در
شماره قبل به بررسی زمینه ها و شرایط ظهور و انقلاب اسلامی و زمینه سازی برای ظهور
پرداختیم، در این شماره به بحث انقلاب مهدی(عج) و انقلاب اسلامی و دستاوردهای
انقلاب اسلامی می پردازیم، در شماره آخر نیز به ادامه دستاوردهای انقلاب اسلامی و
به سوی ظهور می پردازیم. منتظر نظرات شما هستیم.
دوم.
انقلاب مهدی (عج) و انقلاب اسلامی
صرف نظر از روایات، مقایسه اهداف
و آرمان های درخشان انقلاب اسلامی خصوصاً در زمینه های فکری و فرهنگی و مطابقت و
تناسب آن با شرایط ظهور و هدف های انقلاب جهانی امام مهدی (عج)، اثبات کننده نقش
ممتاز انقلاب اسلامی در زمینه سازی و فراهم نمودن زمینه ها و بسترهای ظهور و
انقلاب بزرگ مهدوی می باشد:
الف. اهداف انقلاب مهدوی (عج)
در قرآن کریم و احادیث شریف ه ای
که مورد اتفاق همه مسلمانان است هدف های عمده ای برای انقلاب بزرگ مهدوی بیان شده
است از قبیل؛ برتری وغلبه اسلام بر همه ادیان و آشکار شدن خورشید اسلام، پیروی از
دین حق، پایان دادن به ستم و جور و برپا کردن حکومت عدل اسلامی در سراسر جهان،
نابود کردن شرک و پاک نمودن زمین از آن به طور کامل و نشر توحید وعبادت برای
خداوند، واگذاری حاکمیت زمین به بندگان شایسته خدا و کسانی که در زمین به جهت
وابستگی خود به دین توحیدی، ضعیف نگه داشته شده اند.[1]
ب. آرمان های انقلاب اسلامی
بررسی اهداف انقلاب اسلامی و
قیام حضرت امام (ره)، مبین این واقعیت است که این اهداف در راستای زمینه سازی و
تحقق اهداف انقلاب جهانی امام مهدی (عج)، شکل گرفته و تعقیب می شود؛
انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، نه تنها انقلابی سیاسی برای ساقط کردن و فروپاشی رژیم پهلوی، که
بمنظور استقرار نظام سیاسی اسلام و تحقق آموزه های متعالی اسلام در عرصه های
مختلف و بنا نهادن ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نوین در چارچوب
ارزشها و احکام اسلامی بر پایه توحید، وحی الهی، معاد و عدل و امامت ورهبری
شکل گرفت.[2] مهمترین عناوین
برجسته و اساسی این اهداف و آرمان ها عبارت است از: 1. ایجاد محیط مساعد برای
رشد فضایل اخلاقی براساس ایمان و تقوا و مبارزه با کلیه مظاهر فساد وتباهی. 2.
استقرار عدالت به معنی گسترده و عمیق آن در عرصههای اقتصادی، سیاسی،
قضایی، و… 3. پرورش عقلی و فکری افراد جامعه و رشد علمی در همه ابعاد مورد
نیاز. 4. تربیت و رشد معنوی و ریشهدار شدن ارزشهای اخلاقی و انسانی در
افراد جامعه. 5. آبادانی و پیشرفت اقتصادی برای تأمین رفاه عمومی و
ریشهکن شدن فقر و محرومیت. 6. احیاء و اجرای حدود و مقررات الهی برای
زمینهسازی حیات معنوی و فضای مناسب تعالی انسان. 7. گسترش اندیشه توحیدی
و الهی در سطح جهان به منظور آشنایی جهانیان با اندیشهها و ارزشهای متعالی
اسلام. 8. مبارزه با مظاهر فساد و تباهی و فراهم آوردن زمینههای مادی و
معنوی سعادت دنیوی و اخروی افراد جامعه. 9. نفی هرگونه ستمگری و ستمکشی و سلطه
گری و سلطه پذیری. 10. دفاع از حقوق مسلمانان و مستضعفان جهان و تلاش برای برقراری
صلح، عدالت و امنیت جهانی. [3] این
اهداف و آرمانها که به عنوان اصول و وظایف اساسی دولت جمهوری اسلامی
ایران در قانون اساسی بیانشده، ترسیم کننده جهت گیری اساسی و خط و مشی های
اجرایی نظام اسلامی در سطح داخلی و بین المللی به منظور زمینه سازی برای حکومت
جهانی حضرت مهدی (عج) می باشد.
