عروسی مذهبی و استفاده از دف و کل کشیدن
۱۳۹۷/۱۰/۰۴
–
۳۸۴۳ بازدید
باسلام آیاشرکت درعروسی باموسیقی های مناسب مجالس لهوی ومطرب بدون همراهی آنهادررقص وکف زدن برایشان جایزاست؟
در پاسخ به نکاتی توجه کنید .الف. برگزاری مجلس جشن ازدواج همراه با رعایت شئونات اسلامی در ابتدا ما نیز تصمیم شما را مبنى بر دور نگه داشتن مراسم ازدواج و عروسى از هرگونه گناه و خلاف مى ستاییم و از این که در اندیشه ى جایگزین کردن کارى دیگر هستید، بسیار خرسندیم. چه بسیارند افراد غافلى که دین و آخرت خود را براى خوشحالى و خوش گذرانى و عیش و نوش دیگران مى فروشند و بر آن افتخار نیز مى کنند. حال که شما مى خواهید زندگى مشترک خود را با جلب رضاى خدا و بدون هرگونه کج روى و انحرافى آغاز کنید، بدانید که خداوند نیز توفیق بیشترى نصیب شما خواهد کرد و در این راه از ملامت و سرزنش کسى ترس و دلهره اى نداشته باشید و قوى و محکم براى رعایت اصول اخلاقى و دینى تلاش کنید، تا هم اجر دنیوى و اخروى شما محفوظ باشد و هم الگو و نمونه ى دیگر جوانان باشید و اثبات کنید که هم مى توان مراسم شاد و گرم و با صفایى را داشت و هم از هرگونه گناه و خلاف و بدون استفاده از ابزارآلات حرام به دور بود.
ب ) چگونه جشن عروسى برگزار کنیم؟
از دیدگاه برخی شادى کردن و شاد بودن، تنها به وسیله کارهایى محقق مى شود که از نظر اسلام حرام و ممنوع است؛ کارهایى از قبیل، موسیقى مبتذل، رقص مختلط، استفاده از نوشیدنى هاى حرام که گاهى بعضى افراد ناآگاه آنها را انجام مى دهند.اما اگر ما براى شاد بودن و شادمانى، معناى وسیع ترى در نظر بگیریم و در به کار بردن روش هاى شادى بخش، به جاى راه هاى ممنوع، از راه هاى مجاز استفاده کنیم، نه تنها شادمانى عمیق تر خواهد بود، بلکه از دوام بیشترى هم برخوردار مى شود.براى شاد کردن مجلس عروسى، نباید از هر وسیله اى استفاده کنیم؛ زیرا مؤمن و کسى که قلبش به نور تقوا روشن شده، هرگز براى شادى و لذت چند دقیقه اى، نافرمانى خدا را نمى کند. متأسفانه بسیارى از مردم براى شادى در جشن عروسى خود و فرزندانشان، مرتکب گناهانى چون استفاده از موسیقى حرام، اختلاط زن و مرد، پوشش نامناسب، مزاحمت براى دیگران، اسراف، چشم و هم چشمى، فخر فروشى به یکدیگر، پوشیدن لباس هاى گران قیمت و برگزارى مجالس پرهزینه، تمسخر دیگران، بى توجهى به واجباتى چون نماز و امثال آن مى شوند؛ غافل از این که شادى واقعى و لذت و خوشى زندگى به دست خداست و هیچ گاه با گناه و معصیت، نمى توان به عمق شادى رسید. گاهى دیده مى شود که عده اى براى این کارها، عذر و بهانه مى آورند که یک شب است و یک شب هزار شب نمى شود و در عروسى باید شاد بود؛ در حالى که نتیجه این گونه برنامه ها، این است که زندگى با گناه و معصیت خدا شروع مى شود و برکت از زندگى شان مى رود. در روایات آمده است که در مجلس عروسى مؤمن، فرشتگان نازل مى شوند و رحمت خدا را با خود مى آورند.
