نمایندهی وزرات خارجهی روسیه در نزد سازمان های بین المللی در وین با وجود اینکه از سال ۱۹۸۰ در وزارت خارجه به کارگیری شد و ماموریت های نسبتا مهمی را هم انجام داد، فردی گمنام بوده و از نظر رسانهای با اهمیت محسوب نمی شد، اما اخیرا به مدد موضوعات مهم میان تمدن ایران و غرب توانسته نام و شهرتی برای خود در پلتفرم توئیتر و رسانه های مختلف دست و پا کند.
شنیده شده است که برخی از کارشناسان خارجی اولیانوف را در واقع بخشی از تیپهای غربگرای پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی می دانند که توانسته با نوعی فرصت طلبی در ساختار سیاست خارجی فدراسیون روسیه خود را جانمایی کند اما کارشناسان ایرانی چنین نگاهی به وی ندارند و ایشان را فردی زحمت کشیده می دانند که احتمالا با لیاقت و تلاش خود پله های ترقی را طی کرده است.
اما مع الاسف بیش فعالی توئیتری و رسانهای اولیانوف که معمولا به برخی اظهارات نسنجیده و خلاف عرف وی منجر شده است، بارها در رسانه ها بازتاب پیدا کرده است که اخیرا سه گمانه زنی نامحتمل را ایجاد کرده است؛
الف. یا ایشان در اظهار نظر فردی آماتور و دارای تجربیات اندکی است که علی رغم فعالیت های حرفهای در نیویورک و بروکسل تجربهی اظهار نظر در پروندههای مهم را ندارد.
ب. یا ایشان به نوعی دوست دارد تا آینده و فرصتی برای خود در غرب ایجاد کند. ج. و یا ایشان اساسا علاقهمند است که روابط همکارانه و دوستانهی ایران و روسیه را بر هم بزند.
اما اولیانوف پس از انتشار چند پیام قابل بررسی و حذف برخی از آنها در گذشته، مجددا ارسال توئیت های معنادار خود را از سر گرفته و پیامی با این محتوا منتشر کرده است:
[درشرایط مختلف، روسیه احتمالاً میتوانست خدمات خوب خود را برای نهایی کردن توافق برجام در اختیار دو طرف قرار دهد. اما اکنون نه.
از آنجایی که واقعگرا هستیم، درک میکنیم که نمیتوانیم انتظار گفتگوی منجر به نتیجه درباره برجام با ایالات متحده داشته باشیم که وارد یک جنگ نیابتی علیه روسیه شده است.]
جهت تنویر ذهن ایشان و پیشنهاد به تصحیح رویه که موجب تقویت گمانه زنی های فوق الذکر در مورد ایشان در محافل داخلی و خارجی نشود، ذکر چند نکته ضروری است.
یکم. سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به دلیل ریشه در فرهنگ انقلاب اسلامی، تنها بر مدار استقلال می چرخد و بیش از ۴ دهه است که به تنهایی در برابر استکبار جهانی ایستاده است و در شرایطی که برخی بازیگران و حتی خود روسیه، درخواست عضویت در ناتو را داشتند، ایران اسلامی به تنهایی راه خود را می پیمود.
دوم. جمهوری اسلامی ایران با توجه به طراحی های خاص خود نوع و پلتفرم و تعداد طرفین مذاکرات بین المللی اش را انتخاب می کند و هیچ محدودیتی برای تغییر آنها یا استفاده از روش های نوآورانه ندارد.
سوم. موضع سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به دلیل اینکه ریشه در الهیات اسلامی و معارف شیعی دارد در هر صورت شر را نفی می کند و این موضع به زیبایی از زبان وزیر محترم خارجه اش در شعار نه جنگ و نه تحریک به شرق و غرب جهان اعلام شده است.
چهارم. جمهوری اسلامی ایران هیچگاه و به هیچ طرفی اجازه نداده است تا منافع ملی اش را به گروگان بگیرد، همانگونه که در دفاع مقدس در برابر اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده و ده ها کشور که به صدام حسین کمک می کردند تنها ایستاد و در موضوع برجام هم علی رغم تروریسم اقتصادی آمریکا و شرکا و سواستفادهی برخی طرف ها، تسلیم تحریم ها نشده است از این پس نیز اجازهی سلطه و چنگ انداختن بر تصمیمات اش را به غرب نمی دهد، به همین اسلوب هم به هیچ طرف دیگری چنین اجازه ای نخواهد داد.
پنجم؛ مراد از آسیاگرایی یا شرق گرایی در کلام مسئولین ایران به معنای وابستگی به شرق نیست و این مساله را نیز مسئولان سیاسی کشور به خوبی تبیین کرده اند که نگاه متوازن به مقولات دارند اما از آنجایی که ایالات متحده رفتار سلطه طلبانه دارد، بهتر است تا کشورهای آسیایی روابط خود را بیش از پیش گسترش دهند و بالطبع نفی ادبیات سلطه فقط خاص غرب نیست و نفی گفتمان یا رفتار سلطهگرانه از طرف هر بازیگر دیگری نیز جز لاینفک فرهنگ استراتژیک انقلاب اسلامی است.
ششم. روابط محترمانه و دوستانهی ایران و روسیه مقبول غرب نیست و مطمئنا به نفع هیچکدام از طرفین نیست که برخی افراد در مسیر این روابط سنگ اندازی کنند و چه بسا تضعیف این روابط به لحاظ ژئوپلیتیکی بیش از ایران برای روسیه آسیب زا باشد.
هفتم. گسترش و تعمیق روابط تهران-مسکو با همکاری های متقابل می تواند الگوی بسیار بهتری از کسب منافع متناسب و برابر دو طرف را به همراه داشته باشد، همچنانکه مساعی جمیلهی ایران همواره مبتنی بر کمک به همهی همسایگان در تامین منافعشان از جمله روسیه بوده است.
هشتم. سهم غصب شدهی ایران از بازار انرژی توسط تحریم های ضد بشری غرب یا دامپینگ و بهرهبرداری برخی از طرف های ذینفع و رقبا مد نظر کارشناسان ایرانی قرار دارد و چه خوب است که هماهنگی های ایران و روسیه در این راستا برای بهره برداری عادلانهی دو طرف بیشتر شود.
نهم. برخی افراد می گویند نمی توانند کمکی به ایران در شرایط موجود در موضوع برجام داشته باشند نیز بهتر است نگاهی به شرایط خود بکنند و درک کنند که ایران هم ممکن است نتواند کمکی به آنها در شرایط موجود و آتی داشته باشد.
دهم. ایران نیز کشوری واقع بین است اما در فرهنگ سیاسی اش همه را با یک چوب نمی راند و معمولا برای رعایت اصولی انسانی با واقع نگری جزمی به امور نگاه نمی کند اما اظهارات سلطه گرانه و معنی دار خارج از عرف می تواند موجب شود تا تهران نسبت به برخی طرفها واقع نگری صرف و رئالیسم کلاسیک را پیشه کند.
در پایان باید تاکید کرد که طیف گستردهی منافع و علائق مشترک ایران و روسیه در مقولات امنیتی، ژئوپلیتیکی، اقتصادی، کریدوری و سایر موضوعات به حدی وزن و تنوع دارد که مانع شود تا عناصر نامطلوب و طرف های خارجی، تاثیرات منفی بر این روابط در حال توسعه بگذارند و برای قوی تر شدن این روابط؛ حفظ آداب و رفتار و گفتار متناسب علاوه بر اینکه امری ضروری و بدیهی است موجب حداکثری شدن سود منافع مشترک خواهد شد.
311311