراقی شکل گرفت.

اولین ماموریت این تیپ عملیات پاکسازی زینبیه و اطراف حرمحضرت زینب(س) و نبرد با تروریست های تکفیری بود. این ماموریت موفقیت آمیز بود و تیپ ابوالفضل پس از مدتی موفق شد تکفیری ها را وادار به عقب نشینی از منطقه زینبیه کرده و مناطق شیعی نشین رااز دست تروریست هاآزاد کند.

یکی از حوادثی که عزم رزمندگان شیعی را برای دفاع از حرم هایمقدس در سوریه جزم کرد، حمله ناکام تکفیری ها برای انفجار حرم حضرت زینب(س) بود. این گروه ها تلاش داشتند در بهمن ماه 1391 با یک کامیون بمبگذاری شده حرم حضرت زینب(س) را منفجر و نابود کنند، اما این کامیون پیش از ورود به ترمینال خودروهای نزدیک به حرم منفجر شده وعملیات خطرناک و فاجعه آمیز انفجار حرم ناکام ماند.

سید حسن نصر الله دبیرکل حزب الله بعد از این واقعه، در بیانیه ای تاکید کرد “افرادی هستند که از این مرقد دفاع می کنند و برای دفاع از آن حاضر به شهادت هستند؛ آنان از فتنه جلوگیری می‌کنند. جلوگیری از سیطره گروه‌های مسلح بر مرقد حضرت زینب(س) و منع تکفیری‌ها از تخریب این مرقد واجب است…”

بعد از این بیانیه، حزب الله لبنان حضور جدی خود را در سوریه اعلام کرد. حزب الله که سوابق درخشانی از تجارب جنگ چریکی علیه اشغالگران صهیونیستی را در کارنامه خود داشت، وارد سوریه شد و در مقابله با گروه های تروریستی و تکفیری، نقش فعالیایفا نموده و همچنان این نقش آفرینی ادامه دارد.

همچنین مدافعانی از سوریه، عراق، لبنان و ایران به مدافعان حرم پیوستند.تیپ ابوالفضل علاوه بر فعالیت‌های نظامی، فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و خیریه گسترده‌ای در زینبیه دمشق دارد.

با اوج گیری نبرد در سوریه و حملات تکفیری ها به مقدسات، از جمله تخریب مرقد حجر بن عدی در منطقه عدرا در حومه دمشق در سال 2013 توسط جبهه النصره و نیز انفجار مرقد عمار یاسر در شهررقه در سال 2014 توسط داعش،هسته اولیه مدافعان حرم توسعه یافت و مناطق مختلف سوریه را در برگرفت.

امروزه تشکیلات نظامی مدافعان حرم بر اساس ملیت های مختلف تقسیم بندی شده و هر یک بر حسب ضرورت، ماموریت های خاص تدافعی و تهاجمی را تحت نظارت سازمانی نیروی قدس در سوریه انجام می دهند. رزمندگان افغانی با نام «فاطمیون» مشغول نبرد در سوریه هستند. عراقی ها متشکل از گروه های جهادی شیعی (بدر، سرایا السلام، عصائب اهل الحق، کتائب حزب الله، کتائب سیدالشهدا و حرکت النجباء) با عنوان کلی «حیدریون» و شیعیان پاکستانی هم با نام «زینبیون» در صحنه نبرد با تکفیری ها حضور دارند. نیروهای ایرانی هم در قالب تشکیلات سپاه و بسیج و ارتش، البته به شکل محدود و با عنوان مستشاری، ماموریت دفاع از حرم را برعهده دارند.

در عراق نیز به دنبال تهاجم گسترده داعش در سال 2014، به ویژه حمله این گروه تکفیری به سامرا، ماموریت دفاع از حرم جدی شد؛ اما با توجه به فتوای مرجعیت شیعه در نجف اشرف (آیت الله سیستانی) و شکل گیری بسیج مردمی موسوم به حشدالشعبی، نیازی به گروه های شیعی از خارج نبود. البته نیروی قدس به عنوان نیروی مستشاری و به منظور انتقال تجربه بسیج به عراقی ها، در این عرصه حضور جدی داشت.

