هفته سوم رقابتهای لیگ برتر فوتبال ایران از امروز با انجام چند دیدار برگزار میشود که بدون شک، مهمترین بازی مربوط به تقابل تیمهای استقلال و مس کرمان در ورزشگاه آزادی است. نه اینکه این تقابل حساسترین بازی فوتبالی هفته باشد بلکه اتفاقی که قرار است در این مسابقه رخ دهد تاریخی و بسیار درخور توجه است. ماجرا از این قرار است که بالاخره طلسم شکسته شده و برای اولین بار در تاریخ فوتبال ایران در طول قریب به ۴۰ سال، زنان علاقهمند به فوتبال باشگاهی در ایران میتوانند با خرید بلیت راهی ورزشگاه شوند و در این مورد مشخص، بازی تیم محبوبشان یعنی استقلال را از نزدیک تماشا کنند. زنان ایرانی پیش از این در چند نوبت به ورزشگاه آزادی رفتهاند، ولی بیشتر آنها در جریان بازیهای ملی بوده و از طرفی شایعه حضور گزینشی آنها هم آزاردهنده شده است.
برای اولینبار در دیدار با تیم ملی فوتبال ایران و کامبوج در ورزشگاه آزادی بود که تعدادی بلیت برای زنان فروخته شد و آنها با پرداخت هزینه بلیت، راهی ورزشگاه شدند. به غیر از آن بازی، دیدار تیمهای ملی ایران و عراق در همان مرحله انتخابی جام جهانی در ورزشگاه آزادی هم با حضور زنان برگزار شد، ولی این بار خبری از بلیتفروشی نبود و زنان یا با دعوت یا به صورت گزینشی برای تماشای این دیدار انتخاب شده بودند. در عرصه باشگاهی هم پیش از این نه در بازیهای لیگ برتر بلکه در تقابل تیمهای پرسپولیس و کاشیمای ژاپن در فینال لیگ قهرمانان آسیا بود که زنان به ورزشگاه آزادی آمدند. آن دیدار البته در حالی با حضور تماشاگران زن برگزار شد که فیفا و در رأس آن، جانی اینفانتینو تأکید کرده بود هر طور شده باید زنان علاقهمند به فوتبال به ورزشگاه بیایند و در آن بازی بینالمللی حضور داشته باشند. قبلا هم که زنان یکی، دو بار دیگر پایشان به ورزشگاه باز شده بود، باز هم در رقابتهای ملی و البته در حضور یکی، دو رئیسجمهور وقت بوده است.
به این ترتیب، بعد از دیدار ایران با کامبوج که در رده ملی برگزار شد، بازی استقلال و مس کرمان از سری رقابتهای لیگ برتر ایران دومین دیدار رسمی است که زنان ایرانی بعد از قریب به ۴۰ سال با خریدن بلیت راهی ورزشگاه میشوند.
نامه فیفا الزامآور بود
تماشاگران زن طرفدار استقلال در حالی قرار است امروز به ورزشگاه بروند که فیفا از اسفند ۱۳۹۸ به این طرف مکررا با ارسال نامه به فدراسیون فوتبال ایران تقاضا دارد که مقدمات حضور زنان در ورزشگاهها فراهم شود. اگرچه در دولت حسن روحانی و دیدار رئیسجمهور وقت با جانی اینفاتینو، ایران تعهد داد همواره زنان را برای بازیهای ملی به ورزشگاه راه دهد، ولی مقرر شد رفتهرفته زمینه حضور آنها در بازیهای باشگاهی هم فراهم شود. به این ترتیب، برای اولینبار در سال ۱۳۹۸ بود که فیفا با ارسال نامهای به فدراسیون فوتبال خواست نهتنها فوتبال ملی بلکه زنان برای تماشای بازیهای لیگ برتر هم به ورزشگاه بروند.
در آن برهه، ولی شیوع ویروس کرونا بازیهای فوتبال در سراسر دنیا و البته ایران را بدون تماشاگر کرد تا این پروسه ناقص بماند. یک هفته پیش از شروع بازیهای این دوره از لیگ برتر، فیفا بار دیگر با ارسال نامهای به فدراسیون فوتبال ایران خواسته بود زنان ایرانی برای تماشای بازیهای لیگ به ورزشگاه بروند. درباره لحن این نامه صحبتهای ضدونقیضی مطرح شد. وزیر ورزش اعتقاد داشت نامه فیفا الزامآور نیست و آنها فقط توصیه کردهاند، ولی مسئولان سازمان لیگ اعتقاد داشتند اتفاقا نامه فیفا الزامآور است و باید زنان در بازیهای لیگ برتر به ورزشگاه بروند. در میان چنین ابهامی بود که کلا بازیهای هفته نخست بدون حضور تماشاگر شد! مسئولان برگزارکننده رقابتها به بهانه خرابی سیستم بلیتفروشی، بازیها را بدون تماشاگر کردند. در هفته دوم هم لیگ با حضور تماشاگران مرد برگزار شد تا اینکه بالاخره با الزامآوردانستن نامه فیفا مبنی بر حضور زنان در ورزشگاه، قرار شد بازی استقلال و مس کرمان که در ورزشگاه آزادی برگزار میشود با حضور تماشاگران زن باشد.
