خانه » همه » مذهبی » واقعه لیله المبیت

واقعه لیله المبیت


واقعه لیله المبیت

۱۳۹۵/۱۲/۲۳


۴۵۵ بازدید

چگونه می توان اثبات کرد که واقعه لیله المبیت در رابطه با حضرت علی(ع) است؟

برای جواب به این سوال ابتدا باید در مورد آیه لیلة المبیت تحقیق و بررسی لازم انجام شود تا روشن شود که آیا این خوابیدن مولی(ع) در جای پیامبر(ص) کاری طبیعی و بی خطری بوده یا نه این حرفهایی که بغضی مغرضان می زنند فقط از روی عناد با آن حضرت است؟ همه مفسران بالاتفاق (شیعه و سنی) قائلند که این این آیه در شان و منزلت امیرالمؤمنین علی(ع) نازل شده است؛ خداوند در این آیه چنین می فرماید: (و من الناس من یشری نفسه ابتغاء مرضات الله و الله رئوف بالعباد)( بقره: 207). «برخی از مردم جان خود را برای تحصیل رضای خداوند می فروشند خداوند به بندگان خود رؤوف و مهربان است». جانبازی و فداکاری از نشانه های افراد با ایمان است، اعمال و رفتار هر فردی زائیده طرز تفکر و عقیده اوست و اگر انسان در راه عقیده خود از جان و مال بگذرد -این کار- حاکی از آن است که ایمان وی به هدف، در درجه بسیار بالا است. قرآن مجید این حقیقت را در آیه ای دیگر منعکس کرده و می فرماید: (انما المومنون الذین آمنوا بالله و رسوله ثم لم یرتابوا و جاهدوا باموالهم و إنفسهم فی سبیل الله اولئک هم الصادقون)( حجرات: 15). «افراد با ایمان کسانی هستند که خدا و پیامبر او را باور نموده و در آن تردید نمی کنند و با مال و جان خود در راه خدا جهاد می کنند آنان به راستی افراد با ایمان هستند».
حال به بررسی این آیه در کتب و تفاسیر معروف اهل سنت می پردازیم:
1- مفسر معروف اهل سنت «ثعلبى» در تفسیر خودش در شأن نزول این آیه چنین نقل مى کند: «پیامبر اکرم(ص) هنگامى که تصمیم به هجرت به سوى مدینه گرفت على بن ابیطالب(ع) را در مکه، براى اداى دیون و امانت هاى مردم که نزد او بود، گذارد، و آن شب که به سوى غار حرکت مى کرد، در حالى که مشرکین اطراف خانه او را گرفته بودند دستور داد که على (ع) در بستر او بخوابد، و به او فرمود: پارچه سبز رنگى که من دارم (و به هنگام خواب روى خود مى کشم) به روى خود بینداز و در بستر من بخواب، انشاءالله هیچ مکروهى به تو نمى رسد. على (ع) این کار را انجام داد، در این موقع خداوند به جبرئیل و میکائیل وحى فرستاد که من در میان شما پیمان برادرى ایجاد کردم و عمر یکى را طولانى تر از دیگرى قرار دادم، کدام یک از شما دو نفر، زندگى دیگرى را بر خود مقدم مى شمرید (و عمر طولانى را براى دیگرى مى خواهید) هر یک از آن دو، حیات خویش را برگزیدند، در این هنگام خداوند به آنها وحى فرستاد چرا شما همانند على بن ابیطالب(ع) نبودید من میان او و محمد(ص) برادرى بر قرار ساختم و او در بستر پیامبر(ص) خوابید و جان او را بر جان خویش مقدم شمرد، به زمین فرود آیید، و او را از دشمنانش حفظ کنید، آنها هر دو فرود آمدند جبرئیل بالاى سرش و میکائیل پایین پایش بود و جبرئیل صدا مى زد: آفرین آفرین! چه کسى همانند تو است اى على؟! خداوند متعال با تو نزد فرشتگان مباهات کرد» در این هنگام که پیامبر (ص) به سوى مدینه در حرکت بود این آیه در شان على(ع) نازل شد : ومن الناس من یشرى نفسه ابتغاء مرضاة الله .
این حدیث ثعلبى را با همین تفصیل، غزالى در احیاءالعلوم جلد 3 صفحه 238 و گنجى در کفایة الطالب صفحه 114 و الصفوری در نزهة المجالس جلد 2 صفحه 209 و ابن صباغ مالکى در الفصول المهمه صفحه 33 و سبط بن جوزى حنفى در تذکره الخواص صفحه 21 و شبلنجى در نورالابصار صفحه 82 و …نقل کرده اند.( الغدیر، ج 2، ص 48)