حال براى این که مجالس خوبى در عروسى ها داشته باشیم که هم مملو از شادى و سرور باشد و هم گناه و معصیت نداشته باشد و هم خانواده و فامیل راضى باشند، نکات زیر را پیشنهاد مى کنیم:
1. باید سعى شود اهمیت این موضوع به اعضاى خانواده، خصوصاً والدین و خواهران و برادران عروس و داماد تفهیم شود و نیز این که عروس و داماد حق دارند طبق نظر خودشان مجلس عروسى را برگزار کنند؛ البته این مطلب باید با لطافت و در عین حال قاطعانه بیان شود و تا جایى که ممکن است کسى رنجیده خاطر نگردد. براى انجام این کار، ممکن است لازم باشد ماه ها زمینه سازى شود و با آنها صحبت شود.
2. براى این که بتوانیم یک فرهنگ و عادت بد را تغییر دهیم، لازم است جانشین مناسبى براى آن در نظر بگیریم. شما نیز اگر نمى خواهید با گناه و معصیت، مجلس عروسى را شاد کنید، باید به جاى آن از برنامه هاى مجاز استفاده کنید. یکى از روش هایى که تجربه شده و بسیار هم موفق بوده، استفاده از مداحان مذهبى و هنرمندانى است که به وسیله خواندن اشعار شادى بخش و گفتن لطیفه هاى مناسب، مجلس را شاد مى کنند. همچنین استفاده از افرادى که کارهاى تردستى و دیدنى انجام مى دهند و مى توانند مجلس عروسى را با صفا و شاد کنند، در این مورد مؤثر است. بعضى از این افراد هنرمند، وقتى در مجلسى شرکت مى کنند، بدون این که گناهى در برنامه هاى آنها باشد یا کسى را مسخره کنند، چنان مجلس را گرم مى کنند که افراد شرکت کننده، یکسره مى خندند؛ البته بهتر است با ذکر اشعارى در مدح ائمه اطهار و خصوصاً امام زمان علیه السلام، معنویتى هم در مجلس عروسى ایجاد کنیم.
3. بهتر است مجالس عروسى در مناسبت هاى مذهبى و جشن هاى مذهبى، مثل میلاد ائمه یا اعیاد مذهبى برگزار شود و به تناسب این شب ها، اشعار ویژه آن اعیاد هم خوانده شود.
4. اگر به کلى نمى توانید مجلس را اسلامى برگزار کنید، حداقل جلوى بعضى گناهان را بگیرید؛ مثلاً سعى شود مجلس مردانه از زنانه کاملاً جدا باشد و هیچ مردى به مجلس زنان راه پیدا نکند و حداقل این که عروس و داماد، تلاششان را براى جلوگیرى از گناه بکنند تا اگر هم معصیتى صورت گرفت، به حساب آنها نباشد.
5 . تا جایى که توان مالى دارید، پذیرایى خوبى از میهمان ها داشته باشید؛ زیرا پذیرایى، یکى از وسایل شادى بخش است و مى تواند جانشین خوبى براى ابزارهاى حرام شادى باشد.
ج ) حکم استفاده از دف در مراسم جشن
آیا نواختن دف در مجالس عروسی که خانم ها از آقایون جدا هستند، اشکالی دارد؟ کلا استفاده از دف در مجالس مختلف چه حکمی دارد؟
آیت الله خامنهای: حکم دف بستگى به چگونگى استفاده از آن دارد، که اگر به نحو لهوى و مضل عن سبیل الله زده شود، حرام است.(یعنى به سبب ویژگىهایى که دارد انسان را از خداوند متعال و معنویات و فضائل اخلاقى دور نموده و به سمت بىبندوبارى، بیهودگى و گناه سوق دهد).
خصوصاً اینکه بهکار بردن موسیقى در مناسبتهاى مذهبى شایسته مجالس اهل بیت (علیهم السلام) نیست هر چند از نوع حلال باشد و باید قداست و مقام اهل بیت(علهیم السلام) مراعات شود.
آیات عظام مکارم، سیستانی و وحید: حرام است.
آیت الله العظمی فاضل لنکرانی: زدن دف در مجالس مولودی و عروسی اگر به صورت لهوی زده شود حرام است و از دایره و دف اجتناب نمایید؛ تنها در مجلس عروسی زنانه آواز خواندن بین زن ها در صورتی که صدای آن ها را نامحرم نشنود اشکال ندارد.
د ) حکم کِل کشیدن در مراسم جشن
حضرت آیة الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
اگر مستلزم مفسده نبوده و نامحرم هم صدای آنها را نشنود فی نفسه اشکال ندارد و در غیر این صورت جایز نیست.