مدافعان حرم به طور کلی دارای انگیزه و روحیه بالایی در رزم و مبارزه با دشمن هستند، زیرا اولا به شکل داوطلبانه و ثانیا بر اساس اعتقادات دینی و مذهبی قدم به عرصه نبرد می گذارند و در نتیجه شرایط دشوار نبرد و مخاطرات آن را تحمل می کنند.قطعا نمی توان ادعا کرد همه مدافعان حرم در اوج شهادت طلبی و از جان گذشتگی هستند، اما از شجاعت و روحیه کافی برای نبرد و پایداری در میدان برخوردار هستند. طبعا چنین روحیاتی در سایر نیروهای مقاومت و خصوصا ارتش سوریه تاثیرگذار است و دست کم غیرت آنان را تحریک می کند.

در مقابل، نیروهای تکفیری هم عمدتا با انگیزه های اعتقادی و جهادی وارد جنگ شده اند. در نتیجه نوعی موازنه میان دو طرف برقرار شده و البته در نهایت هر که روحیه قویتری داشته و در عین حال از هوشمندی و توان بیشتری در طراحی عملیات برخوردار باشد، برنده میدان خواهد بود.

روند پیروزی های متوالی مقاومت و شکست های مکرر تکفیری ها در عراق و سوریه، حاکی از تغییر موازنه به نفع جبهه مدافعان حرم می باشد.

لشکر فاطمیون

در میان مدافعان حرم، نام لشکر فاطمیون برجستگی خاصی دارد. لشکر فاطمیون متشکل از افغانی های داوطلبی است که توسط نیروی قدس سپاه پاسداران سازماندهی شده و برای دفاع از حرم اهل بیت(ع) راهی سوریه شده اند. هسته‌ اولیه‌ شکل‌گیری تیپ فاطمیون، تعدادی از نیروهای افغانستانی بودند که به آن‌ها سپاه محمد(ص) می‌گفتند. این گروه که در دهه هشتاد میلادی در افغانستان علیه شوروی می‌جنگیدند، پس از پیروزی انقلاب اسلامی به امام خمینی(ره) و جمهوری اسلامی ایران گرایش یافتند. برخی از آنان در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران شرکت کرده و بعدها در صفوف جنگ با طالبان نیز حضور داشتند.

سپاهیان محمد(ص) پس از سقوط طالبان از هم پاشید و بسیاری از رزمندگان آن مقیم ایران شدند، چون از سوی دولت افغانستان و دستگاه جاسوسی آمریکا تحت تعقیب بودند. با آغاز بحران در سوریه این نیروها برای اعزام به سوریه و مبارزه با تروریست های تکفیری اعلام آمادگی کردند. پس از آن نیروی قدس به سازماندهی مجدد این نیروها پرداخت و بسیاری از نیروهای جوان و جدید افغانی ـ اعم از ایرانی های مقیم ایران و نیز افغانی های مقیم سوریه ـ جذب آن شدند.

فاطمیون در سال۱۳۹۰ با استعداد یک گروهان اعلام موجودیت کرد. این تشکل در ابتدا در سوریه در کنارحزب الله لبنان و گروه های عراقی مانند گردان های سیدالشهدا فعالیت می کرد، اما به تدریج تبدیل به تیپ و نهایتا لشکر شد.در حال حاضر تعداد نیروهای این لشکر به بیش از 20 هزار نفر می‌رسد.

فرماندهی فاطمیون بر عهده شهید علیرضا توسلی (ابوحامد)بود. ابوحامد در جنگ با ارتش شوروی و همچنین در جنگ هشت ساله ایران و عراق شرکت داشته و فرماندهی دلیر و باتجربه بود. او از افراد مورد اعتماد سردار سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران بود. ابوحامد در نهم اسفند 1393 در نبرد با جبهه النصره به همراه رضا بخشی (فاتح) جانشین لشکر فاطمیون در حومه درعا در جنوب سوریه به شهادت رسید.

