وقتی روابط سیاسی ایران با عثمانی فدای شهوت رانی حاجی واشنگتن شد!

عصراسلام: حاکم دیاربکر قبل از رفتن به تهران، به بغداد رفت و مهمان سرکنسول ایران (صدر السلطنه) شد تا مقدمات سفرش به تهران فراهم شود، در آنجا همسر حاکم دیاربکر بیمار شد و حاکم هم همسرش را در نزد صدر السلطنه گذاشت و به تهران رفت.

همسر حاکم زن زیبارویی بود و صدرالسلطنه که مردی هوس باز بود، نتوانست جلوی خودش را بگیرد و چند بار به زن بیچاره تجاوز کرد، همسر حاکم سرانجام توانست برای شوهرش پیام بفرستد و خبر آزار دیدنش را به حاکم برساند و حاکم دیاربکر به بغداد رفت و مردم به کنسول ایران حمله کردند تا زن را نجات دهند، ناصرالدین شاه هم بعد از با خبر شدن از این فاجعه، صدرالسلطنه را نفرین کرد و صدر السلطنه به هندوستان فرار کرد، این واقعه باعث بروز اختلاف بین ایران و عثمانی شد.

بعد از مرگ ناصرالدین شاه، صدرالسلطنه به ایران رفت و مظفرالدین شاه با وجود اشتباهات و شیادی های بسیار صدرالسلطنه، او را بخشید و حتی او را با خودش به سفر اروپا برد! 

حسینقلی خان صدرالسلطنه همان حاجی واشنگتن معروف است که در زمانی که سفیر ایران در آمریکا بود، گوسفندی را در بالکن سفارت ایران ذبح کرد و باعث آبروریزی شد و روزنامه نگاران آمریکایی او را مسخره کردند، او از دولت آمریکا خواست که روزنامه نگاران را تنبیه کند و جلوی تمسخرهای آنان را بگیرد وگرنه سفارت ایران را تعطیل می کند ولی دولت آمریکا درخواست او را رد کرد و از او خواست که رفتارهای خودش را اصلاح کند.

ناصرالدین شاه بعد از با خبر شدن از این واقعه، صدرالسلطنه را از مقامش در آمریکا خلع کرد و به او گفت: ما را نزد جوان‌ترین دولت دنیا بی‌آبرو کردی و ملت چندین هزار ساله ما سخره عالمیان کردی، خدا از تو نگذرد! 

البته مدتی بعد، صدرالسلطنه با دادن ده هزار تومان پیشکشی به ناصرالدین شاه، سرکنسول ایران در بغداد شد که سرانجام آن آبروریزی را رقم زد! 

صدرالسلطنه فرزند میرزا آقا خان نوری (وزیر بی کفایت ناصرالدین شاه) بود، او کارنامه قابل دفاعی نداشت و حتی یک بار پیشنهاد جنسی به دختر یکی از افسران عثمانی داد که باعث به هم خوردن روابط دیپلماتیک ایران و عثمانی شد! یک بار هم زمانی که در بغداد بود، بخشی از وسایل سفارت ایران را فروخت تا حقوق عقب افتاده خودش از دولت ایران را جبران کند! 

البته کارنامه سیاه حاجی واشنگتن به همین جا ختم نمی شود و او یک بار در بغداد با چوب بر سر یک پیرمرد ایرانی کوبید و پیرمرد کشته شد، همچنین او اموال زائران ثروتمند ایرانی که در عراق از دنیا می رفتند را غارت می کرد! 

ظلم ها و دسته گل به آب دادن‌های صدر السطنه به حدی بود که نظام السلطنه در خاطراتش می‌نویسد مظفرالدین شاه، من و چند نفر دیگر را مأمور به انجام کاری کرد و وقتی مطلع شدم که صدرالسلطنه همکار من است، به نزد شاه رفتم و استعفا دادم، همچنین اعتمادالسلطنه بارها از او به عنوان دیوانه یادکرده است.

صدرالسلطنه از دوران ناصرالدین شاه تا محمد علی شاه پست‌های مختلفی داشت، در زمان انقلاب مشروطه، مشروطه خواهان خانه او را سنگر خود قرار دادند، به همین دلیل بعد از به توپ بسته شدن مجلس ملی به دست محمد علی شاه، صدرالسلطنه اظهار خوشحالی کرد. در زمان حکومت احمد شاه، صدرالسلطنه مقامی دریافت نکرد و در زمان حکومت رضا شاه پهلوی از دنیا رفت.

علی حاتمی فیلم حاجی واشنگتن را به نقل از زندگی او ساخته است، البته این فیلم با وجود اینکه از لحاظ هنری فیلم قشنگی است ولی مثل بقیه فیلم های تاریخی حاتمی، فاقد ارزش تاریخی لازم و بیشتر محتوای فیلم، تخیل کارگردان و جعل تاریخ است.

محمد سهرابی