حضرت آیة الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
اگر بداند مرد اجنبی صدای او را میشنود حرام است صدای خود را نازک و زیبا کند به حدی که عادتاً موجب تهییج باشد.
حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
چنانچه مفسده نداشته باشد اشکال ندارد.
حضرت آیة الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی):
چنانچه به گوش نامحرم نرسد فی نفسه مانعی ندارد.
بنابراین توجه به نکات ذیل لازم است:
1. رعایت حدود واجبات ومحرمات.
2. رعایت مسائل محرم ونامحرم؛ باید سعی شود مجالس جشن به طور مختلط برگزار نشود.
3. رعایت مسائل به ظاهر کوچک اما خیلی مهم؛مثلا نباید مراسم به گونه ای باشد که با برگزاری مراسم ازدواج تا پاسی از شب آنهم با ایجاد سر وصدا موجب آزار واذیت همسایگان شد ، یا اینکه با به راه انداختن یک دسته جوان در خیابانها موجب ترافیک وسد معبر دیگران شد.که همه اینها خلاف آموزه های اسلام می باشد.
4. اجتناب از برگزاری مراسم ازدواج همرا ه با دعوت از گروه های موسیقی حرام ،ونیز برگزاری با رقص وترانه های مبتذل؛که مورد مبغوض دین اسلام می باشد، اما استفاده از موسیقی های غیر حرام اشکالی ندارد .
5 . استفاده از آهنگ هاى مبتذل (موسیقى حرام)، در مجالس عروسى زنان چه حکمى دارد؟
همه مراجع: گوش دادن به موسیقى حرام – هر چند در مجالس عروسى زنان باشد – جایز نیست.[ امام، تحریرالوسیله، ج 1، م 13؛ خامنه اى، اجوبةالاستفتاءات، س 1134؛ بهجت، توضیح المسائل، متفرقه، م 20 و وسلیةالنجاة، ج 1، م 1449؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 997؛ سیستانى، منهاج الصالحین، ج 2، م 20؛ وحید، منهاج الصالحین، ج 3، م 17؛ تبریزى، استفتاءات، 1057 و التعلیقة على منهاج الصالحین، (مکاسب محرمه)، م 17؛ مکارم، استفتاءات، ج 1، س 528؛ صافى، هدایة العباد، ج 1، م 1698 و جامع الاحکام، ج 2، س 1585؛ دفتر: نورى.]* تبصره.«موسیقى» و «غنا» دو مقوله است. آنچه که در مجالس عروسى زنان جایز شمرده شده، غنا و آوازخوانى زن است؛ ولى موسیقى لهوى در هر حال حرام است.
6 . بنابراین شما سعی نمایید در این مراسمات شرکت نمایید اما با یک مدیریت زمانی مناسب ، مثلا می توانید هنگامی در این مجالس حاضر شوید که احتمالا آهنگ برای صرف غذا قطع شده است .
7 . شرکت در مجالس گناه جایز نیست، هر چند موجب دلخورى ارحام بشود و این گونه موارد، قطع رحم محسوب نمى شود.
ب ) چگونه جشن عروسى برگزار کنیم؟
از دیدگاه برخی شادى کردن و شاد بودن، تنها به وسیله کارهایى محقق مى شود که از نظر اسلام حرام و ممنوع است؛ کارهایى از قبیل، موسیقى مبتذل، رقص مختلط، استفاده از نوشیدنى هاى حرام که گاهى بعضى افراد ناآگاه آنها را انجام مى دهند.اما اگر ما براى شاد بودن و شادمانى، معناى وسیع ترى در نظر بگیریم و در به کار بردن روش هاى شادى بخش، به جاى راه هاى ممنوع، از راه هاى مجاز استفاده کنیم، نه تنها شادمانى عمیق تر خواهد بود، بلکه از دوام بیشترى هم برخوردار مى شود.براى شاد کردن مجلس عروسى، نباید از هر وسیله اى استفاده کنیم؛ زیرا مؤمن و کسى که قلبش به نور تقوا روشن شده، هرگز براى شادى و لذت چند دقیقه اى، نافرمانى خدا را نمى کند. متأسفانه بسیارى از مردم براى شادى در جشن عروسى خود و فرزندانشان، مرتکب گناهانى چون استفاده از موسیقى حرام، اختلاط زن و مرد، پوشش نامناسب، مزاحمت براى دیگران، اسراف، چشم و هم چشمى، فخر فروشى به یکدیگر، پوشیدن لباس هاى گران قیمت و برگزارى مجالس پرهزینه، تمسخر دیگران، بى توجهى به واجباتى چون نماز و امثال آن مى شوند؛ غافل از این که شادى واقعى و لذت و خوشى زندگى به دست خداست و هیچ گاه با گناه و معصیت، نمى توان به عمق شادى رسید. گاهى دیده مى شود که عده اى براى این کارها، عذر و بهانه مى آورند که یک شب است و یک شب هزار شب نمى شود و در عروسى باید شاد بود؛ در حالى که نتیجه این گونه برنامه ها، این است که زندگى با گناه و معصیت خدا شروع مى شود و برکت از زندگى شان مى رود. در روایات آمده است که در مجلس عروسى مؤمن، فرشتگان نازل مى شوند و رحمت خدا را با خود مى آورند.