فقط ۵۰۰ نفر
اتفاق تاریخیای که قرار است در این بازی رخ دهد میتوانست باشکوهتر هم باشد، ولی همین هم برای شروع چندان بد نیست. برای این دیدار مقرر شده فقط ۵۰۰ نفر از تماشاگران زن به ورزشگاه برده شوند و در جایگاهی در طبقه دوم ورزشگاه قرار بگیرند و به تشویق تیم استقلال بپردازند.
این تعداد نفرات قطعا کمتر از چیزی است که تصور میشد. از زمانی که شایعه حضور زنان در ورزشگاه برای تماشای بازیهای لیگ مطرح شده ابتدا عنوان شد پنج هزار نفر، سپس به دو هزار نفر رسید، بعدها از هزار نفر گفتند و حالا به این نتیجه رسیدهاند که فقط ۵۰۰ نفر را به ورزشگاه برای تماشای این بازی راه بدهند. این عدد بسیار اندک است، ولی همانطورکه در بالا عنوان شد، باز هم برای شروع بد نیست و باید با دید باز به آن نگاه کرد.
گزینشی یا غیرگزینشی؟
واضح است که طبق خواسته فیفا و البته طبق اعلام مسئولان وزارت ورزش و باشگاه استقلال زنانی که قرار است به تماشای این بازی بیایند، باید بلیت خریداری کنند. سامانه بلیتفروشی برای آنها فعال شده و تعدادی از آنها موفق به تهیه بلیت شدهاند. بااینحال این تمام ماجرا نیست، چون در میان همین افراد هم عدهای نه بهصورت گزینشی به معنای عام بلکه با دعوت مسئولان به ورزشگاه میآیند تا این بازی را در کنار سایر زنان علاقهمند به فوتبال از نزدیک تماشا کنند.
فقط ورزشگاه آزادی؟
پاسخ این یکی هم مثبت است. متأسفانه هنوز بهانهای به اسم «زیرساخت» وجود دارد. عنوان شده قرار است بازیهایی که در ورزشگاه آزادی برگزار میشود با حضور زنان باشد، ولی این بدان معنی نیست که چنین موردی همیشگی است. آنطورکه مسئولان امر اشاره کردهاند، هر ورزشگاهی در شهرستانها که زیرساخت مورد نظر را تهیه کند و به تأیید برسد، میتواند از امتیاز میزبانی زنان برخوردار شود. غیر از یکی، دو شهر خاص که در آنها عملا مخالفتهای تندی با حضور زنان در ورزشگاه میشود، بقیه باشگاهها میتوانند زودتر بهانه موجود را برطرف کنند. درنظرگرفتن جایگاهی مشخص که به قول مسئولان در شأن تماشاگران زن باشد، با ورودی و خروجی مجزا و سرویسهای بهداشتی مختص خود این تماشاگران عمدهترین خواستهای است که باید مسئولان سایر ورزشگاه هم در پی فراهمکردنش باشند.
بعید است که همین حالا چند ورزشگاه مدرنی که در شهرستان حضور دارند از تأمین چنین خواستهای عاجز باشند. پس اگر تصمیمی فرافدراسیونی و فراوزارتی گرفته نشود، میشود امیدوار بود که در ادامه مسیر، به غیر از ورزشگاه آزادی، چند ورزشگاه دیگر هم میزبان زنان تماشاگر باشند. البته همانطورکه مسئولان فدراسیون فوتبال برای فیفا مشخص کردهاند، امکان ورود زنان به ورزشگاه با تعداد زیاد و البته گستردگی در همه شهرها وجود ندارد، ولی این قول داده شده که چنین مواردی هم به مرور زمان درست و دغدغهها برطرف شود.
افزایش تعداد تماشاگران زن برای بازیهای بعدی؟
اگرچه انتقادها به تعداد اندک حضور زنان در ورزشگاه زیاد شده، ولی ادعا شده که قرار است این نفرات برای بازیهای بعدی تعدادشان بیشتر شود. این ۵۰۰ نفری که قرار است امروز خودشان را به ورزشگاه آزادی برسانند بیشتر شبیه به یک آزمون برای مسئولان برگزارکننده است. قاعدتا اگر چنین آزمونی با موفقیت پشت سر گذاشته شود که قطعا همینطور است، از هفتههای بعد میشود امیدوار بود که تعداد بیشتری از تماشاگران زن به ورزشگاه آزادی بروند و بازی تیم مورد علاقهشان را از نزدیک تماشا کنند. آنچه مشخص است اینکه فعلا فقط هواداران دو باشگاه استقلال و پرسپولیس میتوانند از چنین حضوری آنهم فقط در ورزشگاه آزادی بهره ببرند، ولی امید است که در آیندهای نه چندان دور، این مشکل برطرف شود و خانوادهها بتوانند در کنار یکدیگر از تماشای بازی فوتبال و تشویق تیم مورد علاقهشان در سراسر ایران لذت ببرند.