لشکر فاطمیون در نبردهای جبهه های مختلف سوریه در برابر تروریست ها حضور فعال و شجاعانه داشته و غالبا به عنوان خط شکن عمل می کنند. نیروهای شجاع این لشکر به ویژه در عملیات های نصر در اطراف حلب در سال 94 و نیز آزادسازی حلب در آذرماه 95،نقش بسزایی داشتند.

وجه تسمیه «فاطمیون» آن بود که این تیپ در ایام شهادت حضرت زهرا(س) شکل گرفت. از طرفی به گفته اعضای این لشکر چون حضرت زهرا(س) غریب بود و ما هم در سوریه غریب هستیم، نام فاطمیون برازنده ماست.

رسانه های معاند معمولا از لشکر فاطمیون به عنوان مزدوران جنگی و یا میلیشیای شیعه وابسته به ایران یاد می کنند که در اثر اجبار یا تطمیع به جنگ در سوریه فرستاده می شوند. به گزارش بی بی سی سازمان دیدبان حقوق بشر که مقر آن در نیویورک است، در گزارشی ادعا کرده است که سپاه پاسداران ایران از سال ۲۰۱۳ میلادی تاکنون هزاران مهاجر افغان را که بدون مدرک اقامت قانونی در ایران زندگی می ‌کنند، استخدام و به جنگ سوریه اعزام کرده است.

این نهاد مدعی شده که ایران پناهندگان و مهاجران افغانی را تهدید به بازگرداندن به کشورشان کرده و مجبور می‌ کند در سوریه بجنگند. بر اساس این گزارش مقام‌های ایرانی این افراد را ترغیب کرده ‌اند که اگر برای دفاع از اماکن مقدس شیعه به سوریه بروند، در مقابل به آنها کمک ‌های مالی و اجازه اقامت قانونی در ایران داده می‌شود.

به رغم عملیات روانی دشمن علیه فاطمیون، عناصر این لشکر به طور داوطلبانه و بر اساس انگیزه های اعتقادی و مذهبی می جنگند. لذا نیروی قدس اهتمام خاصی به نیروهای بی ادعای فاطمیون دارد و در نبردهای سخت برون مرزی روی آن ها حساب خاصی باز کرده است. به گفته سردار سلیمانی در دیدار با خانواده شهید ابوحامد، مجاهدت‌های رزمندگان فاطمیون خاک مظلومیت را از چهره افغانستانی‌ها زدود.

سخن پایانی

مدافعان حرم، مردان بی ادعایی هستند که در روزگار فتنه و جنگ سخت نیابتی، به عرصه کارزار با تکفیری ها شتافتند تا هم به دفاع از حرم و مراقد مقدس اهل بیت(ع) در عراق و سوریه بپردازند و هم امنیت و کیان محور مقاومت را در برابر موج سرکش داعش و حامیانش حفظ کنند. مدافعان حرم در عین اقتدار و صلابت، مظلوم هستند؛ چون در غربت و شرایط سخت می جنگند و از طرفی مورد هجمه عملیات روانی دشمن قرار دارند.

اگر دشمنان به ناحق، مدافعان حرم را ابزار توسعه طلبی جمهوری اسلامی می خوانند و دفاع از حرم را بهانه ای برای حضور در منطقه و دامن زدن به جنگ طائفه ای توسط ایران قلمداد می کنند؛ اما به فرموده رهبر انقلاب اگر مدافعان حرم نبودند، اکنون باید در شهرهایی مثل کرمانشاه و همدان و بقیه استان ها با تکفیری ها می ‌جنگیدیم.

خاک مناطق مختلف نبرد در عراق و سوریه، به خون پاک بسیاری از مدافعان حرم آغشته شده و شهادت مظلومانه شهدایی مانند محسن حججی، عزم همرزمانش را برای ادامه نبرد با شجره ملعونه تکفیر محکمتر خواهد کرد. به قول سردار سرلشکر سلیمانی “ما از ابتدا مصمم و به دور از تردید در این راه گام برداشتیم، اما ارتکاب این جنایت‌ها عزم و اراده ما را جزم تر و جدی تر نمود تا جای جای اراضی اسلامی را از وجود بی وجود پلیدشان تطهیر نماییم….”

منبع: سایت بصیرت،فرزان شهیدی، ۲۲ مرداد ۱۳۹۶