حال براى این که مجالس خوبى در عروسى ها داشته باشیم که هم مملو از شادى و سرور باشد و هم گناه و معصیت نداشته باشد و هم خانواده و فامیل راضى باشند، نکات زیر را پیشنهاد مى کنیم:
1. باید سعى شود اهمیت این موضوع به اعضاى خانواده، خصوصاً والدین و خواهران و برادران عروس و داماد تفهیم شود و نیز این که عروس و داماد حق دارند طبق نظر خودشان مجلس عروسى را برگزار کنند؛ البته این مطلب باید با لطافت و در عین حال قاطعانه بیان شود و تا جایى که ممکن است کسى رنجیده خاطر نگردد. براى انجام این کار، ممکن است لازم باشد ماه ها زمینه سازى شود و با آنها صحبت شود.
2. براى این که بتوانیم یک فرهنگ و عادت بد را تغییر دهیم، لازم است جانشین مناسبى براى آن در نظر بگیریم. شما نیز اگر نمى خواهید با گناه و معصیت، مجلس عروسى را شاد کنید، باید به جاى آن از برنامه هاى مجاز استفاده کنید. یکى از روش هایى که تجربه شده و بسیار هم موفق بوده، استفاده از مداحان مذهبى و هنرمندانى است که به وسیله خواندن اشعار شادى بخش و گفتن لطیفه هاى مناسب، مجلس را شاد مى کنند. همچنین استفاده از افرادى که کارهاى تردستى و دیدنى انجام مى دهند و مى توانند مجلس عروسى را با صفا و شاد کنند، در این مورد مؤثر است. بعضى از این افراد هنرمند، وقتى در مجلسى شرکت مى کنند، بدون این که گناهى در برنامه هاى آنها باشد یا کسى را مسخره کنند، چنان مجلس را گرم مى کنند که افراد شرکت کننده، یکسره مى خندند؛ البته بهتر است با ذکر اشعارى در مدح ائمه اطهار و خصوصاً امام زمان علیه السلام، معنویتى هم در مجلس عروسى ایجاد کنیم.
3. بهتر است مجالس عروسى در مناسبت هاى مذهبى و جشن هاى مذهبى، مثل میلاد ائمه یا اعیاد مذهبى برگزار شود و به تناسب این شب ها، اشعار ویژه آن اعیاد هم خوانده شود.
4. اگر به کلى نمى توانید مجلس را اسلامى برگزار کنید، حداقل جلوى بعضى گناهان را بگیرید؛ مثلاً سعى شود مجلس مردانه از زنانه کاملاً جدا باشد و هیچ مردى به مجلس زنان راه پیدا نکند و حداقل این که عروس و داماد، تلاششان را براى جلوگیرى از گناه بکنند تا اگر هم معصیتى صورت گرفت، به حساب آنها نباشد.
5 . تا جایى که توان مالى دارید، پذیرایى خوبى از میهمان ها داشته باشید؛ زیرا پذیرایى، یکى از وسایل شادى بخش است و مى تواند جانشین خوبى براى ابزارهاى حرام شادى باشد.
ج ) حکم استفاده از دف در مراسم جشن
آیا نواختن دف در مجالس عروسی که خانم ها از آقایون جدا هستند، اشکالی دارد؟ کلا استفاده از دف در مجالس مختلف چه حکمی دارد؟
آیت الله خامنهای: حکم دف بستگى به چگونگى استفاده از آن دارد، که اگر به نحو لهوى و مضل عن سبیل الله زده شود، حرام است.(یعنى به سبب ویژگىهایى که دارد انسان را از خداوند متعال و معنویات و فضائل اخلاقى دور نموده و به سمت بىبندوبارى، بیهودگى و گناه سوق دهد).