2- حاکم حسکانى در «شواهد التنزیل» از «ابوسعید خدرى»، همین مضمون را با تفاوت بسیار مختصرى، نقل مى کند.( شواهد التزیل، ج 1، ص 196، حدیث 133)
3- در همان کتاب (شواهد التنزیل) از «ابن عباس» نقل مى کند که على (ع) نخستین کسى بود که بعد از خدیجه (س)به رسول خدا (ص) ایمان آورد و لباس او را پوشید و در بستر او خوابید… (ولى در این نقل اشاره اى به آیه شریفه نمى کند.( همان مدرک، ص 98)
4- و نیز در همان کتاب از «عبدالله بن سلیمان» (و در نسخه اى از عبدالله بن عباس) همین معنى نقل شده که پیامبر (ص)، در آن شب که به سوى غار مى رفت على (ع) را در بستر خود خواباند، ابوبکر به دنبال پیامبر (ص) رفت و قریش به على (ع) نگاه مى کردند(و گمان مى کردند پیامبر است) هنگامى که صبح شد ناگهان نگاه کردند و دیدند على (ع) است گفتند: محمد (ص) کجااست؟ گفت: «من آگاهى ندارم»، گفتند: ما تعجب مى کردیم هنگامى که سنگ به سوى تو مى انداختیم پیچ و تاب مى خورى و از یک پهلو به پهلوى دیگر مى شدى در حالى که وقتى به سوى محمد (ص) سنگ مى انداختیم تکان نمى خورد! و این آیه درباره این ماجرا نازل شده است: ومن الناس من یشرى نفسه ابتغاء مرضاة الله.( شواهد التزیل، ج 1، ص 100)
5- حاکم نیشابورى در کتاب معروف «مستدرک الصحیحین» از ابن عباس چنین نقل مى کند که على (ع) جان خویش را به خدا فرخت، لباس پیامبر (ص) را پوشید، سپس به جاى او خوابید.. و در پایان این حدیث مى گوید: هذا حدیث صحیح الاسناد ولم یخرجاه:«حدیث معتبرى است، هر چند بخارى و مسلم در کتاب خود آن را نیاورده اند.( مستدرک الصحیحین، ج 3، ص 4، طبع دارالمعرفه بیروت)
6- در همان کتاب از «حکیم بن جبیر» از«على بن الحسین» (ع) نقل مى کند: ان اول من شرى نفسه ابتغاء مرضاة الله على بن ابیطالب:«نخستین کسى که جان خود را به بهاى خشنودى خدا فروخت، على بن ابیطالب (ع) بود».(همان مدرک)
سپس مى افزاید: در آن هنگام که على (ع) مى خواست در بستر رسول خدا (ص) بخوابد، این اشعار را زمزمه مى کرد: وقیت بنفسى خیر من وطئ الحصى ومن طاف بالبیت العتیق و بالحجر رسول الله خاف ان یمکروا به فنجاه ذو الطول الاله من المکر و بات رسول الله فى الغار آمنا موقى و فى حفظ الاله و فى ستر وبت ارائیهم و لم یتهموننى وقد وطنت نفسى على القتل و الاسر
«با جان خویش نگهدارى و پاسدارى از کسى کردم که بهترین انسانى بود که بر روى زمین گام نهاد – همان کس به خانه کعبه و حجر طواف فرمود». «همان رسول خدا (ص) که از مکر دشمنان بیمناک بود و خداوند قادر او را از مکر و نقشه هاى شوم آنها) رهایى بخشید». «ورسول خدا(ص) در غاز در امن و امان بود و در حفظ الهى و در پوشش قرار داشت». «ومن مراقب آنها (دشمنان) بودم، و آنها باور نمى داشتند که من به جاى پیامبر (ص) خوابیده ام در حالى که آماده براى کشته شدن و اسارت بودم».(مستدرک الصحیحین، ج 3، ص 4)
اشعار فوق که حکایت از نهایت ایثار و جانبازى و افتخار على (ع) به این امر مى کند در کتب دیگر نیز آمده است .
7- «طبرى» مورخ معروف درباره مسأله هجرت مى نویسد: على (ع) در بستر پیغمبر (ص) خوابیده بود و دشمنان نظاره مى کردند و او را در بستر مى دیدند در حالى که پوشش پیامبر را به روى خود کشیده و مى گفتند: به خدا این همان محمد (ص) است! تا اینکه صبح شد و على (ع) از بستر پیامبر (ص) برخاست! (طبرى این داستان را در کنار آیه و اذ یمکر بک الذین کفروا لیثبتوک… آیه 30 انفال که آن هم مربوط به داستان هجرت است نقل کرده است.( تاریخ طبرى، ج 2، ص 100)