چنانکه حضرت امام(ره) با وقوف
بر رسالت خطیر و الهی خود، غایت قُصوای انقلاب اسلامی و هدف نهایی آن را
امری فراتر از تغییر حکومت و مسائل اقتصادی؛ یعنی زمینهسازی انقلاب جهانی
اسلام و فراهم آوردن مقدمات ظهور منجی عالم بشریت حضرت ولیعصر (عج)
میدانستند، و براساس همین اعتقاد، به هدایت و رهبری انقلاب اسلامی و
تحولات توفندة ناشی از آن پرداختند.[4]
حضرت امام(ره) سالها پیش از پیروزی انقلاب در جهت آگاه نمودن کامل یاران
خود به اهداف بلند انقلاب اسلامی و افزایش سطح آمادگی آنان، به توضیح
مراحل مورد نظر به پیشروی پرداخته و تصریح نمودند: «برپایی حکومت اسلامی
در ایران و احیای مجدد اسلام در کشورهای اسلامی تنها بخشی از آرمانهای
مقدس و موردنظر میباشند، و زمینهسازی ظهور حضرت ولیالله الاعظم، ارواحنا
فداه، هدف بلند و نهایی انقلاب اسلامی است. »1 و بر همین مبنا، آن روح خدا،
امت خداجوی خویش و فرزندان شهیدان گرانقدر انقلاب را به این نکته مهم
متذکر می نمایند: «به جمهوری اسلامی که ثمره خون پدرانتان است تا پای
جان وفادار بمانید و با آمادگی خود و صدور انقلاب اسلامی و ابلاغ پیام
شهیدان زمینه را برای قیام منجی عالم و خاتمالاوصیاء، مفخرالاولیاء، حضرت
بقیةالله، روحیفداه، فراهم سازید.» 2 ایشان در ماه های آخر عمر پر برکت خویش
نیز به مناسبت ولادت مهدى منتظر (عج) می فرمایند: « مسئولان ما باید بدانند که
انقلاب ما محدود به ایران نیست، انقلاب مردم ایران نقطه شروع انقلاب بزرگ جهان
اسلام به پرچمدارى حضرت حجت (ارواحنا فداه) است که خداوند بر همه مسلمانان و
جهانیان منت نهاد و ظهور و فرجش را در عصر حاضر قرار داد… باید دولت جمهورى
اسلامى تمامى سعى و توان خود را در اداره هر چه بهتر مردم بنماید، ولى این به آن
معنا نیست که آنها را از اهداف عظیم انقلاب که ایجاد حکومت جهانى اسلام است منصرف
کند.»[5]
سوم. دستاوردهای انقلاب اسلامی
انقلاب اسلامی ایران نقطه عطفی
در جریان مهدویت است که با تأثیرات جهانی خویش، نقشی مهم در زمینه سازی برای ظهور و
انقلاب مهدوی(عج) ایفا می نماید:
1. رویکرد به معنویت، احیا دین و
دینگرایی
رشد سریع تفکرات الحادی، خدا
گریزی و انسان محوری وگرایش برخی کشورهای جهان به نظام فکری – سیاسی سکولار،
بسیاری از صاحبنظران را به این باور رساند که انزوا و اضمحلال کامل، سرنوشت
محتوم ادیان الهی است. اما موفقیت انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) نه تنها
توانست گفتمان دینی در ایران را تغییر دهد، بلکه شرایط جدیدی را به وجود آورده که
حاکی از ورود جهان به دوره ای متفاوت از ادوار گذشته وعصری با ویژگیهای ممتاز
دینی ومعنوی است. از دیدگاه بسیاری از تحلیلگران تجدید حیات معنوی و دینی بشر با
پیروزی انقلاب اسلامی در ایران آغاز شده است و به این لحاظ دهة شصت را باید اولین
دهة از این تجدید عهد محسوب داشت که خیزش عظیمی را برای تفکرات دینی در تمام ادیان
بوجود آورده است. آخرین آمارها در مورد احیای تفکر دینی که در سال 1990م صورت
پذیرفته نشان می دهد که تقریباً 70% مردم اروپا احساس دینداری می کنند. در تمام
ادیان از هندوئیسم گرفته تا بودایسم و انواع فرقههای مسیحیت همه از یک نوع بازگشت
به تفکر دینی خبر می دهند. شخصیت الهی و پیامهای معنوی حضرت امام (ره) بسیاری
از پیروان سایر ادیان و مذاهب را به شدت تحت تأثیر خود قرار داد تا آن جا که در نظر