خصوصاً اینکه بهکار بردن موسیقى در مناسبتهاى مذهبى شایسته مجالس اهل بیت (علیهم السلام) نیست هر چند از نوع حلال باشد و باید قداست و مقام اهل بیت(علهیم السلام) مراعات شود.
آیات عظام مکارم، سیستانی و وحید: حرام است.
آیت الله العظمی فاضل لنکرانی: زدن دف در مجالس مولودی و عروسی اگر به صورت لهوی زده شود حرام است و از دایره و دف اجتناب نمایید؛ تنها در مجلس عروسی زنانه آواز خواندن بین زن ها در صورتی که صدای آن ها را نامحرم نشنود اشکال ندارد.
د ) حکم کِل کشیدن در مراسم جشن
حضرت آیة الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
اگر مستلزم مفسده نبوده و نامحرم هم صدای آنها را نشنود فی نفسه اشکال ندارد و در غیر این صورت جایز نیست.
حضرت آیة الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
اگر بداند مرد اجنبی صدای او را میشنود حرام است صدای خود را نازک و زیبا کند به حدی که عادتاً موجب تهییج باشد.
حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
چنانچه مفسده نداشته باشد اشکال ندارد.
حضرت آیة الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی):
چنانچه به گوش نامحرم نرسد فی نفسه مانعی ندارد.
بنابراین توجه به نکات ذیل لازم است:
1. رعایت حدود واجبات ومحرمات.
2. رعایت مسائل محرم ونامحرم؛ باید سعی شود مجالس جشن به طور مختلط برگزار نشود.
3. رعایت مسائل به ظاهر کوچک اما خیلی مهم؛مثلا نباید مراسم به گونه ای باشد که با برگزاری مراسم ازدواج تا پاسی از شب آنهم با ایجاد سر وصدا موجب آزار واذیت همسایگان شد ، یا اینکه با به راه انداختن یک دسته جوان در خیابانها موجب ترافیک وسد معبر دیگران شد.که همه اینها خلاف آموزه های اسلام می باشد.
4. اجتناب از برگزاری مراسم ازدواج همرا ه با دعوت از گروه های موسیقی حرام ،ونیز برگزاری با رقص وترانه های مبتذل؛که مورد مبغوض دین اسلام می باشد، اما استفاده از موسیقی های غیر حرام اشکالی ندارد .
5 . استفاده از آهنگ هاى مبتذل (موسیقى حرام)، در مجالس عروسى زنان چه حکمى دارد؟
همه مراجع: گوش دادن به موسیقى حرام – هر چند در مجالس عروسى زنان باشد – جایز نیست.[ امام، تحریرالوسیله، ج 1، م 13؛ خامنه اى، اجوبةالاستفتاءات، س 1134؛ بهجت، توضیح المسائل، متفرقه، م 20 و وسلیةالنجاة، ج 1، م 1449؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 997؛ سیستانى، منهاج الصالحین، ج 2، م 20؛ وحید، منهاج الصالحین، ج 3، م 17؛ تبریزى، استفتاءات، 1057 و التعلیقة على منهاج الصالحین، (مکاسب محرمه)، م 17؛ مکارم، استفتاءات، ج 1، س 528؛ صافى، هدایة العباد، ج 1، م 1698 و جامع الاحکام، ج 2، س 1585؛ دفتر: نورى.]* تبصره.«موسیقى» و «غنا» دو مقوله است. آنچه که در مجالس عروسى زنان جایز شمرده شده، غنا و آوازخوانى زن است؛ ولى موسیقى لهوى در هر حال حرام است.
6 . بنابراین شما سعی نمایید در این مراسمات شرکت نمایید اما با یک مدیریت زمانی مناسب ، مثلا می توانید هنگامی در این مجالس حاضر شوید که احتمالا آهنگ برای صرف غذا قطع شده است .
7 . شرکت در مجالس گناه جایز نیست، هر چند موجب دلخورى ارحام بشود و این گونه موارد، قطع رحم محسوب نمى شود.