۱۳۹۹/۰۱/۱۲
–
۷۳۹ بازدید
با سلام و خسته نباشید خدمت اساتید گرامی
سوالی در باب ایه ۱۲ سوره اسرا داشتم که در ان امده : وجعلْنا اللیْل والنهار ایتیْن ۖ فمحوْنا ایه اللیْل وجعلْنا ایه النهار مبْصره لتبْتغوا فضْلا منْ ربکمْ ولتعْلموا عدد السنین والْحساب ۚ وکل شیْ فصلْناه تفْصیلا
ایا میتوان با این تفسیر که خداوند همه چیز را عدد کرده بدین معناست که از علم ریاضیات در علوم دنیوی به دلیل دقت بالای این علم به کار برده است؟
و ایا می توان اعجاز عددی مختلفی از قران برداشت کرد؟
1. تاکید این ایه شریفه بر نقش عدد و حساب در زندگى انسان ها است .
2. البته چون پایه و اساس علم ریاضی بر عدد است به کار گیری این علم در امور دنیوی نیز به طور ضمنی از ایه قابل استفاده است .
3. تمام جهان هستى بر محور حساب و اعداد مى گردد، و هیچیک از نظامات این عالم بدون حساب نیست، طبیعى است انسان که جزئى از این مجموعه است نمى تواند بى حساب و کتاب زندگى کند.
به همین دلیل در آیات مختلف قرآن یکى از نعمتهاى خدا وجود ماه و خورشید یا شب و روز، به عنوان یک عامل ایجاد نظم و حساب در زندگى انسانها شمرده شده است، چرا که هرج و مرج و نبودن حساب و نظم در زندگى عامل فنا و نابودى است.
جالب اینکه در آیات فوق براى نعمت شب و روز، دو فایده ذکر شده است یکى ابتغاء فضل اللَّه که در قرآن معمولا به معنى کسب و کار مفید و ارزنده است، و دیگرى دانستن عدد سالها و حساب، شاید ذکر این دو در کنار هم دلیلى بر این باشد که” ابتغاء فضل اللَّه” بدون استفاده از” حساب و کتاب” ممکن نیست.
و شاید این سخن در زمانهاى گذشته مانند امروز تا این حد آفتابى و روشن نبود، اما در دنیاى امروز که دنیاى آمارها و اعداد و ارقام است و در کنار هر سازمان و تشکیلات اقتصادى و اجتماعى و سیاسى و نظامى و علمى و فرهنگى، یک سازمان آمارى وجود دارد، به خوبى مى توان به عمق این اشاره قرآنى پى برد، و دانست که قرآن نه تنها با گذشت زمان کهنه نمى شود بلکه هر قدر زمان بر آن مى گذرد تازه تر مى گردد.
ر. ک : تفسیر نمونه، ج 12، ص: 47
4. در مورد اعجاز عددی قرآن شایان ذکر است که اعجاز عددی قرآن، نظریهای است که بیانگر نظم عددی اعجازگونه قرآن است. طبق این نظریه، تعداد حروف و کلمات قرآن، از نظمی بسیار دقیق برخوردار است و از آنجا که هیچ نویسندهای نمیتواند در نگارش کتاب، چنینی نظمی را در نظر گیرد، این نظم، نشانه اعجاز آن است. این نظریه که نخستین بار توسط رشاد خلیفه، قرآنپژوه مصری مطرح شد، مخالفان فراوانی دارد.
برای ما نیز اعجاز عددی قرآن به صورت مطلق ثابت نشده است؛ چرا که نظریه اعجاز عددی قرآن با مخالفتهای متعددی مواجه شده است. منتقدین این نظریه معتقدند: خداوند قرآن را معماگونه و خارج از فهم مردم نازل نکرده، این کتاب برای هدایت انسانهاست و این سخنان ارتباطی به امر هدایت ندارد. همچنین اختلاف قرائات قرآن کریم و توقیفی نبودن ترتیب سورهها از مشکلاتی است که داشتن آمار صحیح از تعداد حروف و کلمات قرآن را ناممکن میسازد. منتقدان، بیشتر آمار ارائهشده از سوی مدافعان این نظریه را نادرست شمرده و موارد نقض فراوانی برای آنها پیدا کردهاند. برخی از آنها عبارت است از:
تعداد حروف مقطعه سوره یس، یعنی دو حرف یاء و سین، کمترین تکرار را در این سوره داشتهاند؛ در حالی که طبق این نظریه، تعداد حروف مقطعه هر سوره از دیگر حروف آن بیشتر است.
تعداد تکرار حرف «ق» (حرف مقطعه سوره ق)، در سورههای شمس و قیامت و فلق، بیشتر از تعداد آن در سوره ق است.