برخی از تحلیل گران و متفرکان مسیحی«اومسیح معاصر بود ودقیقا اشعة صلابت و سازش
ناپذیری عیسی بن مریم –علیه السلام – بود».[6]
از دیدگاه هفته نامه آبزرور، «امام خمینی مردی هم پای پیامبران کهن است که دنیا را
به پیروی از اصول دینی دعوت کرد. پیام وی برای مردم جهان خلوص عقیده و پیروی از
سادگی در مقابل پیچیدگی و آلودگی های غرب بود، و این رمز موفقیت وی و احساس افتخار
پیروان اوست.»[7] از دیدگاه شبکه
تلویزیونی بیبیسی نیز: «آنچه در ایران در سال 1979 رخ داد نه تنها برای ایرانیان
بلکه برای تمام ادیان جهانی نقطه عطفی بود نقطه عطفی که از بازگشت میلیون ها نفر در
سراسر دینا به اصولگرایی مذهبی خبر میدهد» به گفته این شبکه «در سراسر جهان
پیروان دیگر ادیان مانند مسیحیت یهودیت و هندو نیز به اصول گرایی مذهبی روی آوردند؛
حتی در ترکیه نیز که هفتاد سال قبل با مذهب وارد جنگ شده بود روند بازگشت به اصول
اسلامی سرعت گرفته است»[8] و به تعبیر
اندیشمند پسامدرن فرانسوی، میشل فوکو، «امام خمینی (ره) منادی معنویت و روحی جدید
برای جهان بی روح در عصر حاضر گردید». [9]
2. جمع معنویت و حاکمیت
در قرون جدید و تا پیش از انقلاب
اسلامی ایران، در شرق و غرب جهان امکان جمع معنویت و حاکمیت یک معما، افسانه و محال
بود. برنارد واندویل، از نخستین تئوریسینهای جریان مدرنیزم غرب، می گوید: « اخلاق
از حاکمیت جداست و این دو مقوله هیچ سازگاری با هم ندارند. و با آنچه که در اخلاق
به عنوان فضیلت اخلاقی نام برده میشود نمی توان جامعه و حکومت را اداره کرد. » وی
تصریح می کند که اگر بنا باشد همه انسان ها اهل زهد، توکل، ایثار و شجاعت باشند،
دیگر نمی توان نظام اجتماعی بنا نمود و حکومت تشکیل داد. فلسفه سیاسی مدرن نیز
مبتنی بر همین مفروضات شکل گرفته و دنیا را تحت سیطره شوم خویش قرار داد[10].
اما انقلاب اسلامی این معادله را در دنیا به هم زد و با طرح حیات معنوی و باطنی
برای بشریت، و ارائه مدل دقیق و کارآمد حکومت اسلامی در پاسخگویی به نیازهای همه
جانبه انسان، عملاً حیات تک ساحتی و تک بعدی غرب را به چالش کشید. از این رو امروزه
نه تنها دیگر سکولاریسم به عنوان نظریه مطلوب نیست بلکه رویکردی گسترده نسبت به
دخالت دین در سیاست، در جهان شکل گرفته و بسیاری از سرزمین های اسلامی به دنبال
تشکیل حکومت اسلامی می باشند این خود زمینه ساز انقلاب جهانی مهدی است.
… ادامه دارد
پی نوشت ها:
[1]– نهضت امام خمینی
زمینه ساز ظهور دولت حضرت مهدی(عج)، عرفان محمود، مترجم: حجة الاسلام رحمت
الله خالقی، مجله الحیاة الطیبة، سال اول، ش صفر، رمضان 1418.
[2]– انقلاب و ارزشها، علی
ذوعلم، تهران : پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1379.
[3]– جرعه جاری (مجموعه
مقالات)، علی ذوعلم، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1377.
[4]– عصر امام خمینی(ره)،
میر احمدرضا حاجتی، قم : بوستان کتاب، 1381.
[5]– صحیفه نور، ج 21، ص 107- 108، چاپ اول.
[6]– روبین وود زورث،
زیباترین تجربه من، ترجمه خدیجه مصطفوی، ص 38.
[7]– هفته نامه آبزرور، چاپ
لندن.
[8]– شبکه اول تلویزیون
بیبیسی انگلیس.
[9]– میشل فوکو، انقلاب ایران
روح جهان بی روح.
[10]– انقلاب اسلامی در
مصاف با قرن جدید، حسن رحیم پور، باشگاه اندیشه 20/4/1384.