سینه زنی به هنگام مصیبت از رسوم بسیار شایع بخصوص در بین اعراب است. اکثر اقوام هنگام عزاداری به سر, سینه و صورت می زدند. در این زمینه گزارش‌های تاریخی بسیار زیادی در دست می‌باشد که برای نمونه دو مورد ذکر می شود: شیخ طوسی از امام صادق(ع) نقل می کند که فرمود: هر آینه بخاطر شهادت حسین بن علی باید به صورت زده و گریبان چاک نمود و … .[1]همچنین حضرت سکینه در رؤیا مادرش فاطمه زهرا(س) را دید بود که: به صورتش لطمه زده و ناله‌کنان می‌گفت وای پسرم …[2]زنان پیامبر نیز به همین روش، نسبت به رحلت رسول خدا (ص) ابراز عزاداری نموده‌اند. به عنوان مثال، ابن هشام به نقل از عایشه می‌نویسد: ( زمانی که پیامبر خدا از دنیا رفت ) من به همراه بقیه زنان پیامبر سینه می زدیم و من به صورتم می زدم .[3]ابن منظور لغت شناس معروف عرب در ترجمه واژه « لدم » می نویسد :
لدم : اللدم ضرب المرأة صدرها . . . و التدام النساء : ضربهن صدورهن ووجوههن فی النیاحة .
لدم :‌ به معنای به سینه زدن زن می باشد . . . و التدام زنان : به معنای به سینه و صورت زدن زنان در مصیبت است .[4]با گذشت زمان و وقوع جنبش‌های متعدد جهت انتقام از عاملان و مسببان واقعه کربلا، حکومت‌های ظالم آن زمان نسبت به عزاداری برای آن حضرت و حضور مسلمانان در کربلا حساس شده و آن را منع کردند و نگهبانانی به همین منظور بر مسیرهای منتهی به این سرزمین قرار دادند. آنان زائران حضرت را بازداشت و شکنجه می‌نمودند. گاه شدت عمل تا آن‌جا بالا می‌رفت که به جای شلاق آنان را با زنجیر می‌زند تا مانع از حضورشان در کربلا و زیارت قبر آن امام شهید شوند. اما این فشارها در عمل نتوانست مانع حضور شیعیان در کربلا شود زیرا مردم با اشتیاق ضرب زنجیر‌ها را تحمل می‌کردند تا به فیض زیارت نایل شوند. با گذشت سال‌ها از این واقعه، زنجیر زنی به شیوه‌های عزاداری مردم وارد شد. پیام این عمل آن بود که شیعیان تحت هر گونه فشار، از امام، اهداف و آرمان‌های بلند وی دست بر نخواهند داشت.
———————————————————————
[1] تهذیب الاحکام،شیخ طوسی، دارالکتب اسلامیه، تهران چاپ چهارم 1365ش،ج8،ص335؛ عوالی الآلی ،شیخ محمد بن علی بن ابراهیم، انتشارات سید الشهداء، اول،1405ق، ج3،ص409؛بحارالانوار، علامه مجلسی، مؤسسه الوفاء،بیروت،1404ق، ج82،ص106.
[2] لهوف، سید بن طاووس، انتشارات جهان، تهران، 1348ش،ص198؛ بحارالانوار، ج45،ص147.
[3] . قال ابن اسحاق وحدثنی یحیى بن عباد بن عبدالله بن الزبیر عن أبیه عباد قال سمعت عائشة تقول . . . قمت ألتدم مع النساء وأضرب وجهی .
عبد الملک بن هشام بن أیوب الحمیری المعافری أبو محمد ( متوفی 213 ) ، السیرة النبویة ج6، ص75، ح 26391 ، تحقیق : طه عبد الرءوف سعد ، ناشر : دار الجیل ـ بیروت ـ ، الطبعة : الأولى ، سال چاپ : 1411 ؛ ابن حنبل أبو عبدالله الشیبانی ، احمد (متوفی 241) ، مسند ج 6 ، ص 274 ، ناشر : مؤسسة قرطبة – مصر ؛ البلاذری ، أحمد بن یحیى بن جابر (المتوفى : 279هـ) ، أنساب الأشراف ج1 ص 243 ؛ مسند أبی یعلى ، اسم المؤلف: أبو یعلى الموصلی التمیمی ، أحمد بن علی بن المثنى ( متوفی 307 ) ، مسند أبی یعلى ج 8 ، ص63 ، تحقیق : حسین سلیم أسد ، ناشر : دار المأمون للتراث – دمشق – ، الطبعة : الأولى ، 1404 – 1984 ؛ الطبری ،‌ أبی جعفر محمد بن جریر ، متوفی 310 ، تاریخ الأمم و الملوک ج 2 ، ص 232 ، ناشر : دار الکتب العلمیة – بیروت .
[4] . ابن منظور ، محمد بن مکرم بن منظور الأفریقی المصری (متوفی 711 ) ، لسان العرب ج12، ص 539 ، ناشر : دار صادر – بیروت ، الطبعة : الأولى .