8- «ابن اثیر» در «اسد الغابه» در فضائل على (ع) نقل مى کند: هنگامى که پیامبر اکرم (ص) اراده هجرت فرمود، على (ع) را براى اداى دیون و رد امانت هاى که نزد او بود، در مکه گذارد، و در آن شب که از مکه به سوى غار رفت، در حالى که مشرکان خانه او را احاطه کرده بودند، دستور داد على (ع) در بستر او بخوابد و جامه او را بر روى خود بکشد – سپس داستان لیلة المبیت و وحى الهى را به جبرئیل و میکائیل نقل کرده، و در پایان مى گوید، «سپس خداوند این آیه را بر پیامبرش، در حالى که به سوى مدینه مى رفت، نازل کرد: ومن الناس من یشرى نفسه ابتغاء مرضاة الله.( اسدالغابه، ج 4، ص 25)
9- «احمد حنبل» یکى از ائمه چهارگانه معروف اهل سنت در مسند خود که از منابع مشهور است، از «ابن عباس» در تفسیر آیه و اذ یمکر بک الذین کفروا لیثبتوک… (به خاطر بیاور) «هنگامى که کافران نقشه مى کشیدند که تو را به زندان بیفکنند، یا به قتل برسانند، و یا تبعید کنند، آنها نقشه مى کشیدند و خداوند هم تدبیر مى کرد، و خداوند بهترین مدبران است» نقل مى کند که قریش در مکه به مشاوره پرداختند، بعضى گفتند به هنگام صبح او را ببندید وبه زندان بیفکنید (منظورشان پیامبر (ص) بود) و بعضى گفتند او را به قتل برسانید، و بعضى گفتند او را تبعید کنید، خداوند متعال پیامبرش را از این ماجرا آگاه ساخت، و در این هنگام على (ع) در بستر پیامبر (ص) خوابید… (و پیامبر (ص) از مکه خارج شد)( مسند احمد، ج 1، ص 348 طبع دار صادق بیروت) احمد حنبل، اشاره اى به آیه و من الناس من یشرى نفسه ، نمى کند ولى از آیه اذ یمکر بک الذین کفروا… که آن هم در ماجراى لیلة المبیت وارد شده سخن مى گوید.
روایات منحصر به آنچه گفته شد نمى باشد و روایات فراوان دیگرى در منابع معروف در این زمینه نقل شده که براى اطلاع بیشتر مى توانید به کتابهاى احقاق الحق (احقاق الحق، ج 3، ص 23 تا 45، و ج 6 ص 479 تا 481 و ج 8، ص 335 تا 348، ج 14، ص 116 تا 130) و شواهد التنزیل (ج 1، ص 96 به بعد) و فضائل الخمسه (ج 2، ص 345 به بعد) و الغدیر(ج 2، ص 49 به بعد) و تفسیر برهان (ج 1، ص 206 و 207) مراجعه فرمائید.
حال با توجه به این همه روایات و نقل مفسران اهل سنت جای کمترین شک و شبهه ای باقی نمی ماند که این واقعه دلالت بر جانفشانی مولی دارد گو اینکه حتی متن آیه هم به صراحت از بذل جان در راه خدا سخن می گوید، پس نقل این حرفها که خوابیدن حضرت علی(ع) به جای پیامبر(ص) افتخاری ندارد، کلامی پوچ و از سر عناد با آن حضرت است هرچند این حرفها تازگی ندارد و سردمداران اهل عناد که بنی امیه هستند نیز تمام همت خود را برای نابودی نام و مقام آن حضرت به کار بردند مثلا نقل شده که سمرة بن جندب، عنصر جنایتکار عصر اموى، با گرفتن چهار صد هزار درهم حاضر شد که نزول این آیه را در باره حضرت على -علیه السلام انکار کند و در یک مجمع عمومى بگوید که آیه در باره عبد الرحمان بن ملجم نازل شده است! وى نه تنها نزول این آیه را در باره على (علیه السلام) انکار کرد بلکه افزود که آیه دیگرى(که در باره منافقان است) در باره على (علیه السلام) نازل شده است!! (شرح نهج البلاغه ابن ابى الحدید، ج 4 ص 73) اینان خیال می کردند که می توانند با این اعمال و حرفهای پوچ و بی اساس خود ذره ای از عظمت آن حضرت کم کنند ولی می بینید که حتی پیروان آنان نیز بالاتفاق با آنان مخالفت کرده و این آیه را در شان امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) می دانند و تصریح می کنند که این عمل مولی مصداق بارز جانفشانی در راه خدا بوده است.

ممکن است این مطالب هم برای شما مفید باشد:

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد