کلمه نصوح از ماده “نصح” به معنای خالص است.[1] اصطلاح توبه نصوح در سوره تحریم آیه 8 آمده و احادیث بسیاری نیز در بیان توبه نصوح وجود دارد.از امام صادق (ع) در مورد توبه نصوح سوال شد. آن حضرت فرمودند: توبه کردن بنده از گناه و برگشت نکردن به آن است.[2]در بعضی از روایات روزه گرفتن در روز چهار شنبه، پنج شنبه و جمعه را مصداق توبه نصوح دانسته اند[3] که به نظر می رسد در بیان یکی از مصادیق برای توبه نصوح هستند.
مفسران نیز بنابر همین روایات، توبه نصوح را به معنای توبه خالص و واقعی گرفته اند.[4] البته در شرایط این توبه، بیانات بسیاری وجود دارد که برای اطلاع، به کتاب های اخلاقی رجوع کنید.
البته تعدادی از مفسران متأخر،[5] در ذیل این آیه داستان شخصی به نام نصوح را به نقل از کتاب مثنوی معنوی مطرح کرده اند:

بود مردى پیش ازین نامش نصوح بد زدلاکئ زن او را فتوح
بود روى او چو رخسار زنان مردئ خود را همى کرد او نهان[6]
کتاب مثنوی معنوی اگر چه تلاش دارد احادیث و داستان های اسلامی را از طریق هنر شعر به مخاطب برساند، اما به صرف وجود داستانی در این کتاب نمی توان آن را پذیرفت و واقعی دانست.
در نهایت داستان نصوح بر فرض واقعیت داشتن، تنها نمونه و مصداقی از این آیه بوده و آیه تفسیر و معنای دیگری دارد.
به نقل از پایگاه اسلام کوئست

پی نوشت:
[1]. قرشى، سید على اکبر، قاموس قرآن، ج 7، ص 71، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ ششم، 1371 ش.
[2]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 2، ص 432، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، دارالکتب الاسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.
[3]. ابن بابویه، محمد بن على ، معانی الأخبار، ص 174، محقق و مصحح: غفارى، على اکبر، جامعه مدرسین، قم ، 1403 ق .
[4]. طبرسى، فضل بن حسن ، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، ج 10، ص 477، با مقدمۀ بلاغی، محمد جواد، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چاپ سوم، 1372 ش؛ طوسى، محمد بن حسن ، التبیان فى تفسیر القرآن ، ج 10، ص 51، مقدمه: تهرانى، آقابزرگ، تحقیق: عاملى، احمد قصیر، دار احیاء التراث العربى ، بیروت ، بی تا.
[5]. حقى، بروسوى اسماعیل، تفسیر روح البیان ، ج 10، ص63، دارالفکر، بیروت ، بى تا.
[6]. مثنوی معنوی، دفتر پنجم.