این مدعا که تعداد کاربرد همه کلمات بسم الله الرحمن الرحیم، مضربهای عدد نوزده هستند، تنها در خصوص کلمه «الرحمن» صدق میکند؛
تعداد حروف سوره ناس، به هیچوجه مضرب عدد نوزده نیست.
تعداد حروف مقطعه سورههای قلم و طه، مضرب عدد نوزده نیست.
2. البته چون پایه و اساس علم ریاضی بر عدد است به کار گیری این علم در امور دنیوی نیز به طور ضمنی از ایه قابل استفاده است .
3. تمام جهان هستى بر محور حساب و اعداد مى گردد، و هیچیک از نظامات این عالم بدون حساب نیست، طبیعى است انسان که جزئى از این مجموعه است نمى تواند بى حساب و کتاب زندگى کند.
به همین دلیل در آیات مختلف قرآن یکى از نعمتهاى خدا وجود ماه و خورشید یا شب و روز، به عنوان یک عامل ایجاد نظم و حساب در زندگى انسانها شمرده شده است، چرا که هرج و مرج و نبودن حساب و نظم در زندگى عامل فنا و نابودى است.
جالب اینکه در آیات فوق براى نعمت شب و روز، دو فایده ذکر شده است یکى ابتغاء فضل اللَّه که در قرآن معمولا به معنى کسب و کار مفید و ارزنده است، و دیگرى دانستن عدد سالها و حساب، شاید ذکر این دو در کنار هم دلیلى بر این باشد که” ابتغاء فضل اللَّه” بدون استفاده از” حساب و کتاب” ممکن نیست.
و شاید این سخن در زمانهاى گذشته مانند امروز تا این حد آفتابى و روشن نبود، اما در دنیاى امروز که دنیاى آمارها و اعداد و ارقام است و در کنار هر سازمان و تشکیلات اقتصادى و اجتماعى و سیاسى و نظامى و علمى و فرهنگى، یک سازمان آمارى وجود دارد، به خوبى مى توان به عمق این اشاره قرآنى پى برد، و دانست که قرآن نه تنها با گذشت زمان کهنه نمى شود بلکه هر قدر زمان بر آن مى گذرد تازه تر مى گردد.
ر. ک : تفسیر نمونه، ج 12، ص: 47
4. در مورد اعجاز عددی قرآن شایان ذکر است که اعجاز عددی قرآن، نظریهای است که بیانگر نظم عددی اعجازگونه قرآن است. طبق این نظریه، تعداد حروف و کلمات قرآن، از نظمی بسیار دقیق برخوردار است و از آنجا که هیچ نویسندهای نمیتواند در نگارش کتاب، چنینی نظمی را در نظر گیرد، این نظم، نشانه اعجاز آن است. این نظریه که نخستین بار توسط رشاد خلیفه، قرآنپژوه مصری مطرح شد، مخالفان فراوانی دارد.
برای ما نیز اعجاز عددی قرآن به صورت مطلق ثابت نشده است؛ چرا که نظریه اعجاز عددی قرآن با مخالفتهای متعددی مواجه شده است. منتقدین این نظریه معتقدند: خداوند قرآن را معماگونه و خارج از فهم مردم نازل نکرده، این کتاب برای هدایت انسانهاست و این سخنان ارتباطی به امر هدایت ندارد. همچنین اختلاف قرائات قرآن کریم و توقیفی نبودن ترتیب سورهها از مشکلاتی است که داشتن آمار صحیح از تعداد حروف و کلمات قرآن را ناممکن میسازد. منتقدان، بیشتر آمار ارائهشده از سوی مدافعان این نظریه را نادرست شمرده و موارد نقض فراوانی برای آنها پیدا کردهاند. برخی از آنها عبارت است از:
تعداد حروف مقطعه سوره یس، یعنی دو حرف یاء و سین، کمترین تکرار را در این سوره داشتهاند؛ در حالی که طبق این نظریه، تعداد حروف مقطعه هر سوره از دیگر حروف آن بیشتر است.
تعداد تکرار حرف «ق» (حرف مقطعه سوره ق)، در سورههای شمس و قیامت و فلق، بیشتر از تعداد آن در سوره ق است.
این مدعا که تعداد کاربرد همه کلمات بسم الله الرحمن الرحیم، مضربهای عدد نوزده هستند، تنها در خصوص کلمه «الرحمن» صدق میکند؛
تعداد حروف سوره ناس، به هیچوجه مضرب عدد نوزده نیست.
تعداد حروف مقطعه سورههای قلم و طه، مضرب عدد نوزده نیست.